Γιώργος Νέρης: Θα σταματήσουμε μόνο όταν η «Αθήνα θα μας ανήκει», οριστικά και αμετάκλητα

Το Athens Fringe Live επιστρέφει και φέτος πιο δυναμικό και γεμάτο από κάθε άλλη χρονιά! Ο Γιώργος Νέρης, διοργανωτής του φεστιβάλ και ιδρυτής της εταιρείας Σύνθεσις, μιλάει στο Culturenow.gr για την φετινή διοργάνωση και μας υπόσχεται ότι δεν θα σταματήσουν τη δράση τους μέχρι η Αθήνα να ανήκει οριστικά στους ανθρώπους της…

CultureNow: To Athens Fringe Festival επιστρέφει και φέτος, παρά τις δυσμενείς οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές συνθήκες! Πείτε μας τι είναι αυτό που έκανε το Fringe να αντέξει στο χρόνο, αλλά και να επιβιώσει σε μία εποχή που κόβει πλέον τα φτερά στους νέους καλλιτέχνες, αλλά και στους ανθρώπους που ασχολούνται με την παραγωγή ενός πολιτιστικού γεγονότος.

Γιώργος Νέρης: Νομίζω είναι το επιχειρηματικό μοντέλο που ακολουθούμε, που ήταν το ίδιο από την πρώτη στιγμή: που είναι σύστοιχο με την περιρρέουσα πραγματικότητα: δωρεάν παραχώρηση στους καλλιτέχνες χώρου και εξοπλισμού, έλλειψη διακρίσεων και καλιτεχνικής «επιμέλειας»,  ελεύθερη πρόσβαση σε όλους, χαμηλές τιμές για το κοινό, συνάντηση της τέχνης με τη δράση. Στην αρχή είμασταν οι μόνοι που το κάναμε, νομίζαμε ότι ήταν στραβός ο γιαλός, τελικώς ή ίσιωσε ο γυαλός ή καλά αρμενίζαμε! Έτσι κι αλλιώς, το Αthens Fringe Live είναι από τη φύση του ένα ανοιχτό βήμα παρουσίασης νέων καλλιτεχνών και ομάδων κοινωνικής δράσης. Είναι ένα συμμετοχικό, διακαλλιτεχνικό, παρεμβατικό πανηγύρι Τέχνης και Δράσης ανοιχτό σε όλους ανεξαιρέτως τους καλλιτέχνες. Για μας σημασία δεν έχει μόνο το τελικό αποτέλεσμα της καλλιτεχνικής πράξης αλλά και η διαδικασία που οδηγεί σε αυτή καθώς και οι σχέσεις που δομούνται γύρω της. Στη φετινή διοργάνωση του Live δίνουμε τη δυνατότητα στους καλλιτέχνες όχι μόνο να παρουσιάσουν τη δουλειά τους αλλά και να αποκομίσουν οικονομικά οφέλη. Σε κάθε ζωντανό θέαμα ο καλλιτέχνης ή η ομάδα θα εισπράξει το 50% των εσόδων ενώ στις εκθέσεις, που θα έχουν ελεύθερη είσοδο, οι καλλιτέχνες μπορούν να πουλήσουν τα έργα τους, αποδίδοντας το 10% για τα έξοδα της διοργάνωσης. Φυσικά δεν μένουμε σε αυτό. Προσπαθούμε πάντα να διατηρούμε την ίδια ζωντάνια και τη φιλοσοφία του Live καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς μέσω του Fringe Network που αποτελεί το πρώτο δίκτυο καλλιτεχνών και το οποίο δίνει τη δυνατότητα και το «χώρο» σε όλους τους δημιουργικούς πυρήνες της πόλης να γνωριστούν, να ανταλλάξουν ιδέες, να συνεργαστούν και να απαντήσουν δημιουργικά στη μοναξιά της μεγαλούπολης και στην κρίση.

