«Η Νόσος των Εραστών»: Νοσούντες ερωτευμένοι και ανθρώπινα όρια

Το βιβλίο από τις πρώτες κιόλας σελίδες του καλεί τον αναγνώστη σε ένα ταξίδι στα μονοπάτια της αναζήτησης των προσωπικών στα μονοπάτια μιας ποιοτικής ευαισθησίας άκρων. Ένα ταξίδι ενταγμένο σε νέους δομικούς ορίζοντες μοντερνιστικού χαρακτήρα, το οποίο στηρίζεται σε έναν αρχιτεκτονικό σκελετό, αόρατο εν πρώτοις, που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας για να στηρίξει το οικοδόμημά του.

Οι ιστορίες εμπλέκονται η μία μέσα στην άλλη και δορυφορικά κινούνται γύρω από έναν πυρήνα που δεν είναι άλλος από τη μεγάλη νόσο, τη νόσο των εραστών. Μια νόσο που εξαπλώνεται ακαριαία και συνιστά κίνδυνο εκρηκτικών διαστάσεων. Ένας προδομένος εραστής που καταφεύγει στην απομόνωσή του ως εξισορροπιστική αντίδραση, δυο μοναχοί, ο Παλαιότερος και ο Νεώτερος ο μουγγός, επειδή ψυχικά τραύματα τον ακολουθούν από την παιδική του ηλικία και μια γυναίκα, φορέας της νόσου, γεμάτη μυστήριο και λαγνεία που καταγράφει τα συμπτώματα της με έναν μοναδικό τρόπο είναι οι κύριοι πρωταγωνιστές στο συγκεκριμένο έργο.

Χαρακτήρες γεωμετρικά δομημένοι που η ανάλυση της ψυχοσύνθεσής τους μοιάζει να γίνεται η κινητήριος δύναμη στη σύνθεση τελικά της ιστορίας. Άνθρωποι πάσχοντες, άλλοι συνειδητά άλλοι ασυνείδητα, χωρίς όμως να επιζητούν τη θεραπεία, ή ενδόμυχα αποφεύγοντάς την, δομημένοι σε μια λεπταίσθητη ισορροπία ιχνογράφησής τους. Άνθρωποι που συμφιλιώνονται ή αρνούνται να συμφιλιωθούν με τα συμπτώματά της.

Η Νόσος των εραστών γίνεται ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους χαρακτήρες αυτούς και το βιβλίο αποκτά τη μορφή ενός ιδιαίτερου παζλ, τα κομμάτια του οποίου είναι κυριολεκτικά βουτηγμένα σε ένα ιδιότυπο δράμα, πριν τελικά ενωθούν και σκηνοθετήσουν την ιστορία αυτού του βιβλίου. Ο Γιαλένιος φωτίζει σκοτεινές στιγμές των χαρακτήρων του, εμπειρίες τραυματικές, φόβους, αδυναμίες, φέρνοντας στην επιφάνεια όλο εκείνο το υλικό του ασύνειδου που μεταμορφώνει αθέατα τον άνθρωπο. Χρησιμοποιεί ένα φαινομενικά αταίριαστο υλικό για να ενοποιήσει όλα εκείνα τα απρόσιτα πάθη που δοκιμάζουν τους ήρωες του και να σκιαγραφήσει τις αφορμές, τις αφετηρίες και τα αποτελέσματα των πράξεών τους, επιχειρώντας παράλληλα μια ψυχολογική ανασκαφή στους ήρωες του.

Ο Κυριάκος Γιαλένιος αποδεικνύεται ένας ικανός σκηνοθέτης. Στήνει τις σκηνές του με δεξιοτεχνία και παραδίδει ένα κείμενο που θα μπορούσε επίσης να είναι ένα καλαίσθητο φιλμ νουάρ. Η ιστορία δεν χαλαρώνει ούτε λεπτό, γίνεται ένας σφιχτοδεμένος κορμός αφηγηματικών ευρημάτων που στοχεύουν στην ανάδειξη ενός θέματος κοινωνικού πρωτίστως χαρακτήρα. Ιδιαίτερης σημασίας στο έργο του Κυριάκου Γιαλένιου είναι η χρήση του χωροχρόνου. Χωρίς κανένα τοπικό ή χρονολογικό προσδιορισμό ο Γιαλένιος στήνει το σκηνικό του αφαιρετικά, προτάσσοντας τη νόσο ως το σημαντικότερο γεγονός σε οποιαδήποτε στιγμή ή εποχή.

Αξίζει να σταθεί κανείς στους τίτλους των κεφαλαίων που χωρίζουν το συγκεκριμένο βιβλίο. Υπερρεαλιστικοί τίτλοι όπως Άγρια άλογα με μαύρες χαίτες ξεσπάνε σε λυγμούς, αστροπελέκι στην καρωτίδα, καρδιά σαν μπλε του κοβαλτίου ή το πολύ τρυφερό τσιγγάνικος λυρισμός. Τίτλοι που απεικονίζουν τις θεματικές περιγραφές και προοικονομούν τις ψυχολογικές διακυμάνσεις που θα επιβληθούν στον αναγνώστη στη συνέχεια και θα τον εισάγουν άλλοτε στις φιλοσοφικές απόψεις του συγγραφέα κι άλλοτε στη ρομαντική διάσταση των πραγμάτων.

Χωρίς λυρικούς ακροβατισμούς και επικές εξάρσεις, με μια γλώσσα σφιχτή  και καίρια ο Γιαλένιος τοποθετεί με ακρίβεια τις λέξεις του μέσα στο κείμενο, δημιουργώντας έτσι την αίσθηση στον αναγνώστη ότι το αισθητικό αποτέλεσμα της γραφής αυτού του βιβλίου είναι η αρμονία, η οποία δε χρειάζεται βερμπαλισμούς για να αναδειχθεί.

Αναμφίλεκτα ο Γιαλένιος θέτει τα δικά του ερωτήματα μέσα στο βιβλίο του. Ερωτήματα που καλείται να απαντήσει ο αναγνώστης όταν φτάσει στο τέλος της αναγνωστικής διαδικασίας και μπορέσει να αποσαφηνίσει τι ακριβώς ορίζει ο συγγραφέας όταν αναφέρεται στη συγκεκριμένη νόσο.

Υπάρχει τελικά το δικαίωμα της επιλογής, όταν κάποιος προσβληθεί από αυτή, από τη νόσο των εραστών; Πόσο μυστήριο μπορεί να συνοδεύει τον έρωτα, σε  πόσες υποχωρήσεις στρέφονται οι ερωτευμένοι και  πόσα υπόγεια ρεύματα διαπερνούν τις μονωμένες συνειδήσεις τους, διαβρώνοντας κάθε φορά τα διαπερατά τοιχώματα τους; Καταφέρνουν άραγε ποτέ να αναγνωρίσουν τα συμπτώματα της νόσου και να βρουν την ίαση; Και το κυριότερο πώς μπορεί να μοιάζει ένας κόσμος απαλλαγμένος από τη νόσο των εραστών;