Η έκθεση «1974 & 1944: Η Αθήνα γιορτάζει την ελευθερία της» σχεδιάζεται και υλοποιείται από την Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων σε συνεργασία με τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και το Ιστορικό Αρχείο του Δήμου Αθηναίων και αποτελεί το επίκεντρο των επετειακών εορταστικών εκδηλώσεων που απλώνονται στο κέντρο και τις γειτονιές της πόλης μέχρι τον Νοέμβριο.

Με αφορμή τις δύο επετείους-ορόσημα, τα 80 χρόνια από την απελευθέρωση της Αθήνας από τη ναζιστική κατοχή το 1944 και τα 50 χρόνια από την πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας και την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974, η έκθεση γυρνά τον χρόνο πίσω και παρουσιάζει μια πόλη ζωντανή, την Αθήνα, που γιορτάζει την ελευθερία της σε δύο διαφορετικές ιστορικές στιγμές. Στόχος της έκθεσης, της μοναδικής που τιμά ταυτόχρονα και τις δύο αυτές επετείους, είναι η ανάδειξη της συλλογικής ιστορικής μνήμης και των αγώνων για την ελευθερία και τη δημοκρατία.

Χωρισμένη σε δύο μεγάλες ενότητες, αφιερωμένες στα γεγονότα του 1944 και του 1974 αντίστοιχα, αφηγείται ένα ταξίδι από το σκοτάδι στο φως, από την ακραία σκληρότητα της ναζιστικής κατοχής στην ξέφρενη γιορτή των πρώτων ημερών της ελευθερίας και από τη βαρβαρότητα της χούντας στις προσδοκίες που γέννησε η πτώση του αυταρχικού καθεστώτος. Μέσα από σπάνιες φωτογραφίες, οπτικοακουστικό υλικό, έγγραφα, εφημερίδες, αφίσες, έργα τέχνης, προκηρύξεις, προσωπικά αντικείμενα και πλούσιο αρχειακό υλικό, τα περισσότερα από 500 τεκμήρια της έκθεσης «1974 & 1944: Η Αθήνα γιορτάζει την ελευθερία της» αναζητούν και προβάλλουν την ίδια ελπίδα, την ίδια ανάταση και τον ίδιο ενθουσιασμό που συνόδευσε τους Αθηναίους τόσο στις γιορτινές ημέρες του 1944 όσο και του 1974. Παράλληλα, η έκθεση δεν μπορεί παρά να ενώσει τη χαρά με τη θλίψη, τη λύτρωση με τον πόνο, την ανακούφιση με την αγωνία, καθώς το διπλό γιορτινό ξέσπασμα βάραινε τόσο η σκιά των Δεκεμβριανών και ο φόβος του εμφυλίου πολέμου, όσο και η τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

Πιο συγκεκριμένα, οι επισκέπτες ανακαλύπτουν μεταξύ άλλων τεκμήρια από την περίοδο του μεγάλου λιμού στην Αθήνα, οπτικοακουστικό υλικό σχετικό με τις πρακτικές των συλλήψεων και των βασανιστηρίων της χούντας, εγκατάσταση με προσωπικές ιστορίες τριών γυναικών της Αντίστασης που θυσιάστηκαν για την απελευθέρωση, αλλά και εγκατάσταση αφιερωμένη στους 25 δολοφονημένους αγωνιστές του Πολυτεχνείου. Και από την άλλη, στο επίκεντρο, μοναδικές αποτυπώσεις από το ποτάμι κόσμου που πλημμύρισε τους σημαιοστολισμένους δρόμους της πρωτεύουσας με τραγούδια και χορούς, τρικάκια, πανό και αυτοσχέδια πλακάτ γεμάτα γιορτινά συνθήματα, πανηγυρικά πρωτοσέλιδα για τον θρίαμβο της δημοκρατίας, στιγμιότυπα από αγκαλιές με όσους επέστρεψαν από τόπους εξορίας. Μερικές από τις πιο πικρές στιγμές της σύγχρονης ιστορίας της Αθήνας ενώνονται με τις πιο χαρούμενές της, σε μία μοναδική έκθεση που αποτελεί έναν φόρο τιμής σε δύο διαφορετικές εποχές και σε δύο διαφορετικούς κόσμους που ένωσε η ίδια πόλη, η Αθήνα, αλλά και η κοινή απαίτηση των κατοίκων της για δημοκρατία και ελευθερία, το συλλογικό όνειρο για μια καλύτερη ζωή.

*Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν ομιλίες, συζητήσεις, προβολές, ξεναγήσεις ενηλίκων, ειδικές ξεναγήσεις από τους επιμελητές της έκθεσης, εκπαιδευτικά προγράμματα, καθώς και ένα ένθετο σύγχρονου χορού και χορευτικών performances. Το πρόγραμμα των παράλληλων δράσεων της έκθεσης θα ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο 2024.

Κεντρική φωτογραφία θέματος: © ΑΣΚΙ Σύνθημα εν τη γενέσει του, Νοέμβριος 1974

Διαβάστε επίσης:

1974 & 1944 – Η Αθήνα γιορτάζει την ελευθερία της: Πλούσιο πρόγραμμα επετειακών εκδηλώσεων