Γραφή και Ανάγνωση είναι ο τίτλος μιας σειράς ομαδικών εκθέσεων που πραγματοποιούνται στον χώρο πολιτισμού “Tatiana Dimou” με σκοπό να αναδυθούν διαυγέστερες οι απαρχές της σύγχρονης εικαστικής γλώσσας.
Η συγκεκριμένη γλώσσα δεν είναι μία αλλά πολλές, διαφορετικές και συνήθως πολύ ενδιαφέρουσες. Κατανοούμε πώς ο άνθρωπος σήμερα στέκει με αμηχανία μπροστά στην πρόσληψη και την κατανόηση της σύγχρονης τέχνης, με συνέπεια να αποφεύγει όλο και περισσότερο την ενασχόλησή του με αυτή.
Στην Ελλάδα είναι αλήθεια πως δεν υπήρξαν ουσιαστικές πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση, ούτως ώστε να δημιουργηθεί χάσμα επικοινωνίας μεταξύ των σύγχρονων καλλιτεχνών και του κοινού. Έχοντας πλήρη συναίσθηση του δύσκολου εγχειρήματος, θα αποτολμήσουμε να γεφυρώσουμε το χάσμα αυτό προς όφελος όλων μας.
Στην έκθεση «Γραφή και Ανάγνωση ΙIΙ» συμμετέχουν οι: Παναγιώτης Βορριάς, Ηλίας Καφούρος, Νίκος Μόσχος, Ελπίδα Πανονίδου και Κώστας Παππάς.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Οι πέντε καλλιτέχνες συνυπάρχουν συνδυαστικά για πρώτη φορά, έχοντας ως συνεκτικό στοιχείο την παρουσίαση ενίοτε φαντασιακών τοπίων και κόσμων, τη δημιουργία αμφιβολίας, μέσα από οπτικά φαινόμενα, για το τι είναι πραγματικό και τι φανταστικό. Όλα αυτά βάζουν τον θεατή σε μια μόνιμη διαδικασία αλληλεπίδρασης και αναζήτησης μιας προσωπικής αντίληψης των εικόνων που προσλαμβάνει.
Ο Παναγιώτης Βορριάς παρουσιάζει μια σειρά σχεδίων με μελανί σε χαρτί με τίτλο Something’ s moving towards us. Έχει ως σημείο εκκίνησης το οπτικό φαινόμενο κατά το οποίο, όταν πολλές παράλληλες γραμμές πλησιάσουν η μια την άλλη σε συγκεκριμένα διαστήματα, το ανθρώπινο μάτι προσλαμβάνει ψευδαισθητικά παλμικές κινήσεις. Αναφορές των έργων του περιλαμβάνουν ηχητικά γραφήματα, κώδικες γραφής, όπως σήματα μορς, καταγραφές σεισμογραφικών οργάνων, ιερογλυφικές στήλες της αρχαιότητας, κρυπτογραφήματα μα και πιθανώς γραφή άγνωστης προέλευσης και λειτουργίας. Εκρήξεις παλμικές, ηχητικά κύματα και άλλοτε συμπαντικές κινήσεις διασαλεύουν τα τοπία, αλλοιώνοντας την κανονικότητα τους. Γραμμές, η μια δίπλα στην άλλη, ρυθμικά επιβάλλουν έναν διαρκή εσωτερικό παλμό ο οποίος προκύπτει από τις δυνάμεις αλληλεπίδρασης των επιμέρους στοιχείων και απειλεί συνεχώς το σύνολο με κατάρρευση. Είναι μια παλινδρομική κίνηση από την τάξη στην αταξία, από την ησυχία στο θόρυβο, από το όλον στο μέρος.
Η καλλιτεχνική πρακτική του Ηλία Καφουρού αναγνωρίζεται περισσότερο ως περιπτώσεις βιωματικής τέχνης. Ενώ με την πρώτη ματιά θυμίζει αρκετά παραδοσιακή ζωγραφιά σε επίπεδο καμβά ή χαρτί, η πραγματική επίδραση αυτών των έργων αποκαλύπτεται μέσα στον γνωστικό χώρο του αντιλήπτη τους, το απόλυτα υπνωτιστικό αποτέλεσμα της σκόπιμης πυκνότητας της δεξιοτεχνικής τους σύνθεσης που ξεδιπλώνεται σταδιακά ως βαθιά προσωπική διαδικαστική αποκάλυψη, παρά με απλούς όρους θέασης και αναγνώρισης μιας μοναδικής εικόνας. Τα έργα τέχνης του Καφούρου παρουσιάζουν έναν γλυπτικό χώρο που δημιουργεί ένα περιβάλλον για το μάτι του θεατή να κινείται σε άμεσο παράλληλο τρόπο με τον τρόπο που μπορεί να κινείται ένα σώμα εξερευνώντας ένα αρχιτεκτονικά υπέροχο εσωτερικό, δημιουργώντας μοναδικές προσωπικές νοητικές αφηγήσεις και συνδημιουργώντας εκ νέου με κάθε προσέγγιση. Η γεωμετρία δεν είναι μια λεπτομέρεια αλλά ένα κομβικό σημείο. Ο Ηλίας Καφούρος ακολουθεί μια ονειρική λογική και οι εικόνες του παρουσιάζουν παράξενες παρεμβάσεις που αποκαλύπτονται μόνο σταδιακά και μετά από προσεκτική εξέταση. Σύγχρονα memes και ποπ πολιτιστικά στοιχεία διαποτίζουν τα έργα του. Στην πρακτική που ακολουθεί τα χνάρια της πολιτικής και κοινωνικής σάτιρας του Philip Guston, του Pablo Picasso, του Francisco Goya και του Peter Saul, ο Καφούρος συνεχίζει να σχεδιάζει ένα ιδιότυπο έργο που δίκαια ανταποκρίνεται σε αυτή την καταγωγή, ενώ παράλληλα επεκτείνει και εμβαθύνει ατελείωτα την κληρονομιά του για μια βαθιά πολύπλοκη πρακτική που είναι αποκλειστικά δική του.
