Το φετινό φθινόπωρο, ο Γιούρι Νικολάεβιτς Γκριγκορόβιτς, διάσημοι πρώτοι σολίστ του Μπολσόι και το Γκριγκορόβιτς Μπαλέ θα μας παρουσιάσουν «το μπαλέτο των μπαλέτων», τη Λίμνη των Κύκνων, που εδώ και 50 χρόνια αποτελεί το καμάρι του διάσημου θεάτρου της Μόσχας.
Όπως αναφέρει ο ίδιος ο Γκριγκορόβιτς για την Ελλάδα:
«Ο κλασικός χορός είναι η δική μας γλώσσα έκφρασης. Και πηγή έμπνευσης είναι πάντα η μαγεία της τέχνης που μας έμαθαν οι Αρχαίοι Έλληνες. Ο ιδανικός χορευτής, η μπαλαρίνα πρέπει να προσέχει τη σιλουέτα της, δεν πρέπει να έχει τίποτε περιττό. Είναι το απόλυτα συγκροτημένο ανθρώπινο σώμα, με βάση τα κλασικά αγάλματα της αρχαιότητας. Εμείς σε αυτό δίνουμε ζωή, προσπαθώντας να μην παραβιάζουμε την ισορροπία και την αρμονία του. Πρέπει να είμαστε σε απόλυτη συμφωνία με τους αρχαίους δημιουργούς. Η Ελλάδα –και για την τέχνη του χορού– σημαίνει πολύ περισσότερα απ’ όσα μπορείτε να φανταστείτε…»
Η Γκαλίνα Ουλάνοβα, από τις μεγαλύτερες μπαλαρίνες του 20ού αιώνα, λέει για τη χορογραφία του Γκριγκορόβιτς:
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
«Είχα χορέψει σε τρεις εκδοχές της Λίμνης των Κύκνων στη ζωή μου, μέχρι που σταμάτησα τον χορό. Όταν μετά από αυτό είδα τη Λίμνη των Κύκνων του Γκριγκορόβιτς, κατάλαβα ότι τη δική μου Λίμνη δεν κατάφερα να τη χορέψω…»
Τη μουσική της παράστασης έγραψε ο ρώσος συνθέτης Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι τη διετία 1875 – 1876, ενώ η ιστορία της βασίζεται σε ρωσικά λαϊκά παραμύθια καθώς και σε έναν αρχαίο γερμανικό μύθο. Η πρωτότυπη χορογραφία ανήκει στον Τσέχο Γιούλιους Ράισινγκερ. Η πρεμιέρα δόθηκε στο θέατρο Μπολσόι της Μόσχας, στις 20 Φεβρουαρίου 1877 και ήταν αποτυχία. Αρκετά χρόνια αργότερα όμως, και συγκεκριμένα στις 15 Ιανουαρίου 1895 (ένα χρόνο μετά το θάνατο του Τσαϊκόφσκι), στην Αγία Πετρούπολη, με νέα χορογραφία, αυτή τη φορά από τους Μαριούς Πετιπά και Λεβ Ιβάνοφ, η παράσταση έτυχε θριαμβευτικής υποδοχής.
Στις 25 Δεκεμβρίου 1969 ο μεγάλος ρώσος χορογράφος Γιούρι Γκριγκορόβιτς διασκευάζει και παρουσιάζει για πρώτη φορά τη Λίμνη των Κύκνων, με τα μπαλέτα Μπολσόι, χορογραφία που έμεινε στην ιστορία του θεάτρου και γνώρισε την αποθέωση για πάνω από 40 χρόνια. Πρωταγωνίστρια σε αυτή την ιστορική πρεμιέρα ήταν η γυναίκα του Γκριγκορόβιτς και αξέχαστη πρίμα μπαλαρίνα των Μπολσόι, Ναταλία Μπεσμέρτνοβα, σε μια τολμηρή για την εποχή εκδοχή, μια εκδοχή που ο Γιούρι Νικολάεβιτς δούλευε επί μια πενταετία, από την ημέρα δηλαδή που έγινε καλλιτεχνικός διευθυντής στο διάσημο μπαλέτο.
