Οι «Επιφάνειες» του Γιώργου Τσιριγωτάκη, που παρουσιάζει στην γκαλερί Alma, αποτελούνται από δύο μεγάλα επεξεργασμένα (απο)τυπώματα και μια σειρά από μελάνια με πλαστικά χρώματα και ακρυλικά, όλα σε καμβά. Ο τίτλος της έκθεσης, λιτός και απέριττος, μας προϊδεάζει ότι αυτό που θα δούμε, κάθε εικόνα, είναι μια κατασκευή, μια χτισμένη επιφάνεια. Πράγματι, ο ζωγράφος αντιλαμβάνεται τον άδειο καμβά ως ένα λευκό πεδίο το οποίο ζωγραφίζει σαν να χτίζει ένα παραπέτασμα που του επιτρέπει να αποστασιοποιείται από το φως, από το ίδιο το πεδίο και το πίσω μέρος του. Παραπέμποντας σε χαραμάδες, τρύπες και ίχνη βιομηχανικών ερειπίων, οι επιφάνειες αυτές λειτουργούν σαν φράχτες που προφυλάσσουν τον ζωγράφο και δημιουργούν -στον ίδιο- την αίσθηση του εγκλεισμού, την εντύπωση ότι βρίσκεται κλεισμένος σε έναν εσωτερικό χώρο. Αυτή η επιδιωκόμενη απόσταση (από την ίδια την εικόνα) που προκαλεί η ζωγραφική πράξη μέσα από ελεγχόμενες χειρονομίες, είναι κομβικής σημασίας για την κατανόηση των προθέσεων του…
Αν και αφαιρετικός ζωγράφος, ο Γιώργος Τσιριγωτάκης δεν ακολουθεί την πεπατημένη υιοθετώντας εύκολες λύσεις και δοκιμασμένες συνταγές. Η διαδρομή που ακολουθεί είναι αντίθετη από αυτή που επιβάλλουν οι κανόνες της αφηρημένης ζωγραφικής … Ο Τσιριγωτάκης γνωρίζει πολύ καλά τι κάνει και γιατί το κάνει. Όπως λέει, δεν τον ενδιαφέρει καθόλου η συναισθηματική φόρτιση μέσω του φορμαλιστικού μοτίβου και των (διάφορων άλλων) χρωμάτων, εξ ου και επέλεξε το ασπρόμαυρο. Ήταν μια πρόκληση για τον ίδιο να προκύψει αυτό που αισθανόταν με αμιγώς καθαρά αποτυπώματα και απλοϊκά/μινιμαλιστικά μοτίβα… εκτιμά επίσης τη σαφήνεια και την ανοιχτότητα της αφαίρεσης και είναι αυτές οι ιδιότητες/ποιότητες που επιδιώκει να κατακτήσει. Η αφαίρεση για εκείνον είναι «η πιο σαφής απεικόνιση». Όπως λέει, «η αυτοαναφορικότητα της περιγραφής αισθάνομαι πως συχνά οδηγεί στον ολοκληρωτισμό, στην περιχάραξη της έννοιας και μετά στο στρατευμένο».
Η λέξη «διαδρομή» επανέρχεται συχνά στον λόγο του Τσιριγωτάκη. Ο ίδιος εκλαμβάνει τη δική του διαδρομή πάντα ως αντίθετη (από την πρόταση της καθαρής ζωγραφικής) ή αποκλίνουσα… Αυτή η απόκλιση, άλλωστε, γεννάει την πρωτοτυπία και -με έναν περίεργο τρόπο- την ίδια την αφαίρεση: αρκεί να θυμίσουμε ότι ο όρος abstraction προέρχεται από το λατινικό abstractus, που σημαίνει «απομακρύνομαι ή εκτρέπομαι από κάτι». Χωρίς αμφιβολία, για τον Γιώργο Τσιριγωτάκη αυτή η ηθελημένη απομάκρυνση ή εκτροπή είναι πρωταρχικής σημασίας, συστατικό κομμάτι της δουλειάς του και της εικαστικής του πρότασης. Εντέλει οι «Επιφάνειές» του δεν είναι «εικόνες του τίποτα», αυτοαναφορικές εικόνες που μας μιλούν μόνο για τον εαυτό τους. Αντιθέτως, αποτελούν διαδρομές που οδηγούν σε χώρους οικείους αλλά κατά βάθος ανεξερεύνητους.
Χριστόφορος Μαρίνος, Ιστορικός τέχνης και επιμελητής
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Giorgos Tsirigotakis, Untitled (detail), Indian ink and acrylic on canvas, 115 x 107cm, 2023