Η κυρά της Ρω, του Γιάννη Σκαραγκά στο Θέατρο Σφενδόνη

«Θέλω αντί για ίχνη, να αφήσω μια σημαία. Του ασήμαντου ανθρώπου, του κυριακάτικου τραπεζιού, της αρχαίας χαράς.»

Η Κατερίνα Μπερδέκα σκηνοθετεί τη Φωτεινή Μπαξεβάνη σε ένα συγκινητικό και βαθιά ανθρώπινο κείμενο  που εμπνέεται από την ηρωική φιγούρα της Κυράς της Ρω για να μεταφέρει επί σκηνής την Δέσποινα, τον ιδιαίτερο κόσμο μιας γυναίκας που κουβαλάει ένα κομμάτι από τις καρδιές και τον χαρακτήρα όλων των Ελλήνων, ένα ταξίδι από την μοναξιά στην ελπίδα και την πίστη στο καλό που κρύβει ο άνθρωπος.

Ο μονόλογος εμπνέεται από τη ζωή της Δέσποινας Αχλαδιώτη, της επονομαζόμενης «Κυρά της Ρω». Γεννημένη στο Καστελλόριζο, η Δέσποινα τόλμησε να παντρευτεί τον άντρα που έβοσκε τα ζωντανά του πατέρα της κόντρα στη θέληση της οικογένειά της, δεν δίστασε να μετακομίσει μόνη μαζί του στο ακατοίκητο νησί της Ρω μένοντας  μόνη της για πολλά χρόνια  μετά το θάνατό του αλλά και να εναντιωθεί στους εχθρούς, υψώνοντας καθημερινά την ελληνική σημαία απέναντι από τα τουρκικά παράλια…

Μέσα από ένα τρυφερό και ποιητικό κείμενο, ο  Γιάννης Σκαραγκάς εξυφαίνει το πορτρέτο μιας ελεύθερης γυναίκας με φόντο την πολύπαθη ιστορία του Καστελλόριζου του προηγούμενου αιώνα, το βαρύ σκηνικό των διαδοχικών πολέμων, τις αγωνίες και τις μύχιες σκέψεις της, τη μοναξιά αντιμέτωπη με τα στοιχεία της φύσης αλλά και την ελπίδα ότι μπορεί να κάνει τον κόσμο, καλύτερο.  Με το δικό της τρόπο..

Ο Γιάννης Σκαραγκάς εστιάζει στον απομονωμένο άνθρωπο και την ανεξάρτητη γυναίκα που επενδύει στη ζωή ακόμα κι όταν εκείνη τής επιφυλάσσει το πιο σκληρό της πρόσωπο. Συνθέτει την ανθρώπινη διάσταση μιας απλής, ευάλωτης γυναίκας και την αντιπαραβάλλει με το σύμβολο και την ηρωική φιγούρα. Πρόκειται για έναν απολογισμό χαράς, διάψευσης και πίστης, για την προσπάθεια του «ασήμαντου» ανθρώπου να δώσει νόημα στη σχέση του με τον κόσμο: Το γεγονός ότι η κυρά της Ρω νιώθει καθημερινά καθήκον της να ανεβοκατεβάζει την ελληνική σημαία, μπορεί να μην αλλάζει τον κόσμο, του δίνει όμως ένα ιδιαίτερο νόημα. Αποκαθιστά τη έννοια της λογικής στο μυαλό ενός ανθρώπου που βρίσκεται πάντα σε απόσταση και από εχθρούς και από φίλους.

Η Κατερίνα Μπερδέκα στήνει μια παράσταση επίκαιρη όπου η Κυρά της Ρω συμβολίζει αυτό το κομμάτι της ελληνικής ψυχής που αντλεί δύναμη από τα ελάχιστα και ανανεώνει τις αντοχές του, μέσα από την αλήθεια και το θάρρος να την αντιμετωπίσει.  Απομονωμένη και αντιμέτωπη με αντίξοες συνθήκες,  η Κυρά της Ρω γίνεται το πιο επίκαιρο και ουσιαστικό σύμβολο μιας χώρας που επανέρχεται στις βασικές της αρχές, τοποθετώντας ξανά τον άνθρωπο και τις ανάγκες του στο επίκεντρο της ιστορίας της. Ενσαρκώνει τη δύναμη του ανθρώπου και κυρίως την ελπίδα ότι, σε δύσκολες περιόδους, η ακεραιότητα και οι λύσεις δεν είναι υπόθεση των πολλών αλλά του καθένα μας ξεχωριστά.

Η παράσταση ανεβαίνει  στο Θέατρο Σφενδόνη μέχρι τις 22 Οκτωβρίου. Θα ακολουθήσει περιοδεία ανά την Ελλάδα.

Το βιβλίο Η Κυρά της Ρω του Γιάννη Σκαραγκά, θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Κριτική.

ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ Η ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΑΧΛΑΔΙΩΤΗ- ΚΥΡΑ ΤΗΣ ΡΩ

Η Δέσποινα Αχλαδιώτη γεννήθηκε το 1890 στο Καστελλόριζο.

