«Το πιο συνηθισμένο ψέμα είναι αυτό που λέει κανείς στον εαυτό του.
Τα ψέματα προς τους άλλους είναι η εξαίρεση.» – Νίτσε
Ο Χένρικ Ίψεν, ένας από τους μεγαλύτερους στοχαστές κι επαναστάτες του παγκόσμιου θεάτρου, για άλλη μια φορά αποκαθηλώνει πρότυπα γράφοντας την Αγριόπαπια, μια ποιητική και γεμάτη συμβολισμούς τραγικωμωδία για τα ζωτικά ψεύδη και τις μετα-αρετές μας, που διαδραματίζεται μέσα στο χάσμα δύο οικογενειών.
Λίγα λόγια για το έργο
Ο Γκραίγκερς γυρίζει στην πατρίδα του έπειτα από χρόνια απουσίας σ’ ένα ερημικό μέρος, όπου ανέπτυξε τη φιλοσοφία του για τη ζωή, την οποία αποκαλεί «επιταγή του ιδεώδους». Εκεί ξανασυναντά τον παιδικό του φίλο, Γιάλμαρ Έκνταλ, και επιχειρεί να οδηγήσει αυτόν και την οικογένειά του στη συνειδητοποίηση της ψευδαίσθησης της οικογενειακής τους γαλήνης και της συζυγικής ευτυχίας.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η αλήθεια πρέπει να αποκαλύπτεται, όποιο κι αν είναι το κόστος, διότι μόνο τότε μπορεί κανείς να γίνει κοινωνός της ιδεώδους ζωής, υποστηρίζει ο Γκραίγκερς. Το ζωτικό ψεύδος είναι η θεραπεία διά πάσαν νόσο αντιτείνει ο Ρέλινγκ, πνευματικός του αντίπαλος. Ο ίδιος ο Ίψεν δεν δίνει σαφή απάντηση στον προβληματισμό, αφήνοντας την ερμηνεία του έργου στον ίδιο τον θεατή.
Είμαστε όμως ικανοί να πούμε και να ακούσουμε την αλήθεια;
Ο σκηνοθέτης της παράστασης, Δημήτρης Τάρλοου, σχολιάζει:
«Όχι. Δεν είμαστε. Και δεν μας αξίζει ενδεχομένως. Μια ζωή μέσα στην αλήθεια, θα ήταν για μας αδιανόητη. Σαν να καθόμαστε γυμνοί κάτω από χιλιάδες προβολείς.»
Τραγικωμωδία: Το (ύπουλο) (μεσαίο) είδος & η Αγριόπαπια
Η τραγικωμωδία κατά τον 18ο αι. επέλεξε τα χειρότερα σημεία τόσο από τον κόσμο της κωμωδίας, όσο και της τραγωδίας, αφού η κωμωδία έχασε το πλάτος της και η τραγωδία το βάθος της, και χρειαζόταν ένας συγγραφέας που θα ήταν σε θέση να επαναφέρει στο μεσαίο είδος ό,τι του είχε παρακρατηθεί.
Αυτό το έκανε ο Ίψεν, που ισορροπεί τέλεια το κλασικό με το μοντέρνο στην οπτική του περί ανθρώπινης φύσης: μοντέρνο είναι το ότι εντοπίζει τα αίτια της καταστροφής στη νεύρωση· κλασικό είναι το ότι η νεύρωση δεν είναι κάτι μικρό, μία νομενκλατούρα στην οποία έχει πολύ ευπρεπώς ελαττωθεί ένα φαινόμενο· είναι μεγάλη σαν αμαρτία και μπορεί κάλλιστα να συσχετιστεί –ποιητικά και δραματουργικά– με τη μοίρα.
Παρακολουθώντας τον Ίψεν να ανακτά τόσο την τραγική όσο και την κωμική περιοχή, προκειμένου να δημιουργήσει το δικό του ιδιαίτερο βασίλειο της τραγικωμωδίας, μπορούμε να θεωρήσουμε την Αγριόπαπια το αποκορύφωμα του είδους. Και υπό αυτή την έννοια, αν και η Αγριόπαπια κοιτάζει πίσω, στους δύο αιώνες που προηγούνται, είναι το έργο που περισσότερο «βλέπει μπροστά», αφού περιέχει τους σπόρους για τον Πιραντέλο και τον Γιουτζίν Ο’ Νιλ. Το έργο του Ίψεν έφτασε όχι μόνο να θεωρείται το κλασικό έργο του είδους, ούτε μόνο να αποτελεί το παράδειγμα για μετέπειτα τραγικωμωδίες, αλλά εξακολουθεί να παίζει σπουδαίο ρόλο για την κατανόηση του είδους εν γένει!
Συντελεστές:
Μετάφραση – Απόδοση – Σκηνοθεσία: Δημήτρης Τάρλοου
Συνεργάτις Δραματουργός: Έρι Κύργια
Σκηνικά – Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου
Μουσική: Nalyssa Green
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Σκηνοθεσία κινηματογραφικού μέρους: Χρήστος Δήμας
Κινησιολογία: Κορίνα Κόκκαλη
Βοηθός σκηνοθέτη: Δήμητρα Κουτσοκώστα
Βοηθός σκηνοθέτη: Ελένη Μιχαηλίδου
Βοηθός σκηνοθέτη: Μάγδα Καυκούλα
Βοηθός σκηνογράφου – ενδυματολόγου: Αλέξανδρος Γαρνάβος
Βοηθός φωτιστή: Ναυσικά Χριστοδουλάκου
Εκγύμναση Ηθοποιών: Χριστιάνα Κοσιάρη
Φωτογραφίες – trailer παράστασης: Βάσια Αναγνωστοπούλου
Πρωταγωνιστούν:
Θέμης Πάνου, Γιάννος Περλέγκας, Γιώργος Μπινιάρης, Γιάννης Κότσιφας, Λένα Δροσάκη, Σίσσυ Τουμάση, Άννα Μάσχα, Αντίνοος Αλμπάνης, Ιωάννης Καπελέρης, Αλκιβιάδης Μαγγόνας, Στέργιος Κοντακιώτης, Νίκος Πυροκάκος, Ανδρέας Νάτσιος, Γιάννης Γούνας, Ζύλο Τσαούσι