Το «Joker» είναι αναμφισβήτητα μία από τις πιο πολυσυζητημένες ταινίες της χρονιάς. Καθόλου άδικα, απέσπασε φοβερές κριτικές για την ερμηνεία του πρωταγωνιστή, αφού ο Joaquin Phoenix απέδειξε για ακόμα μια φορά ότι ξέρει να ξεχνάει ότι υποδύεται έναν ρόλο. Ωστόσο, είναι σίγουρο ότι βγαίνοντας από την αίθουσα ο θεατής καταλαβαίνει ότι δεν ήταν μόνο η υποκριτική δεινότητα των πρωταγωνιστών που τον συνεπήρε. Υπήρχε κάτι άλλο, κάτι στην ατμόσφαιρα που ακολουθούσε τη δράση κι έκανε βουτιά στον ψυχισμό του τραγικού ήρωα∙ το μουσικό θέμα από την Hildur Guðnadóttir.
Πρώτη προσέγγιση…
Την ίδια περίοδο που η Hildur δούλευε πάνω στο μουσικό θέμα του Chernobyl – της mini σειράς του HBC που δραματοποιεί την πυρηνική έκρηξη του Απριλίου του 1986 – την προσεγγίζει ο Todd Phillips, ο σκηνοθέτης του Joker. Όπως σχολιάζει η ίδια, υπήρξε αρκετά διστακτική, καθώς οι δημιουργίες της δεν προσομοίαζαν με τίποτα στις κλασικές Batman ταινίες. Με την ανάγνωση του σεναρίου αντιλήφθηκε ότι η ταινία είχε σκοπό να παρουσιάσει την παραδοσιακή αφήγηση για τον ορκισμένο εχθρό του Batman ιδωμένη, όμως, από άλλο πρίσμα. Εκεί ακριβώς εντοπίζεται το σημείο επαφής με τις αντισυμβατικές μουσικές της συνθέσεις, αλλά ταυτόχρονα κι αυτό που αποτέλεσε την πηγή της έμπνευσής της.
Η ταινία «Joker» δεν είναι η πρώτη ταινία του Joaquin Phoenix της οποίας την μουσική επένδυση έχει αναλάβει η Hildur. Στην ταινία «Mary Magdalene» του Garth Davis, ο Joaquin Phoenix υποδύεται τον Ιησού, ενώ η Hildur υπογράφει μαζί με τον Jóhann Jóhannsson το μουσικό θέμα. Βέβαια, η ίδια υποστηρίζει ότι δεν είχε συχνά προσωπικές επαφές με τον Phoenix, παρά τις ατελείωτες ώρες που περνούσε παρακολουθώντας τον στην οθόνη. Ο κινηματογραφικός Joker, όπως σχολιάζει η συνθέτρια, απορροφάται τόσο από τον ρόλο που είναι δύσκολο να επικοινωνήσεις.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η μουσική ξαναγράφει το σενάριο
Οι μουσικές συνθέσεις της Ιρλανδής μουσικοσυνθέτριας συνυφαίνονται άρτια με την κινηματογραφική εικόνα. Η εμβληματική, για παράδειγμα, σκηνή με τον χορό του Joker στο μπάνιο, δεν υπήρχε εξ αρχής στο σενάριο. Το «Bathroom dance» ήταν η πρώτη δημιουργία της Hildur για την ταινία και η σκηνή ήταν απλώς η αυθόρμητη αντίδραση του Joaquin σε αυτό που αφουγκραζόταν! Ο ίδιος είχε δυσκολία στο σημείο τής μετάβασης από τον καθημερινό άνθρωπο Arthur Fleck στον αδίστακτο Joker και η μουσική της Hildur τον βοήθησε να «το βρει». Αξίζει να σημειωθεί ότι η λογική με την οποία συνηθίζει να δουλεύει η Hildur – να δημιουργεί δηλαδή τις συνθέσεις πριν το γύρισμα της ταινίας – δεν είναι καθόλου διαδεδομένη. Φαίνεται, όμως, ότι τόσο στην περίπτωση του Joker όσο και στην περίπτωση του Chernobyl η μουσική επενέβη και ανασχημάτισε τη σκηνοθεσία.