Από το 1927 με τον άντρα της τον Κώστα, εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην ακριτική νησίδα Ρω, δυτικά του Καστελλόριζου, εντελώς μόνοι τους,  για να ασχοληθούν με την κτηνοτροφία. Μετά το θάνατο του συζύγου της το 1940,  έζησε  στη Ρω με την τυφλή μητέρα της  και κατόπιν εντελώς μόνη της.

Πρώτη φορά ύψωσε την ελληνική σημαία το 1929 αλλά  από την περίοδο της Κατοχής, όπου υπήρξε και μέλος της Αντίστασης, ύψωνε την ελληνική σημαία κάθε πρωί και την κατέβαζε με τη δύση του ήλιου μέχρι και τον θάνατό της.

Απεβίωσε σε ηλικία 92 ετών, σε νοσοκομείο της Ρόδου, στις 13 Μαΐου του 1982.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΔΑ

Σπούδασε θέατρο στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και στην Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης Σύγχρονο Θέατρο Αθήνας του Γιώργου Κιμούλη.

Σκηνοθέτησε τα έργα: Drunk enough to say I love you της Κάριλ Τσέτσιλ, Την Τρίτη στο Σούπερμάρκετ του Εμμανουέλ Νταρλέ, Έγκλημα στα παρασκήνια του Γ.Μαρή, Κροκόδειλος του Φ.Ντοστογιέφσκι, Αρχιμάστορα Σόλνες του Χ.Ίψεν στο Από Μηχανής Θέατρο και τον Βυσσινόκηπο στα Παρασκήνια σε κείμενο που έγραψε με τον Στράτο Σωπύλη.

Έχει γράψει και σκηνοθετήσει τα έργα, 6+1 τα 7 θανάσιμα αμαρτήματα (Σύγχρονο Θέατρο Αθήνας), Ξέχνα το (Ροές), 3΄΄ η μνήμη του χρυσόψαρου και άλλων ευτυχισμένων ζώων (Άδειος Χώρος της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου).

Από το 2003 έως σήμερα είναι Διευθύντρια των θεατρικών παραγωγών των εταιριών Λυκόφως και Highway Productions του Γιώργου Λυκιαρδόπουλου. Από το 2007 έως το 2009 υπήρξε υπεύθυνη ρεπερτορίου στο θέατρο Χώρα. Οργάνωσε την πρώτη εφηβική παράσταση στην Ελλάδα με το έργο Chatroom του Enda Walsh, στο θέατρο Χώρα. Συνεργάστηκε με την Εταιρεία Θεάτρου Συν-Επί(+,Χ) στο Από Μηχανής Θέατρο στο γραφείο Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης και ως Διευθύντρια των θεατρικών παραγωγών από το 2009 έως το 2014.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας και σεναριογράφος, ο Γιάννης Σκαραγκάς έχει στο ενεργητικό του έξι βιβλία  (Επιφάνεια, Η πατρίδα της αφής, Το αινιγματικό βλέμμα του αγγέλου, Ο ουρανός που ονειρεύτηκες, Τρία θεατρικά, Λαχτάρα που περίσσεψε από χτες). Έχει εργαστεί για πάνω από μία δεκαετία στο χώρο της τηλεόρασης (Mega, Alpha) υπογράφοντας πέντε σειρές, αλλά και στον χώρο των κινηματογραφικών παραγωγών. Γράφοντας στα ελληνικά αλλά και στα αγγλικά, τα διηγήματά του δημοσιεύονται σε γνωστά αμερικανικά λογοτεχνικά περιοδικά όπως: Copper Nickel, World Literature Today, Tower Journal, Crannog, Midnight Circus, Spilled Milk, American Chordata κ.ά. Έχει γράψει επτά θεατρικά έργα: μεταξύ άλλων το αγγλικό Prime Numbers που έκανε πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη το 2009 και ήταν υποψήφιο για τα New York Innovative Theatre Awards, καθώς και το πιο πρόσφατο Courage, που θα κάνει πρεμιέρα στη Ζυρίχη τον Δεκέμβριο του 2017.

Είναι μέλος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων. Έχει τιμηθεί ως συγγραφέας από κορυφαία ιδρύματα στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Το περιοδικό World Literature Today τον έχει συμπεριλάβει το 2014 στη λίστα των 25 σημαντικών συγγραφέων από όλο τον κόσμο που επιμελήθηκαν τη βραχεία λίστα του βραβείου του.

Ταυτότητα Παράστασης

Σκηνοθεσία: Κατερίνα Μπερδέκα

Σκηνικά-Κοστούμια: Γιώργος Γαβαλάς

Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος

Βοηθός Σκηνοθέτη: Μαριάνθη Μπαϊρακτάρη

Σχεδιασμός οπτικής ταυτότητας: Σάκης Στριτσίδης

Παραγωγή: «Λυκόφως», Γιώργος Λυκιαρδόπουλος

Ερμηνεύει η Φωτεινή Μπαξεβάνη

Διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά

Φωτογραφία θέματος: © Ελίνα Γιουνανλή

Διαβάστε επίσης:

Κατερίνα Μπερδέκα: Η πράξη της «Κυράς της Ρω» είναι η αναπόφευκτη συνέπεια όλης της ζωής της