Στο βιβλίο του “Πορφυρά Πανιά”, ο Αλεξαντρ Γκριν, δάσκαλος του μαγικού ρεαλισμού του Μαρκές και τόσων άλλων, γράφει πως αυτό που κάνω υπάρχει, όπως η παλιά αντίληψη για το όμορφο και το άπιαστο, το οποίο, στην πραγματικότητα είναι τόσο χειροπιαστό και πιθανό, όσο μία βόλτα στην εξοχή. Το όμορφο, το πραγματικά όμορφο, αντιπαλεύεται εδώ το άσχημο σε κάθε του μορφή μεταμφιεσμένη ή μη, η σήψη το καθαρό και η αλήθεια το ψέμα. Ο συγγραφέας με καυστικό και πολλές φορές σατιρικό τρόπο χτίζει ένα μυθιστόρημα με πολλές εκφάνσεις, πολιτικές, κοινωνικές, ιστορικές και αγγίζει σε πολλά σημεία την έννοια του μεταφυσικού, το οποίο μας γοητεύει με την δυσκολία πολλές φορές να το ερμηνεύσουμε. Πρόκειται για ένα δαιδαλώδες σύγγραμμα που παρασέρνει στο διάβα του τον αναγνώστη και τον κρατάει σε μόνιμη αγωνία.
Η αμαρτία ζητά λύτρωση
Το πρόσωπο της Ντούι Άγιου είναι η ιστορία ενός προσώπου που αναζητά μέσα από πολλαπλά επεισόδια μια ζωή δίχως πόνο, την ομορφιά της ζωής που δεν μπόρεσε να νιώσει παρά την απόκτηση τεσσάρων παιδιών. Ο Κουρνιάουαν απεικονίζει στο πρόσωπό της τη μητέρα και γυναίκα που υπομένει και περιμένει τη λύτρωση που όμως ίσως και ποτέ να μην φανεί. Γράφει: “…Όπως γέννησε η Παρθένος Μαρία τον Υιό του Θεού και οι δύο γυναίκες του Πάντου γέννησαν τα δικά τους θεϊκά παιδιά, έτσι και η δική μου μήτρα είναι ο τόπος όπου αποθέτουν τον σπόρο τους οι δαίμονες, γι’ αυτό κι εγώ γεννάω παιδιά δαιμόνων”. Καθόλου τυχαία η δήλωσή της αυτή όταν η ιστορία των παιδιών της είναι γεμάτη θλιβερά επεισόδια, δυστυχία και πρόσκαιρη χαρά που βάφεται με το χρώμα του αίματος.
Κανείς δεν γνωρίζει τι αμαρτίες πληρώνει η Ντούι Άγιου από μια ίσως προηγούμενη ζωή της, το τίμημα είναι βαρύ και ακριβό, η κατάρα εδώ παρούσα. Οι κόρες της ταλαιπωρούνται από αγάπες που δεν εκπληρώνονται θυμίζοντας τον Ρίλκε, από έρωτες που πέφτουν στο κενό και διαρκούν λίγο, από πάθη που στο τέλος φέρνουν θλίψη και απελπισία. Καθόλου τυχαίο πως η Ντούι Άγιου, η πιο φημισμένη πόρνη προσπαθεί να ξεπλύνει τις αμαρτίες της σαν άλλη Μαρία Μαγδαληνή μέσα από την παράδοσή της στις ερωτικές ορέξεις των ανδρών που την ορέγονται όπως ο λύκος το πρόβατο. Αναγκάζεται να υποκύψει στην κάθε έξαλλη απαίτηση παρά τη φήμη της και υπομένει τη βία των ανδρικών πόθων που βρίσκουν εκτόνωση στο πανέμορφο σώμα της πληγώνοντας όμως την ψυχή της.
