Μετά τη συμμετοχή του στην 6η Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης και την 7η Μπιενάλε του Πεκίνου, ο Γιώργος Τσεριώνης παρουσιάζει τη νέα του δουλειά στους εκθεσιακούς χώρους της ΔΛ gallery στον Πειραιά, από την Παρασκευή 26 Ιανουαρίου 2018.
Culture Now: Η ιστορικός τέχνης κυρία Άννα Μυκονιάτη επισημαίνει στο κείμενό της ότι στην έκθεσή σας δύο ενότητες έργων επιχειρούν να προβάλλουν το φιλοσοφικό ερώτημα σχετικά με την ύπαρξη και την κατάκτηση της πανανθρώπινης αντικειμενικής αλήθειας. Tελικά υπάρχουν πολλές «γλώσσες»/ αλήθειες και όχι μόνο μία «ενιαία», όπως όταν ξεκίνησε το χτίσιμο του πύργου της Βαβέλ; Ή μήπως, όπως στα έργα σας που ακολουθείτε την τεχνική του origami, πίσω από την εμφανή εικόνα ή κείμενο κρύβεται η μία αντικειμενική αλήθεια μέσα στις διπλώσεις/ πτυχώσεις του χαρτιού;
Γιώργος Τσεριώνης: Στα λεξικά ως «ουτοπία» ορίζεται ο «ιδανικός τόπος» που διακρίνεται από την τελειότητα στους νόμους, την κυβέρνηση, και τις κοινωνικές συνθήκες. Έχω εντυπωσιαστεί αλλά όχι πειστεί με τη πλατωνική σκέψη, για τις εξιδανικευμένες μορφές και τα συστήματα της. Ο κόσμος είναι απλά πολύ πιο περίπλοκος, και η κατανόησή μας πολύ περιορισμένη, ώστε να έχουμε την συνολική αίσθηση του τι θα αποτελούσε μια κατάσταση «τελειότητας» η «αλήθειας».
Όταν ανακαλύφθηκε η φωτογραφία, τίποτε πια δεν ήταν ίδιο σε ό,τι αφορούσε την εικόνα. Επόμενο ήταν να τεθεί και το θέμα έλλειψης λόγου ύπαρξης για την εικονική ζωγραφική. Αυτό που ανέκαθεν έδινε πρωτογενή ρόλο ύπαρξης στη φωτογραφία ήταν, ακριβώς, η αξιοπιστία της. Το γεγονός, δηλαδή, ότι δε χωρούσε αμφισβήτηση ως προς τι απεικονιζόταν. Όπως όμως είναι η μοίρα κάθε επαναστάτη, έφτασε και γι’ αυτή η ώρα ν’ αποκαθηλωθεί. Έτσι, σε κάποια χρονική στιγμή μέσα στη δεκαετία του ’80, ήρθε η αμφισβήτηση του αδιάψευστου της φωτογραφίας. Φυσικά τα προμηνύματα είχαν έρθει πολύ πιο πριν: από τις υποτιθέμενες φωτογραφίες εκτοπλασμάτων και φαντασμάτων στα τέλη του 19ου αιώνα, στις επεμβάσεις επί της πραγματικότητας των τεχνικών του Stalin, στα χαλκευμένα φωτορεπορτάζ του Robert Kappa και άλλων. Επόμενο λοιπόν ήταν να αποτελεί ένα ακριβές βαρόμετρο της εμμονής της εποχής μας με αυτά τα ζητήματα .
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ακόμα παραπέρα στα έργα που είναι αρχειακές φωτογραφίες από το περιοδικό National Geographic και διπλώνονται με την ιαπωνική τεχνική του origami δημιουργείτε μια νέα ανάγνωση του θέματος η καλύτερα μια νέα αναδιάρθρωση των σχέσεων του θέματος της φωτογραφίας. Η ίδια η διαδικασία του διπλώματος του χαρτιού (είτε αυτό γίνεται στην πραγματικότητα είτε αποδίδεται ζωγραφικά) παραπέμπει σε μια πολλαπλότητα στοιχείων και σχέσεων.
CN: Τα έργα σας έχουν μία κοινωνικοπολιτική χροιά, το οποίο το καταφέρνετε με αναφορές στη μνήμη και την ιστορία. Γιατί ακολουθείτε αυτή την οδό;
ΓΤ: Ξεκινώντας από την ανθρωπολογική μελέτη Μίμηση και Ετερότητα του Michael Taussig, θεωρώ πως είναι η κατάλληλη αφετηρία για να περιγράψει τη στάση ενός καλλιτέχνη που, στη σκιά των κοινωνικών αναστατώσεων και της συνακόλουθης ψυχολογικής σύγκρουσης, αποφασίζει να διαμορφώσει ένα έργο γύρω από τη «νύχτα των αισθήσεων».(φράση δανεισμένη από τον Jacques Lacan). Με άλλα λόγια, εν προκειμένω με εκείνα του Taussig, είναι θεμιτό να θεωρήσει κανείς αυτές τις αναφορές σαν εξορκισμό της σοβαρής πνευματικής αναταραχής μιας χώρας, σκηνοθετώντας μία εικόνα της κοινωνίας σε «θρυμματισμένους καιρούς». Με αυτόν τον τρόπο η κατασκευή και ύπαρξη του θέματος σου δίνει τη δύναμη να ελέγξεις αυτό το οποίο απεικονίζεται.
