Με αφορμή το εορταστικό έτος για τα 200 χρόνια από την Εύρεση της εικόνας του Ευαγγελισμού, δημιουργήθηκε μια ζωγραφική σειρά που υμνεί το Τηνιακό τοπίο.

Ανιχνεύσεις του Ιερού μέσα στο Τοπίο

Το τοπίο, από όταν έγινε αντιληπτό από τον άνθρωπο ως έννοια, και όχι απλώς ως ένας περιβάλλοντας χώρος μέσα στον οποίο ο καθένας μας γεννιέται και πεθαίνει, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και μελέτης στις τέχνες, την φιλοσοφία και την ανθρωπολογία. Από τις καλλιτεχνικές αναζητήσεις και τις συμβολικές προεκτάσεις που εντοπίζονται στα έργα της Φλαμανδικής Ζωγραφικής και της Αναγέννησης, στην φιλοσοφία του Τοπίου του Georg Simel και στις φυλετικές θεωρίες που αναπτύχθηκαν παγκόσμια στα τέλη του 19ου αιώνα, επιχειρήθηκε να ερμηνευτεί η ταυτότητα του ανθρώπου μέσα από αυτό.

Στην Τήνο, το αποκαλούμενο νησί του μαρμάρου, το χειροποίητο νησί του Καρούζου, το τοπίο αποτέλεσε σημείο αναφοράς για τους καλλιτέχνες και τους διανοούμενους. Από τις επιστολές νοσταλγίας του Νικόλαου Γύζη στο παγωμένο Μόναχο για την μυρωδιά του θυμαριού της Τήνου, στους εμβληματικούς πίνακες του Νίκου Λύτρα που αιχμαλώτισε στο έργο του την ψυχή του νησιού, η ανάμνηση αυτού του τοπίου υπήρξε ο κοινός παρονομαστής. Στην τελευταία δουλειά του Γιώργου Παστάκα, για ακόμα μια φορά πηγή έμπνευσης και δημιουργίας αποτελεί ο τηνιακός ορίζοντας. Η Ιερή Γη όπως ονομάζεται η έκθεση, πραγματεύεται όλα αυτά τα στοιχεία που οδήγησαν το νησί να εκπέμπει μια ακαταμάχητη γοητεία στους ανθρώπους των τεχνών. Τα βραχώδη, γεμάτα μάρμαρο σπλάχνα της, ο δυνατός αέρας που δημιουργεί εικόνες σε διαρκή κίνηση, η επίδραση του φωτός κατά τις διάφορες ώρες της ημέρας που αλλάζει τις παραστάσεις εμπεριέχονται σε ένα εικαστικό σύνολο που αναδεικνύει το μυστηριακό και κατανυκτικό στοιχείο που χαρακτηρίζει την τηνιακή φύση. Η χαρακτηριστική εξπρεσιονιστική πινελιά του ζωγράφου η οποία συχνά ξεφεύγει από τα πλαίσια του κάδρου του έργου, αποτυπώνει την ξεχωριστή φυσιογνωμία του νησιού και την ιδιαίτερη αύρα του. Οι απαλοί χρωματικοί τόνοι διαδέχονται τα πιο έντονα κίτρινα και μπλε δημιουργώντας ένα πολύχρωμο ζωγραφικό σύμπαν.

ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!

Η έκθεση συμπληρώνεται με επιλεγμένα κομμάτια από δύο προηγούμενες δουλειές που έγιναν για το νησί. Πρόκειται για έργα από την σειρά Τα Τραύματα της Πέτρας που πραγματεύονται τα λατομεία του νησιού και τους Τηνιακούς Εσπερινούς που διερευνούν το θρησκευτικό στοιχείο μέσα στο τηνιακό τοπίο. Τα συγκεκριμένα έργα είχαν εκτεθεί στο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, στον Ελληνογαλλικό Σύνδεσμο και στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία. Στην Ιερή Γη το εικαστικό σύνολο παρουσιάζεται ολοκληρωμένο αναδεικνύοντας τον τηνιακό ορίζοντα ως κορυφαίο δείγμα της κυκλαδίτικης τοπογραφίας. Ένας φόρος τιμής για έναν αγαπημένο τόπο, που διαρκώς γεννάει ιδέες και εξελίσσεται.

Βένια Παστάκα
Ιστορικός Τέχνης