Το «Άσμα του σφαγιασμένου εβραϊκού λαού» είναι το σημαντικότερο επικό ποίημα που γράφτηκε στην περίοδο της θανάτωσης των Εβραίων της Ευρώπης. Η σύνθεσή του ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1943. Χειρόγραφες μεταγραφές του διασώθηκαν μυθιστορηματικά, σε μπουκάλια θαμμένα στο πάρκο της πόλης Βιττέλ ή στο χερούλι μιας βαλίτσας. Λίγους μήνες αργότερα, στο Άουσβιτς, ο ποιητής, μαζί με τον μεγάλο του γιο Τσβι, θα ακολουθήσουν την τραγική μοίρα του λαού τους στα χρόνια του ναζισμού. Είχε προηγηθεί ο χαμός της συζύγου του Χάνα και των δύο μικρότερων γιών του, Μπένσιον και Γιόμελε. Η ανείπωτη τραγωδία, οικογενειακή και συλλογική ταυτόχρονα, ερημώνει εσωτερικά τον ποιητή. Έχοντας πλήρη επίγνωση, προσπαθεί να αρθρώσει λόγο για όσα βιώνει και συγχρόνως νιώθει την υποχρέωση να σιωπήσει. Ο Κατσνέλσον εξεγείρεται. Πώς μπορεί ο Θεός να συνυπάρχει με την Τρεμπλίνκα; Όμως και μια ζωή δίχως Θεό μοιάζει αβίωτη. Το ρίγος που διαπερνά τον αναγνώστη του άσματος ενεργοποιείται όχι από την αισθητική, αλλά από την άμεση επαφή του με τη φρίκη.
Γιτσχάκ Κατσνέλσον
Ο Γιτσχάκ Κατσνέλσον ήταν ποιητής, δραματουργός και παιδαγωγός. Γεννήθηκε το 1886 στο Καρελίτσι της Λευκορωσίας. Έζησε στο Λοτζ της Πολωνίας, όπου ίδρυσε και διηύθυνε ένα εβραϊκό σχολείο, μέχρι την εισβολή των ναζιστικών στρατευμάτων στην πόλη, τον Σεπτέμβριο του 1939. Στη συνέχεια, διέφυγε στη Βαρσοβία, όπου εντάχθηκε στη σοσιαλιστική-σιωνιστική οργάνωση «Dror» και ανέπτυξε έντονη εκπαιδευτική, λογοτεχνική και αντιστασιακή δραστηριότητα. Μετά την Εξέγερση του Γκέτο, τον Μάιο του 1943, μετήχθη μαζί με τον γιο του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Βιττέλ στη Γαλλία. Έναν χρόνο αργότερα μεταφέρθηκαν στο Άουσβιτς, όπου θανατώθηκαν στους θαλάμους αερίων.
Επίμετρο: ΣΤΑΥΡΟΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ
