Γύρω απ’ το Λόρκα: Σονάτες για βιολί και πιάνο στον Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσός

Ο Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός φιλοξενεί μία συναυλία με τίτλο Γύρω απ´το Λόρκα: Σονάτες για βιολί και πιάνο, το Σάββατο 29 Μαρτίου 2014.

Στα πράσινα χρώματα του πρωινού θάθελα νάμουν μια καρδιά. Μια καρδιά.
… Και το απόβραδο θάθελα νάμουν η φωνή μου. Ένα αηδόνι.

(Απόσπασμα από το ποίημα Cancioncilla del primer beso του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα)

H εκτέλεση του Ισπανού ποιητή Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα το 1936, στη διάρκεια του Ισπανικού εμφυλίου πολέμου, αποτέλεσε πηγή συγκίνησης αλλά και δημιουργικής έμπνευσης ανάμεσα στον καλλιτεχνικό κόσμο της εποχής.

Στο κέντρο του προγράμματος της συναυλίας μουσικής δωματίου, στις 29 Μαρτίου στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου “Παρνασσός”, με τον βιολονίστα Γιάννη Αγρανιώτη και τον πιανίστα Δημήτρη Μαρίνο, τοποθετείται η Σονάτα για βιολί του Φρανσίς Πουλένκ, γραμμένη από τον Γάλλο συνθέτη στο Παρίσι μεταξύ 1942 και 1943. Με την απλή μελωδική γραφή του, ο Πουλένκ καταφέρνει να εκφράσει με τον πιο δεξιοτεχνικό τρόπο, τα συναισθήματά του, που εν προκειμένω ταυτίζονται με την τραγική μοίρα του Λόρκα, ένας αυτούσιος στίχος του οποίου, χαρακτηρίζει το δεύτερο μέρος της σονάτας “Η κιθάρα κάνει τα όνειρα να κλαίνε”, παραπέμποντας τον ακροατή στις μουσικές διασκευές του ίδιου του Λόρκα ισπανικών παραδοσιακών λαϊκών τραγουδιών.

Ο Ισπανός συνθέτης Μανουέλ ντε Φάλια, από Ανδαλουσιανό πατέρα και Καταλανή μητέρα, στενός φίλος του νεαρού πιανίστα και συνθέτη Λόρκα, την εποχή της σοβαρής ενασχόλησής του με τη μουσική, συνέθεσε την Ισπανική Λαϊκή Σουίτα μεταξύ 1914 και 1915, η οποία σε μεταγραφή για βιολί και πιάνο από τον Paul Kochanski, αποτελεί και την αφετηρία του προγράμματος της συναυλίας, διαγράφοντας ένα νοητό μουσικό ταξίδι μέσα από τις διάφορες περιοχές της ισπανικής κουλτούρας. Ο ντε Φάλια, επιδιώκει μέσα από την έντονη σε λυρισμό και ρυθμό μουσική του αφήγηση, να κρατήσει ζωντανή την προσοχή του ακροατή, σαν μέσα από ένα καλειδοσκόπιο ζωηρά εναλασσόμενων εικόνων…

Η Σονάτα για βιολί του Κλωντ Ντεμπυσσύ, του Γάλλου συνθέτη που επηρρέασε τον μουσικό και ποιητή Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, σε βαθμό που του αφιέρωσε και ένα από τα ποιήματά του, αποτελεί, επίσης, μέρος του προγράμματος. Ο Ντεμπυσσύ, υπερασπιστής της γαλλικής μουσικής γραφής, αλλά και κατ´εξοχήν εκφραστής του γαλλικού ιμπρεσιονιστικού κινήματος στη μουσική, συνθέτει την εν λόγω σονάτα ενώ βρίσκεται πολύ κοντά στο τέλος της ζωής του, δημιουργώντας στον ακροατή την αίσθηση ότι βρίσκεται μπροστά σε ένα πίνακα του Μονέ, όπου το φως πρωτοστατεί αντί για τα αντικείμενα που απεικονίζονται υπό την επίδρασή του.

Το πρόγραμμα κλείνει με τη 2η Σονάτα του Ρώσου συνθέτη Σεργκέι Προκόφιεφ, γραμμένη την ίδια εποχή με τη σονάτα του Πουλένκ στην εμπόλεμη Ρωσία, αρχικά ως σονάτα για φλάουτο, αλλά σχεδόν αμέσως μεταγράφηκε και για βιολί σε συνεργασία με τον βιρτουόζο Ρώσο βιολονίστα Νταβίντ Όιστρακ. Αν και το μουσικό ιδίωμα είναι αρκετά διαφορετικό από αυτό του Πουλένκ, μοιράζεται την καθαρότητα της φόρμας και το ξεκάθαρο τονικό κέντρο.