CN: Στην εγκατάστασή σας Χτίζοντας έναν πύργο της Βαβέλ, όπως και σε άλλα έργα σας, συνδυάζετε readymade αντικείμενα με άλλα που ο ίδιος δημιουργείτε. Πιστεύετε ότι είναι πολύ σημαντικό ο καλλιτέχνης να παράγει ή να δημιουργεί τα αντικείμενά του και γιατί σας ενδιαφέρει αυτός ο συνδυασμός;
ΓΤ: Στη δουλειά μου συνδυάζω ένα συνονθύλευμα αντικειμένων, γλυπτών, κατασκευών, εγκαταστάσεων, σχεδίων, αρχειακών ντοκουμέντων και καλλιτεχνικών βιβλίων, χωρίς να με ενδιαφέρει καθόλου η προέλευση τους, το αντίθετο μάλιστα η τυχαία συνάντηση με ένα readymade αντικείμενο μπορεί να προκαλέσει μια ολόκληρη σειρά σκέψεων, και επιβεβαίωσης αναπάντητων ερωτημάτων. Σχετικά με το αν είναι σημαντικό ο καλλιτέχνης να παράγει ή να δημιουργεί τα αντικείμενά του εξαρτάται από το μέγεθος του έργου και τη φύση της δουλειάς αλλά και τις δυνατότητες του καθενός. Πολλές φορές υπάρχουν έργα που έτσι κι αλλιώς χρειάζεται η συμμετοχή διαφόρων τεχνικών ή βοηθών, οπότε δεν είμαι καθόλου αρνητικός σε αυτό.
CN: Στα έργα σας βλέπουμε κεραμικά γλυπτά που εσείς κατασκευάζετε. Απ’ ότι γνωρίζω διδάσκετε και κεραμική. Τι είναι αυτό που σας ενεργοποιεί στην κεραμική; Σε πολλές περιπτώσεις κυριαρχεί σε αυτά το κίτρινο χρώμα, υπάρχει κάποιος συμβολισμός;
ΓΤ: Κάνοντας τα μαθήματα, ο πηλός είναι το πρώτο υλικό που έχω άμεση πρόσβαση, δεν θα μπορούσα να σκεφτώ κάτι άλλο έτσι κι αλλιώς πια.
Ο συμβολισμός του κίτρινου χρώματος έχει να κάνει με την αναφορά στην «εσωτερική φώτιση». Μέσα από την ανάλυση και τη σύνθεση της κοινωνικοπολιτικής κατάστασης που βιώνουμε προσπαθώ να επικοινωνήσω τα βασικά του παρελθόντος ενός ανθρώπου που είναι τόσο κοντά μας, όσο μέσα μας, και αναζητά την «εσωτερική φώτιση» αλλά και τόσο μακριά όταν απομακρύνεται από τη πρακτική της αυτοεκτίμησης των πράξεων του.
CN: Παρόλο που έχετε δημιουργήσει έργα με ένα μεγάλο εύρος υλικών και μέσων, υπάρχει κάτι με το οποίο θα θέλατε να πειραματιστείτε και δεν το έχετε επιχειρήσει ακόμη;
ΓΤ: Θα ήθελα να κάνω μια σπονδυλωτή περφόρμανς-εγκατάσταση-προβολή βασισμένη επάνω στις Ευτυχισμένες Μέρες του Samuel Beckett. Υποτίθεται ότι παρουσιάζει τον άνθρωπο «μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας», κάπου μεταξύ ζωής και θανάτου. Ο σωρός με αντικείμενα και άμμο που περιβάλλει τη Winnie και η αγκύλωση του Willie είναι δείγματα τραγικά και συγχρόνως κωμικά της ανθρώπινης ύπαρξης. Πού και πού βγαίνουν στην επιφάνεια ψήγματα αναμνήσεων της παλιάς εποχής. Δύο πρώην άνθρωποι έχουν γίνει υπολείμματα της ύπαρξής τους. Αν θέλει κανείς να διαβάσει τον Beckett, και το έργο του «Ευτυχισμένες Μέρες», θα καταλήξει μάλλον να αποκωδικοποιεί την προσωπική του σχέση με το παράλογο της ύπαρξης. Αν ο Thomas More με την Ουτοπία του θέλησε να χαρτογραφήσει την ιδανική κοινωνία, αυτό που σίγουρα κατάφερε είναι να επιβεβαιώσει πως οι αρχές που πραγματεύεται στο βιβλίο του είναι πραγματικά ανύπαρκτες. Ίσως γιατί το ιδανικό πρέπει να υπάρχει μόνο σαν κάτι που αναζητούμε διαρκώς, ίσως γιατί το ιδανικό είναι αυτό που ποτέ δεν μπορούμε να το αντέξουμε.
Διαβάστε επίσης:
Building a Babel Tower: Έκθεση του Γιώργου Τσεριώνη στη ΔΛ Gallery
