Ο Ρεφάτ Αλαρίρ, από τους πιο γνωστούς εκπροσώπους της νέας γενιάς Παλαιστινίων λογοτεχνών, σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια ισραηλινών βομβαρδισμών στις 7 Δεκεμβρίου 2023. Το Ευρωμεσογειακό Παρατηρητήριο κατηγόρησε το Ισραήλ για εσκεμμένη δολοφονία, με «χειρουργικό βομβαρδισμό», του διακεκριμένου ακαδημαϊκού και συγγραφέα.
Ο τόμος που επιμελήθηκε, Η Γάζα απαντά, είναι μια εντυπωσιακή και απρόσμενη ανθολογία διηγημάτων γραμμένων από δεκαπέντε νέες και νέους συγγραφείς της Γάζας, μέλη μιας γενιάς που έχει υποφέρει τα πάνδεινα από την πολιορκία και τον αποκλεισμό του Ισραήλ. Οι εμπειρίες τους, ιδίως από την επίθεση –γνωστή ως επιχείρηση «Χυμένο Μολύβι»–έχουν επηρεάσει ριζικά τη ζωή και τη γραφή τους. Οι λέξεις τους μας μεταφέρουν στα σπίτια και τις καρδιές τόσων γονιών, παιδιών, σπουδαστών και ηλικιωμένων που πασχίζουν να ζήσουν τη ζωή τους με αξιοπρέπεια, συμπόνια και νόημα σε μια από τις πιο αδυσώπητες εστίες πολέμου στον κόσμο. Τα κείμενα των νέων αυτών ανθρώπων συνταράσσουν και συγκινούν με τους μικρούς και μεγάλους αγώνες που φέρνουν στην επιφάνεια, καθώς και με τη στωικότητα, την ελπίδα και το θάρρος που εκπέμπουν οι βιογραφίες τους.
Ρεφάτ Αλαρίρ: Η φωνή της Γάζας (1979-2023)
Ο Ρεφάτ Αλαρίρ (Refaat Alareer) γεννήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1979 στην πόλη της Γάζας. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας κι έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και στο Πανεπιστήμιο Πούτρα της Μαλαισίας, όπου ολοκλήρωσε το διδακτορικό του με θέμα την πρωτοποριακή ποίηση του Τζον Νταν υπό το φως της διαλογικής θεωρίας του Μπαχτίν. Το 2007 έγινε καθηγητής αγγλικής φιλολογίας, συγκριτικής λογοτεχνίας και δημιουργικής γραφής στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας, όπου δίδασκε κυρίως έργα του Σαίξπηρ. Συνιδρυτής της πρωτοβουλίας «We are not numbers» (Δεν είμαστε αριθμοί), που αδελφοποιεί συγγραφείς στη Γάζα με συναδέλφους τους στο εξωτερικό, ήταν συγγραφέας και επιμελητής των συλλογικών τόμων Gaza Writes Back (Η Γάζα απαντά) και (μαζί με τη Laila El-Haddad) Gaza Unsilenced. Ο Ρεφάτ ήταν παντρεμένος και πατέρας έξι παιδιών. Κατά τη διάρκεια της ισραηλινοπαλαιστινιακής κρίσης του 2021, έγραψε ένα άρθρο στους Times της Νέας Υόρκης, όπου ανέφερε ότι περισσότεροι από τριάντα συγγενείς του ίδιου και της συζύγου του είχαν σκοτωθεί τα προηγούμενα χρόνια από επιθέσεις του ισραηλινού στρατού. Μετά το ξέσπασμα του πολέμου στις 7 Οκτωβρίου 2023, εμφανίστηκε σε αγγλόφωνα μέσα ενημέρωσης (BBC, Democracy Now!, ABC News), υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι η επίθεση της Χαμάς ήταν «νόμιμη και ηθική», ανάλογη με την εξέγερση του εβραϊκού γκέτο της Βαρσοβίας κατά των ναζί το 1943. Απέρριψε δε τους ισχυρισμούς για σεξουαλική βία από τους μαχητές της Χαμάς ως ψεύδη που χρησιμοποιούνται «για να δικαιολογήσουν τη γενοκτονία της Γάζας». Μερικές μέρες αφότου ο ισραηλινός στρατός ξεκίνησε τις χερσαίες επιχειρήσεις, έκανε γνωστό πως δεν θα έφευγε από το βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, επίκεντρο τότε των εχθροπραξιών. Την 1η Νοεμβρίου 2023 δημοσίευσε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X (πρώην twitter) ένα ποίημα γραμμένο στα αγγλικά, με τίτλο «If I must die» (Αν πρέπει να πεθάνω), που διαδόθηκε ευρέως. Σύμφωνα με το Ευρωμεσογειακό Παρατηρητήριο για τα ανθρώπινα δικαιώματα («Euro-Med Monitor»), μια ΜΚΟ με έδρα στην Ελβετία, ο Ρεφάτ δεχόταν επί εβδομάδες απειλές για τη ζωή του, διαδικτυακά και τηλεφωνικά, από ισραηλινούς λογαριασμούς. Κάποια στιγμή έλαβε ένα τηλεφώνημα από την ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών, που τον ειδοποιούσε ότι τον είχαν εντοπίσει και θα τον σκότωναν στο σχολείο όπου είχε καταφύγει. Ο Ρεφάτ Αλαρίρ έφυγε από κει για να μη θέσει σε κίνδυνο τις ζωές άλλων. Την επομένη, Πέμπτη 7/12/2023, στις 6 μ.μ. το διαμέρισμα της αδελφής του βομβαρδίστηκε, σκοτώνοντας τον ίδιο, τον αδελφό τους, και εκείνη με τα τέσσερα παιδιά της. Ήταν 44 χρονών.
