Η δούλα: Η αλήθεια πίσω από τον Πειρασμό του Γρηγορίου Ξενόπουλου στην Αθηναϊκή Σκηνή

Ο Πειρασμός του Γρηγορίου Ξενόπουλου έκανε πρεμιέρα στο θέατρο της Κυβέλης το καλοκαίρι του 1910 με πρωτοφανή επιτυχία. Λίγες μέρες μετά ο Ξενόπουλος λέει σε συνέντευξη: «Η Αγγέλα κοιμάται μετά το γεύμα εις το διβάνι της τραπεζαρίας. Η δουλίτσα- ο Πειρασμός- σηκόνει το τραπέζι. Ο άνδρας της Αγγέλας ερωτοτροπεί, δια πρώτην φορά με την δουλίτσαν. Και μίαν στιγμήν, ενώ περνά από κοντά του με το δίσκον γεμάτον πιατικά της βάζει το πόδι του και τη ρίχνη κάτω. Εις τον κρότον των πιατικών, ξυπνά η Αγγέλα. Αλλά ο άνδρας της δεν τα χάνει και αρχίζει τάχα θυμωμένος να μαλώνη την δουλίτσαν: – Πρόσεχε, ανόητη! Απρόσεκτή! Ζωντόβολο!… Και τότε η καλή και ανύποπτη Αγγέλα, προς μεν την δουλίτσαν την οποίαν συμπαθεί λέγει γλυκά: – Πρόσεχε, παιδί μου!… Και ευθύς προς τον άνδρα της, τον οποίον γνωρίζει μόνον ως τύραννόν των υπηρετών:- Να μη την μαλώνης, έτσι, μην της αγριομιλής! Από τώρα άρχισες καϋμένε;! Με αυτό η αυλαία πίπτει. Ο θεατής γελά, διότι αυτός ηξεύρει ότι πραγματικώς ο άνδρας της Αγγέλας άρχισε πάρα πολύ γρήγορα να… πειράζει την δουλίτσαν, ενώ η γυναίκα του θέλει να του πη ότι άρχισε να την… κακομεταχειρίζεται. Νομίζω ότι είνε ό,τι χρειάζεται για το τέλος μιας πράξεως». (Γρηγόριος Ξενόπουλος, Ελπίς Ζακύνθου, Σεπτέμβριος 1910)

«Προ μηνών ένα κοριτσάκι από την Αίγινα, βρέθηκε περιπλανώμενο στο δρόμο, ξυπόλητο και νηστικό. Το φέραμε στο τμήμα και μας διηγήθηκε πως η κυρία του το εκτύπησε σε μια στιγμή παραφοράς στο κεφάλι μ’ ένα σίδερο και κατόπιν το έδιωξε από το σπίτι». (Αριστοτέλης Κουτσουμάρης, Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών, 1931)

«Άλλοτε έφτανε κανείς να πη πως θέλει μια δούλα- συγγνώμην υπηρέτρια- για να κτυπήσουν την πόρτα του σπιτιού τους την άλλη μέρα μια δεκάδα, παρακαλώντας να τις προτιμήσετε. Άλλοτε έφτανε να πάτε στο πρώτο τυχόν μεσιτικό γραφείο για να βρεθήτε μπροστά σε ένα σωρό, να διαλέξετε σύμφωνα με τα δικά σας γούστα και να επιστρέψετε μαζί της στο σπίτι σας». (Ντόλης Νίκβας, Εβδομάς, 1929).

Η δούλα, η δουλίτσα, η ψυχοκόρη με την ορατή/ αόρατη παρουσία της στοιχειώνει την ελληνική οικογένεια σαν μια κακοφορμισμένη και ξεχασμένη πια πληγή. Ο αστραφτερός Πειρασμός του Ξενόπουλου με την όμορφη και «πεταχτούλα» Καλλιόπη που κάνει άνω κάτω τα αρσενικά ενός σπιτιού κρύβει από πίσω μια λιγότερο λαμπερή πραγματικότητα. Χιλιάδες κορίτσια που οι καρφίτσες δεν κράτησαν τα χέρια των αφεντικών τους μακριά από το σώμα τους… ένα σώμα που ανήκει στην κυρία την ημέρα και συχνά στον κύριο το βράδυ. Μια αλήθεια που προβάλει ξεκάθαρη πίσω από τις λέξεις ενός έργου που χάρισε και χαρίζει τόσο γέλιο σε όσους κοιτάζουν αλλά δεν βλέπουν… Ήρθε πια ο καιρός να δουν. Η δούλα. Η αλήθεια πίσω από τον Πειρασμό του Γρ. Ξενόπουλου.

Συντελεστές παράστασης:

Σκηνοθεσία: Αλεξάνδρα Βουτζουράκη
Μουσική επιμέλεια: Αλεξάνδρα Βουτζουράκη, Μένια Τσιγάρου
Κουστούμια/ Σκηνικά: F&Fteam
Σχεδιασμός φωτισμού: Κατερίνα Σαλταούρα
Βοηθός παραγωγής/ Μακιγιάζ: Γιωργία Κωβαίου
Βοηθοί σκηνοθέτη: Γιώργος Τζερνιάς, Μένια Τσιγάρου
Επικοινωνία: Αντώνης Κοκολάκης
Παραγωγή: Αθηναϊκή Σκηνή Κάλβου- Καλαμπόκη

Ερμηνεύουν: Ιωάννα Αγγελίδη, Χριστίνα Βουλγαρίδου, Δημήτρης Κυριακόπουλος, Θωμάς Πανδής, Θάνος Σκόπας, Κωνσταντίνος Σωτηριάδης, Νίνα Τουμαζάτου, Μένια Τσιγάρου