Η Λίμνη των Κύκνων του Γιούρι Γκριγκορόβιτς έμεινε στην ιστορία αφού σε αυτήν το τέλος ήταν αίσιο, δηλαδή ο Πρίγκιπας και η Οντέτ (ο Λευκός Κύκνος) πετάνε μακριά, ερωτευμένοι και ευτυχισμένοι. Τα σκηνικά και τα κοστούμια ήταν σχεδιασμένα από τον διάσημο ζωγράφο, σκηνογράφο και ενδυματολόγο των Μπολσόι. Σιμόν Βιρσαλάντζε.
Εδώ και σχεδόν 50 χρόνια (με μια μικρή διακοπή τεσσάρων χρόνων, από το 1997 που δεν συμμετείχε τα Μπολσόι μέχρι το 2001 που επανήλθε) η Λίμνη των Κύκνων του Γκριγκορόβιτς έχει σπάσει όλα τα ρεκόρ παραστάσεων μπαλέτου σε όλο τον κόσμο, με 400 σχεδόν παραστάσεις στο διάσημο θέατρο της Μόσχας και σχεδόν 500 παραστάσεις στις παγκόσμιες περιοδείες των Μπολσόι διεθνώς!
Όπως λένε πολλοί για την εκδοχή του Γκριγκορόβιτς, όσα θεωρήθηκαν τολμηρά το 1969, μετά από 30-40 χρόνια, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και σημείο αναφοράς για τις περισσότερες από τις διεθνείς παραστάσεις της Λίμνης των Κύκνων.
Το 1997 με τα ίδια σκηνικά και κοστούμια του Σιμόν Βιρσαλάτζε, ο Γιούρι Νικολάεβιτς Γκριγκορόβιτς χορογραφεί την παράσταση για το Γκριγκορόβιτς Μπαλέ και ακολουθούν μεγάλες περιοδείες σε όλο τον κόσμο, όπου γνωρίζει νέα αποθέωση.
Το 2001 ξαναχορογραφεί τη Λίμνη των Κύκνων για τα Μπολσόι και επαναφέρει το τραγικό τέλος. Αυτή η χορογραφία του, πάντα με τα ίδια σκηνικά και κοστούμια Βιρσαλάτζε, παρουσιάζεται στο διάσημο μπαλέτο μέχρι και σήμερα.
Η Λίμνη των Κύκνων θεωρείται από τα καλύτερα μπαλέτα όλων των εποχών. Κι αυτό, γιατί αποδίδει όλη την γκάμα των ανθρώπινων συναισθημάτων, από την ελπίδα μέχρι την απόγνωση, από τον τρόμο μέχρι την τρυφερότητα, από τη μελαγχολία μέχρι την έκσταση. Το παραμύθι παρουσιάζει τις αισθηματικές περιπέτειες ενός νέου πρίγκιπα και μιας όμορφης πριγκίπισσας, την οποία ένας κακόβουλος μάγος έχει μεταμορφώσει σε λευκό κύκνο. Η πριγκίπισσα Οντέτ και οι φίλες της περνούν τη ζωή τους παγιδευμένες στη μορφή του κύκνου, από τότε που τις μάγεψε ο μάγος. Τα μάγια μπορεί να λύσει μόνο ο έρωτας, ο οποίος έρχεται με την όψη του ωραίου πρίγκιπα Ζίγκφριντ, που ορκίζεται να σώσει την Οντέτ. Ο μάγος αποπειράται να τον ξεγελάσει και να τον παντρέψει με την κόρη του Οντίλ, τον μαύρο κύκνο, που μοιάζει εκπληκτικά με την Οντέτ. Ο Ζίγκφριντ σύντομα γλιτώνει από την παγίδα του μάγου, παίρνει στην αγκαλιά του την αγαπημένη του και πετούν μαζί στον ουρανό.
Μουσική: Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι
Λιμπρέτο: Γιούρι Γκριγκορόβιτς βασισμένο σε εκδοχές σεναρίου των Βλαντιμίρ Μπεκίσεφ και Βασίλι Γκέλτσερ
Παραγωγή – Χορογραφία: Γιούρι Γκριγκορόβιτς
Σκηνικά – Κοστούμια: Σιμόν Βιρσαλάτζε
Διάρκεια: 2 ώρες μαζί με το διάλειμμα