Ο Νίκος Μόσχος έχει ως βασικό άξονα στα έργα της τελευταίας δεκαετίας τη διαδικασία προσαρμογής σε νέα δεδομένα, τη διαρκή μετάβαση, την ανασύσταση της ύλης, των εννοιών και κατ’ επέκταση της ίδιας της ψυχοσύνθεσης. Η θεματική αυτή αναπτύσσεται μέσα από επί μέρους θεματικές-αφορμές που έχουν απασχολήσει τους καλλιτέχνες (και όχι μόνο) εδώ και αιώνες. Ο φόβος απέναντι στον θάνατο, ο έρωτας, η ματαιότητα, η επιβολή εξουσίας κ.ά. είναι πτυχές-επεισόδια τοποθετημένα σε ένα ευρύτερα σύγχρονο αφήγημα που στη βάση του έχει την προσπάθεια προσαρμογής σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη κατάσταση.
Η Ελπίδα Πανονίδου, συμμετέχει με μια σειρά έργων / σχεδίων με μελάνι σε χαρτί. Πολλές και διαφορετικές εικόνες, άλλοτε φαντασιακές σαν από όνειρο. Σχέδια με μελάνι σε χαρτί , κολλάζ στο χώρο και επίτοιχα έργα μικτής τεχνικής, με επιρροές απ’ τη ρεαλιστική αναπαράσταση και την ποπ κουλτούρα, προσεγγίζουν με χιούμορ και γλυκόπικρη αίσθηση, την παιδική ηλικία. Έργα στα οποία δεν υπάρχει συγκεκριμένος χώρος ή χρόνος, και στα οποία κυριαρχούν οι παιδικές μορφές – σύμβολα – , οδηγώντας το θεατή σε εσωτερικά τοπία. Η καλλιτέχνης μέσα από μία μίξη, ποπ διάθεσης στην προσέγγιση του θέματος και σουρεαλιστικής ελευθερίας στις συνθέσεις της, ταξιδεύει τον θεατή σε κόσμους και καταστάσεις φανταστικές.
Ο Κώστας Παππάς παρουσιάζει σχέδια μεγάλης κλίμακας, με πολλαπλές πηγές φωτισμού, ξύλινες και μεταλλικές κατασκευές καθώς και χειρόγραφες σημειώσεις. Με ετερόκλητα στοιχεία, παράλογες κλίμακες και σχέσεις πραγμάτων δημιουργεί μεταλλαγμένες σκηνές μιας σύγχρονης πραγματικότητας υπονοώντας μια κατάσταση εγκατάλειψης. Συνθέσεις που απαρτίζονται από αρχιτεκτονικά και βιομηχανικά στοιχεία, θραύσματα εικόνων από την ύπαιθρο, προσωπικά βιώματα, ποιήματα και στίχους της ροκ μουσικής, οργανώνουν και παρουσιάζουν έναν τόπο που δεν είναι ξένος, αντιθέτως είναι απόλυτα γνωστός αλλά παραφρασμένος.
Οι χώροι που απεικονίζει, μοιάζουν να εισβάλλουν μέσα στους χώρους σαν κινηματογραφικές προβολές τονίζοντας μια στάση παθητική ενώ ο θεατής σε θέση εγκαταλελειμμένου παρατηρητή, φαίνεται να έρχεται αντιμέτωπος με αποκαλύψεις που αφορούν στον τόπο της εξορίας του.
Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες
Παναγιώτης Βορριάς
Ηλίας Καφούρος
Νίκος Μόσχος
Ελπίδα Πανονίδου
Κώστας Παππάς
Επιμέλεια Έκθεσης
Κλεομένης Κωστόπουλος
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Κώστας Παππάς, charcoal on wood, 185x118x2017