C. N.: Είναι ένα φεστιβάλ το οποίο στα προηγούμενα 4 χρόνια δράσης του, αλλά φυσικά και φέτος, έχει ένα ακτιβιστικο χαρακτήρα και στηρίζεται πολύ στους εθελοντές του, οι οποίοι κάθε χρόνο αυξάνονται κιόλας. Πείτε μας λίγα λόγια για το κομμάτι του εθελοντισμού.

Γ. Ν.: Είναι αλήθεια ότι κάθε χρόνο δεχόμαστε με χαρά την υποστήριξη δεκάδων εθελοντών. Πρόκειται για ανθρώπους που έρχονται σε εμάς αυθόρμητα και με πολύ ενθουσιασμό για να μάθουν από μέσα πώς «κινείται» η παραγωγή μίας τόσο μεγάλης διοργάνωσης.  Μας στηρίζουν κάθε χρόνο όχι μόνο με την αφοσίωση και την εργασία τους, αλλά κυρίως ηθικά. Ο κόσμος έχει αγκαλιάσει το Live, έχει αντιληφθεί αυτό που προσπαθούμε να περάσουμε όλα αυτά τα χρόνια, ότι δηλαδή πρόκειται για μία διοργάνωση ανοιχτή σε όλους τους ενεργούς πολίτες της Αθήνας, σε όλους εκείνους που έχουν πιστέψει ότι όλοι μαζί μπορούμε να κάνουμε το κεντρικό μας σύνθημα πραγματικότητα: «Η Αθήνα μας ανήκει».

Παράλληλα σε κάθε διοργάνωση είναι πολλές οι ακτιβιστικές κοινότητες που παρουσιάζουν δράσεις, παραστάσεις, εκθέσεις κλπ και εκθέτουν στο κοινό της Αθήνας το έργο τους. Πιστεύουμε στον εθελοντισμό, πιστεύουμε ότι μπορεί να φέρει απτά αποτελέσματα και να αλλάξει την καθημερινότητά μας. Αυτός είναι κι ο λόγος που καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς προωθούμε την ιδέα της «Αλληλεγγύης», το πρόγραμμα δωρεάν αλληλοδιδακτικών μαθημάτων που τρέχει στο Βρυσάκι από τον περασμένο Οκτώβριο. Όλους τους τελευταίους μήνες δεκάδες εθελοντές – διδάσκοντες προσφέρουν το χρόνο και τις γνώσεις τους για να κάνουν πραγματικότητα μια κοινότητα αλληλοβοήθειας και κοινωνικής αλληλεγγύης. Τόσο η προσφορά εθελοντικής διδασκαλίας, όσο κι η ζήτηση από μαθητές για παρακολούθηση, ξεπέρασε τις προσδοκίες μας. Παράλληλα, οι μαθητές του προγράμματος έχουν τη δυνατότητα να συνεργαστούν με φορείς και ΜΚΟ όπως το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, τους Atenistas, την Action Aid, την Praksis, την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία κα, για να προσφέρουν τις γνώσεις και την εμπειρία τους στην κοινωνία.

C. N.: Φέτος τι αλλάζει στο Athens Fringe Live 2013 και τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα του συνοπτικά;

