Γκίκας – Fermor – Craxton: 3 τόποι, 3 δημιουργοί: έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη

Η έκθεση Γκίκας – Fermor – Craxton: 3 τόποι, 3 δημιουργοί φιλοξενείται στον εκθεσιακό χώρο που έχει διαμορφωθεί στο ισόγειο της Πινακοθήκης Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα και την επιμέλειά της έχει η Ιωάννα Μωραϊτη, υπεύθυνη του Αρχείου της Πινακοθήκης.

Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν, την Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2014, στις 20:00, και θα διαρκέσει έως 10 Ιανουαρίου 2015.

Η έκθεση είναι αφιερωμένη σε τρεις δημιουργούς που οι ζωές τους συνδέθηκαν μέσα από κοινούς τόπους έμπνευσης: Ύδρα, Καρδαμύλη, Κέρκυρα. Τρία σπίτια-καταφύγια, αποτέλεσαν πηγή καλλιτεχνικής δημιουργίας και στέγασαν μια φιλία που διήρκεσε περισσότερα από 40 χρόνια.

Ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας γνωρίστηκε με τον Sir Patrick Leigh Fermor, άγγλο περιηγητή και συγγραφέα αλλά και με τον John Craxton, άγγλο ζωγράφο, από τα μέσα της  δεκαετίας του ’40 και έκτοτε διατήρησε στενή σχέση μαζί τους, όπως άλλωστε επιβεβαιώνει και η εκτενής μεταξύ τους αλληλογραφία.

Το σπίτι του Γκίκα στην Ύδρα αποτέλεσε την κατοικία του Fermor για δύο χρόνια, από το 1954 μέχρι το 1955, στο απομονωμένο εργαστήριο του οποίου, ο Fermor έγραψε το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου του «Μάνη».  Σε επιστολή του προς τον Γκίκα αναφέρει: «Είμαι σίγουρος ότι χωρίς την Ύδρα το βιβλίο δεν θα είχε ποτέ γραφτεί και γι’αυτό το λόγο καμία ευχαριστία δεν είναι αρκετή!».

Αλλά και ο John Craxton έζησε εκεί για κάποιο διάστημα το 1959, απεικονίζοντας το τοπίο της Ύδρας στα έργα του, ενώ η βοήθειά του υπήρξε πολύτιμη τις μέρες μετά την καταστροφή του υδραίικου αρχοντικού από πυρκαγιά, το 1961. Σταλμένος από τον Γκίκα εκεί για να συγκεντρώσει ό,τι είχε σωθεί από τις φλόγες, γράφει σε επιστολή του: «…Ίσως όμως κατά ένα περίεργο τρόπο είναι ένα σημάδι από το Θεό για να πάτε σε άλλα μέρη. Άλλωστε υπάρχει κάτι το αισιόδοξο σε σχέση με αυτά που διασώθηκαν: κενοί καμβάδες, μια λάμπα για το ατελιέ, ρολά από καμβάδες, μπογιές, μελάνια, φωτογραφίες…»

Η Καρδαμύλη, το σπίτι που έχτισε ο Fermor και το οποίο αργότερα κληροδότησε στο Μουσείο Μπενάκη, αποτέλεσε μαζί με το σπίτι των Γκίκα στην Κέρκυρα, τον τόπο συνάντησης από τη δεκαετία του 1960 και έκτοτε.

Σχέδια και προτάσεις του Fermor σχετικά με τη διαμόρφωση των εξωτερικών χώρων της Κέρκυρας, συνοδεύονται από έργα του Γκίκα για τη διακόσμηση της οικίας στην Καρδαμύλη. Επιστολές, χειρόγραφα, εκδόσεις και φωτογραφίες αποτελούν το κεντρικό θέμα της έκθεσης και πλαισιώνονται από σχέδια του Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα και του John Craxton.

Ξεχωριστή ενότητα αποτελούν τα έργα των δύο παραπάνω ζωγράφων που προέρχονται από την οικία του Fermor στην Καρδαμύλη. Οι επισκέπτες θα μπορούν επίσης σε ένα ειδικά διαμορφωμένο γραφείο να διαβάσουν αντίγραφα των επιστολών και να εισχωρήσουν έστω και για λίγο στη ζωή των τριών αυτών δημιουργών.

Επιμέλεια έκθεσης: Ιωάννα Μωραΐτη
Σχεδιασμός: Παύλος Θανόπουλος

Η πλήρης αλληλογραφία του Νίκου Χ’’Κυριάκου-Γκίκα με τον Sir Patrick Leigh Fermor πρόκειται να εκδοθεί σύντομα από το Μουσείο Μπενάκη με την επιμέλεια της Δρ Ιωάννας Προβίδη.

Παράλληλες εκδηλώσεις: Ημερίδα (πριν τα εγκαίνια της έκθεσης). Περισσότερες πληροφορίες

Φωτό: Νίκος και  Barbara Γκίκα, John Craxton, Patrick Leigh Fermor και Joan Fermor (Ύδρα 1958)
Φωτογραφία του Beny Roloff
Φωτογραφικό αρχείο Μουσείου Μπενάκη-Πινακοθήκης Γκίκα