Ιστορικές και πολιτικές συγκυρίες
Είναι επίπονο να μην μπορείς να βρεις γαλήνη και ηρεμία, να μην ξαποσταίνεις στην αγκαλιά ενός αρσενικού που μπορεί να σε καταλάβει αλλά να περιδιαβαίνεις από σώμα σε σώμα και από σάρκα σε σάρκα απλά και μόνο για να υπηρετείς τον ανδρικό φλογισμένο και πολλές φορές αχόρταγο πόθο. Η Ντούι Άγιου βιώνει μέσα από την πολυτάραχη ζωή της και ιστορικά, πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα που δεν μπορούν να μείνουν ασχολίαστα. Βρισκόμαστε σε ένα κομβικό σημείο για την πατρίδα του συγγραφέα, την Ινδονησία. Οι περιγραφές της βαναυσότητας των Ιαπώνων που είναι οι εξουσιαστές της πρώην Ολλανδικής αποικίας είναι εκπληκτικά αποκαλυπτικές και καταδεικνύουν τη βαρβαρότητα εις βάρος ενός λαού που επιμένει για ανεξαρτησία και απελευθέρωση όπως άλλωστε και η πρωταγωνίστρια.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η Χαλιμούντα γίνεται το πεδίο δράσης και εξέλιξης ενός εθνικού δράματος που ο συγγραφέας δεν μπορεί παρά να μας εξιστορήσει για να καταδείξει και την αγωνία ενός λαού που δεινοπαθεί από τον κατακτητή αλλά και από τις ίδιες του τις παλινωδίες. Η Ντούι Άγιου είναι σε πρώτο πλάνο εκείνη που συμμετέχει σε αυτό το θέατρο σκιών καθώς το μπουρδέλο στο οποίο εργάζεται με τόση αφοσίωση και οδύνη είναι η σκηνή όπου όλα εκτυλίσσονται και τίποτα δεν ξεφεύγει. Εκεί θα γνωρίσει λογιών λογιών ανθρώπους, η ίδια θα επιτελέσει με το αζημίωτο το καθήκον της ως ιερόδουλος αλλά θα δει με τα ίδια της τα μάτια την ανάγκη για επανάσταση και τελικά την μετάβαση, όχι δίχως αίμα, σε μία νέα εποχή ελευθερίας. “Αν θες τη γνώμη μου, κόλαση είναι τούτος ο κόσμος και χρέος μας είναι να φτιάξει ο καθένας μας τον δικό του παράδεισο”.
Μέσα σε αυτό το νέο πολιτικό, κοινωνικό και ιστορικό γίγνεσθαι, η ζωή της Ντούι Άγιου και των τριών πανέμορφων κοριτσιών της συνεχίζεται. Εκείνα δυστυχώς θα γνωρίσουν ανακατατάξεις στις ζωές τους, θα νιώσουν λίγη χαρά και πολλή λύπη, ένα βάρβαρο πρόσωπο της ζωής που δεν τους χαμογέλασε, μια κατάρα που μοιάζει να ακολουθεί τόσο τη μητέρα τους όσο και εκείνες. Γάμοι από συμφέρον, σχέσεις που δεν θα κρατήσουν στον χρόνο, δολοφονίες και θάνατοι των παιδιών τους, ένα συνεχές και τραγικό έργο θα είναι το κυρίως μενού ενώ τελικά εκείνο που θα τις συνδέσει θα είναι η τέταρτη και πιο άσχημη αδερφή τους που μοιάζει να είναι το κακό προσωποποιημένο, μια ομορφιά στο όνομα και μια πληγή στην πραγματικότητα, η κατάρα που δεν αφήνει ήσυχη την οικογένεια.
“Η ομορφιά είναι πληγή”: Αυτή θα είναι και η τελευταία φράση του βιβλίου, μια εικόνα χίλιες λέξεις για μια κοπέλα που περιμένει τον πρίγκιπα, για έναν πρίγκιπα που έρχεται αλλά βρίσκει τραγικό τέλος. Και πλανάται ένα αόρατο γιατί που περιμένει απάντηση…
Αποσπάσματα
“Μην ελπίζετε να πεθάνετε για να σας θυμούνται…Πιστέψτε με, ο περισσότερος κόσμος ξεχνάει μέσα σε μια στιγμή ό,τι δεν τον αφορά άμεσα”.
“Ο διαλογισμός με γλιτώνει από την ασχήμια αυτού του σάπιου κόσμου”
“Περιμένω να έρθει ο πρίγκιπάς μου, για να με ελευθερώσει από την κατάρα αυτού του αποκρουστικού προσώπου”.