“Σιχαμερό γλείψιμο”, “λάδωμα”, “πούλημα”, “κατακούτελα εγκώμια”, “καλλιέργεια μανιακής προσκόλλησης στα πιο βδελυρά ελαττώματα του χαρακτήρα μας” και “ηθικά καθήκοντα” που εκτελούνται στο όνομα της ανιδιοτέλειας.
«Αυλές 17ου αιώνα- “Αυλές’’ 21ου αιώνα, σημειώσατε Χ». Αυτό ήταν το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα όταν πρωτοδιάβασα τον “Μισάνθρωπο” του Μολιέρου πριν κάποια χρόνια και τώρα έχω την τύχη να συναντηθώ με αυτό το κείμενο σε μία παράσταση σε σκηνοθεσία της Άντζελας Μπρούσκου.
Ένας άνθρωπος που έχει σιχαθεί την τυπικότητα των κοινωνικών συναναστροφών, χαράζει μόνος του- ένα δικό του μονοπάτι και καλεί την αγαπημένη του να το ακολουθήσουν. Μαζί.
Διαβάζοντας το έργο ξανά και ξανά, κατέληξα πως ο Αλσέστ ( a.k.a -που λέγαμε και στο χωριό μου- Μισάνθρωπος), δεν μου δημιουργεί καμία εντύπωση “Ήρωα”. Κάθε άλλο. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν βλέπω έναν άνθρωπο θαρραλέο, έτοιμο να αναλάβει τις ευθύνες του και να υποστεί τις συνέπειες των πράξεων του, την στιγμή που ξέρει πως το κοινωνικό περιβάλλον, φαίνεται να είναι πιο έτοιμο από κάθε άλλη φορά να κατασπαράξει όποιον δεν ακολουθεί τους άγραφους νόμους που έχει θεσπίσει.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Σε μια χρονική στιγμή σαν αυτή που ζούμε, όπου τα Social Media συνυπάρχουν με την ανθρωπότητα τόσο σε επίπεδο προσωπικών στιγμών όσο και σε περιόδους πανδημίας και πολέμου (παρεμπιπτόντως, η τελευταία περίπτωση συνύπαρξης μοιάζει να είναι η πεμπτουσία της παραδοξότητας, αν όχι της ανωμαλίας),, σε τέτοιο βαθμό που αναφερόμαστε σε αυτά ωσάν να μην είναι ανθρώπινα δημιουργήματα, αλλά αυτόνομοι, ζωντανοί οργανισμοί και ένα καινούργιο είδος “Αυλής” της οποίας -θέλοντας ή μη- είμαστε μέρος, πόσο κοντά είμαστε στο να αγαπάμε, να ερωτευόμαστε, να συζητάμε, να τρώμε, να πίνουμε και να αναπνέουμε μόνο με έναν “κοινωνικά αποδεκτό” τρόπο; Χωρίς να θέλω να εξισώσω τον Αϊνστάιν με τον χαρακτήρα του έργου μας, αλλά να φέρω μια αναλογία σε σχέση με την εξαίρεση σε έναν κανόνα, ρωτάω πρωτίστως τον εαυτό μου: Πως θα αντιμετωπίζαμε σήμερα μια ύπαρξη σαν τον Αϊνστάιν; Θα ερχόμασταν σε οποιουδήποτε είδους συνομιλία μαζί του ή σχεδόν αντανακλαστικά θα επιδεικνύαμε την ευχέρειά μας ως κοινωνία στη βαρβαρότητα; Προσωπικά πιστεύω πως η ουσιαστική βαρβαρότητα της εποχής μας, έχει να κάνει με τη μνήμη.
Κοινώς, και να συνυπήρχαμε με τον εκάστοτε Αϊνστάιν, υπάρχει περίπτωση να διαβάζαμε μία ανακάλυψή του και να την ξεχνούσαμε την επόμενη εβδομάδα γιατί έχουμε πολύ πιο σημαντικά και προσωπικά ζητήματα να ασχοληθούμε.
Θα σταματήσουμε να ζούμε σαν να έχουμε μονίμως έναν θεατή απέναντί μας ή θα καταλήξουμε να είμαστε εμείς οι ίδιοι θεατές της ίδιας μας της ζωής;
Τελικά, έχεις το θάρρος να ζεις;
Photo by Aggelos Giotopoulos
Διαβάστε επίσης:
Ο Μισάνθρωπος, του Μολιέρου στο Θέατρο Σφενδόνη