Γ. Ν.: Το Athens Fringe Live φέτος έχει σπίτι: το Βρυσάκι Χώρος Τέχνης και Δράσης στην Πλάκα (Βρυσακίου 17) και άμεση ακτίνα δράσης την Πλάκα και την αρχαία Αγορά . Σε ένα χώρο που είναι ήδη αγαπητός στο κοινό και που έχει γίνει ήδη κέντρο καλλιτεχνικών ζυμώσεων. Προτιμήσαμε να βρεθούν οι περισσότερες παραστάσεις κι εκδηλώσεις της διοργάνωσης σε ένα μέρος ώστε να έρθουμε όλοι ακόμα πιο κοντά, καλλιτέχνες, ακτιβιστές, κοινό και διοργανωτές. Αυτό που αλλάζει όπως σας είπα είναι ότι οι καλλιτέχνες έχουν και οικονομικά οφέλη από τη συμμετοχή τους στο Live. Η ιδέα αυτή δεν «πατάει» μόνο στην οικονομική ενίσχυση των δημιουργών. Είναι ένας τρόπος να σπρώξουμε τους καλλιτέχνες αυτούς να γίνουν ακόμα πιο ενεργοί στη συμμετοχή τους. Να προωθήσουν τη δουλειά τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Πρόκειται για μία ιδέα πολύ βαθιά ριζωμένη στο Fringe. Για το λόγο αυτό διοργανώνουμε και το πρόγραμμα Industry: Μέσω ενός δωρεάν προγράμματος που τρέχει όλη τη χρονιά και κορυφώνεται με την εκδήλωση Agency Fair, μαθαίνουμε σε νέους δημιουργούς πώς να στήσουν σωστά το φάκελό τους, πώς να οργανώσουν και να προωθήσουν τη δουλειά τους με το καλύτερο δυνατό τρόπο. Το Fringe Agency Fair αποτελεί την κορύφωση αυτής μας της δράσης και ταυτόχρονα μία πολύ ξεχωριστή εκδήλωση που θα έχουμε στο φετινό μας πρόγραμμα. Την Πέμπτη 20 Ιουνίου, εκπρόσωποι των μεγαλύτερων πολιτιστικών φορέων συγκεντρώνονται στο Βρυσάκι για να συνομιλήσουν με τους καλλιτέχνες και να εξετάσουν ατομικά τις προτάσεις τους. Άλλη ξεχωριστή ημέρα θα είναι η 19η Ιουνίου όπου θα ενώσουμε τις ιδέες μας γύρω από το θέμα  «Παλιά Πόλη – Νέα Πόλη» στο Fringe Round Table. Ακαδημαϊκοί, ειδικοί, ακτιβιστικές ομάδες, καλλιτέχνες και πολίτες της Αθήνας θα συνομιλήσουν και θα καταλήξουν σε τρόπους έκφρασης και δράσης ώστε όλοι μαζί να αναδείξουμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πόλης, χρωματισμένα από την προσωπική πινελιά του καθενός.  

Στο πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης θα δείτε πολλές παραστάσεις, live, εκθέσεις, πρωτότυπες δράσεις στην πόλη, ομιλίες, προβολές ταινιών, το διώροφο λεωφορείο μας που αναστατώνει κάθε χρόνο την καθημερινότητα της πόλης με μουσικά και χορευτικά δρώμενα και πολλά ακόμα που θα ανακοινωθούν επίσημα μετά τις 20 Μαίου. Λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος για συμμετοχή αποφασίσαμε να παρατείνουμε τη διαδικασία υποβολής συμμετοχών κατα μία εβδομάδα (έως τις 8 Μαίου) ώστε να δώσουμε την ευκαιρία σε ακόμα περισσότερους δημιουργούς να παρουσιάσουν τη δουλειά τους στο κοινό της πόλης.

C. N.: Το Fringe Agency Fair είναι ένα σημαντικό κομμάτι της διοργάνωσης, καθώς δίνεται η ευκαιρία στους νέους καλλιτέχνες να προβάλουν το έργο τους στο εξωτερικό. Πόσο σημαντική θεωρείτε την προβολή των Ελλήνων καλλιτεχνών στο εξωτερικό; Υπάρχουν οι τρόποι για ένα νέο καλλιτέχνη να δείξει το έργο του εκτός συνόρων μόνος του ή χρειάζεται την υποστήριξη ενός φεστιβάλ όπως το Fringe ή κάποιου άλλου σημαντικού φορέα;

Γ. Ν.: Ο κόσμος αυτός είναι, όλο και περισσότερο, ίδιος, όπου και να πας.  Γι’ αυτό, πλέον, αντιμετωπίζουμε την Ελλάδα και το εξωτερικό ως κοινό χώρο δράσης, με «ενιαίο δόγμα». Τώρα περισσότερο από ποτέ, ένας καλιτέχνης, εφόσον το έργο του είναι αποτελεσματικό, απευθύνεται σε ένα κοινό χωρίς σύνορα. Για να απαντήσω στο ερώτημά σας, προκειμένου να αναδειχθούν οι Έλληνες καλλιτέχνες στο εξωτερικό θα πρέπει κατ’ αρχήν να είναι επί της ουσίας σχετικοί με τον κόσμο γύρω τους, τω όντι «διεθνείς» δηλαδή. Έτσι, εμείς προσπαθούμε πρώτα να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις ώστε να πληρείται ο όρος αυτός. Τα υπόλοιπα είναι σαφώς πιο εύκολα και περισσότερο διαδικαστικά.