Λίγα λόγια για την συνθέτρια
Αναμφίβολα, η τριανταεπτάχρονη Ιρλανδή που συνέθεσε το μουσικό θέμα για την ταινία του Todd Phillips είναι η ζωντανή απόδειξη της λαϊκής ρήσης ότι «το μήλο κάτω από την μηλιά θα πέσει». Με πατέρα συνθέτη και μητέρα τραγουδίστρια όπερας, ήρθε σε επαφή με το τσέλο εξ απαλών ονύχων (μόλις σε ηλικία πέντε ετών) ενώ δηλώνει ότι τραγουδάει από τότε που θυμάται τον εαυτό της. Κατά τη διάρκεια των μουσικών σπουδών της συνειδητοποίησε πόσο αφύσικοι της ακούγονταν οι κανόνες και οι νόμοι στη μουσική, εφόσον εκείνη αναζητούσε το εμπειρικό και το βιωματικό πίσω από τις νότες. Για το λόγο αυτό προτιμάει τις χορδές – συγκεκριμένα αυτές του τσέλο – από τα πλήκτρα, γιατί θεωρεί ότι της προσφέρουν περαιτέρω δυνατότητες για ελευθερία, ευλυγισία και, γιατί όχι, παραμόρφωση.
Επί το έργον
Με βάση το τσέλο, λοιπόν, δημιουργήθηκε η μουσική που επένδυσε το εν λόγω φιλμ, οι χορδές του οποίου ακούγονται σχεδόν μοναχικές… Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει ολόκληρη ορχήστρα που τις συνοδεύει, την οποία ο θεατής δεν αντιλαμβάνεται άμεσα, αλλά σίγουρα τη βιώνει. Η συνθέτης αφιέρωσε σχεδόν δύο χρόνια, για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στις ανάγκες της ταινίας και να δημιουργήσει κομμάτια, όπως το «Meeting Bruce Wayne» ή το «Defeated Clown». Για εκείνη αποδείχθηκε περισσότερο πολύπλοκη η δημιουργία του «Call me Joker», το κομμάτι με το σταδιακό κρεσέντο του θριάμβου, καθώς προέκυψε πολύ μεγάλο και χρειάστηκε αρκετές αναπροσαρμογές ταλαιπωρώντας την συνθέτρια.
Μόνο κατά την διάρκεια του τρέχοντος έτους, η Hildur κατάφερε να κερδίσει το «Premio Soundtrack Stars Award» στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, αλλά και το βραβείο «Outstanding Music Composition for a Limited Series, Movie, or Special» για τη μουσική σύνθεση στη σειρά Chernobyl. Το soundtrack του Chernobyl, μάλιστα, προσαυξάνει το μέγεθος της δημιουργικότητάς της, δεδομένου ότι δεν κάνει χρήση παραδοσιακών μουσικών οργάνων, αλλά αποφασίζει να ηχογραφήσει το πεδίο σε έναν πυρηνικό αντιδραστήρα στη Λιθουανία και να δημιουργήσει μουσική με τους φυσικούς αυτούς ήχους!
Η φωτεινή πλευρά της Hildur
Εκκεντρική και σίγουρα διαφοροποιημένη, η Hildur Guðnadóttir έχει σχολιαστεί για το σκοτεινό ύφος της μουσικής της. Η ίδια το διακωμωδεί λέγοντας ότι έχει πολύ φωτεινή προσωπικότητα, αλλά – όπως κάθε άνθρωπος – έχει κάπου κρυμμένη μια σκοτεινή πλευρά η οποία εκδηλώνεται μέσα από τη μουσική της.