Μέσω του δικτύου Fringe και μέσω του προγράμματος Fringe Industry οι νέοι δημιουργοί έχουν μια σειρά από δυνατότητες: Να αποκτήσουν πρόσβαση σε πληροφορίες, να συμμετέχουν σε showcasing events με την παρουσία επαγγελματιών εκπροσώπων από πολιτιστικούς φορείς της Ελλάδας και του εξωτερικού αλλά και να ενημερώνονται διαρκώς για δυνατότητες δικτύωσης και παρουσίασης του έργου και της δράσης τους στην Ελλάδα και διεθνώς. Είναι σίγουρα σημαντική όλη η στήριξη που μπορούν να λάβουν οι δημιουργοί που ξεκινάνε σήμερα να παρουσιάζουν τη δουλειά τους. Γι’αυτό το λόγο έχουμε προχωρήσει σε συγκεκριμένες δράσεις που όχι μόνο ενημερώνουν αλλά βοηθούν τους καλλιτέχνες αυτούς να μάθουν να ετοιμάζουν το φάκελό τους και να συνομιλούν με τους φορείς εκείνους με τους οποίους θέλουν να συνεργαστούν.

Από την περσυνή διοργάνωση του Athens Fringe Live ξεκινήσαμε να διοργανώνουμε τις συναντήσεις αυτές με τους εκπροσώπους από τους σημαντικότερους πολιτιστικούς φορεις της χώρας (Εθνικό Θέατρο, Εθνική Λυρική Σκηνή, Μέγαρο Μουσικής, Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας, Athens Biennale, Θέατρο Badminton, Φεστιβάλ Ελλήνων Χορογράφων, Γαλλική Πρεσβεία, Ιταλικό Ινστιτούτο, Ελληνοαμερικανική Ένωση, Ίδρυμα Κωστοπούλου κα) οι οποίοι συναντήθηκαν με το κοινό και συμβούλευσαν τους δημιουργούς για το έργο τους. Η φιλοδοξία μας για το 2014 είναι να επιλέξουμε κάποια από τα έργα που θα παρουσιαστούν στο Fringe Live ’13, ώστε να ταξιδέψουν και να παρουσιαστούν στο πρόγραμμα της Εταιρείας Πολιτισμού Σύνθεση “Fine Young Greeks” στο Barbican, στο Λονδίνο.  Περισσότερες λεπτομέρειες θα ανακοινώσουμε μετά το καλοκαίρι.

C. N.: Το θέμα “πόλη” πόσο πολύ επηρεάζει τη σημερινή γενιά καλλιτεχνών και γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό;

Γ. Ν.: Η έννοια του τόπου συναρτάται άμεσα με την έννοια της ταυτότητας. Βρισκόμαστε σε διαρκή αναζήτηση και, κατά τη διάρκεια του Athens Fringe Live 13 οι καλλιτέχνες θα κάνουν αυτό ακριβώς: Θα επέμβουν δημιουργικά στην πόλη για να την κάνουν καθρέφτη τους και να δουν καλύτερα τους εαυτούς τους.

C. N.: Πιστεύετε ότι το Athens Fringe Live θα δίνει το “παρών” για πολύ ακόμα ή φοβάστε ότι θα βρεθείτε στη δύσκολη θέση να το εγκαταλείψετε; Τι είναι αυτό που θα κάνει το Fringe να συνεχίσει ή να σταματήσει το έργο του;

Γ. Ν.: Θα σταματήσουμε μόνο όταν η «Αθήνα θα μας ανήκει», οριστικά και αμετάκλητα.