Η Παγκόσμια περιοδεία για την 60ή επέτειο (Ευρώπη 2017) έχει σταθμό και την Αθήνα, στις 9 Νοεμβρίου στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης.
Στο πλευρό του Σαν Ρα, από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 έως το θάνατό του, η Arkestra υπήρξε μια μουσική κολεκτίβα ανεξάντλητης έμπνευσης και παραγωγικότητας. Οι δεκάδες παραλλαγές του ονόματός της και οι εκατοντάδες ηχογραφήσεις που πραγματοποίησε, όσο ο ηγέτης της ήταν εν ζωή, φανερώνουν τη ρευστή και αεικίνητη φύση της Sun Ra Arkestra, η οποία εξερεύνησε όλα τα μήκη και τα πλάτη της τζαζ μέσα από την πολυρρυθμία και τον αυτοσχεδιασμό. Η Arkestra ήταν η πρώτη ορχήστρα της τζαζ που χρησιμοποίησε τα ηλεκτρονικά πλήκτρα, το ηλεκτρικό μπάσο καθώς και δύο κοντραμπάσα.
Μαζί με την Arkestra, ο Σαν Ρα συνέβαλε στην πολιτιστική και πολιτική αφύπνιση των Αφροαμερικανών κατά τη δεκαετία του ’60, τονίζοντας την αφρικανική καταγωγή της τζαζ, εμπνέοντας υπερηφάνεια για την ιστορία των μαύρων και κηρύσσοντας τις πνευματικές και μυστικιστικές διαστάσεις της μουσικής του. Όλα αυτά, έχοντας αποκηρύξει την πραγματική του ταυτότητα και υιοθετώντας μια μυθική, ειρηνοποιό περσόνα με καταγωγή από τον Κρόνο, η οποία και τον κατέταξε ανάμεσα στους πρωτοπόρους του αφροφουτουρισμού.
Συνεχίζοντας και μετά το θάνατο του Σαν Ρα, το 1993, η Arkestra παραμένει πιστή στην εντολή του ιδρυτή της να αναζητά νέες διαστάσεις και ήχους δίχως να επαναλαμβάνει όσα έχει παίξει στο παρελθόν. Με το παλαιότερο μέλος της ορχήστρας, τον σαξοφωνίστα Marshall Allen, σε ρόλο διευθυντή, η Sun Ra Arkestra επανεφευρίσκει διαρκώς τον εαυτό της μέσα από νέες εκτελέσεις των τραγουδιών του Σαν Ρα και πρωτότυπο υλικό γραμμένο από τον Άλλεν.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Συντελεστές
Marshall Allen: μουσική διεύθυνση, άλτο σαξόφωνο, φλάουτο
Cecil Brooks: τρομπέτα
Tara Middleton: φωνητικά, βιόλα
Francis Middleton: κιθάρα
Νoel Scott: φωνητικά, σαξόφωνα
Danny Ray Thompson: βαρύτονο σαξόφωνο
Dave Davis: τρομπόνι
Elson Nascimento: κρουστά, surdo
Stephen Killion: μπάσο
Farid Barron: πιάνο
Clifford Barbaro: ντραμς
Εισαγωγή από τον Erik Steinskog
Λίγα λόγια ακόμα για τον Σαν Ρα και την Arkestra
Ο Σαν Ρα και η Arkestra έχουν επηρεάσει αμέτρητους μεταγενέστερους μουσικούς. Ανάμεσά τους οι George Clinton, Phish, MC5, Yo La Tengo, DJ Spooky, Sonic Youth, Ken Vandermark, Mats Gustaffson, Jaga Jazzist, Scott Robinson, Medeski Martin & Wood, Jeff Mills, Hieroglyphic Being κ.ά.
Ο Μάρσαλ Άλλεν ενσωματώθηκε στη Sun Ra Arkestra το 1959, ενώ σύντομα ανέλαβε τη διεύθυνση των πνευστών. Τη θέση του διευθυντή της ορχήστρας καλύπτει από το 1995, ύστερα από το θάνατο του σαξοφωνίστα John Gilmore.
Παίρνοντας τη σκυτάλη από τον Σαν Ρα, o οποίος έπαιζε πιάνο και συνθεσάιζερ, o Μάρσαλ Άλλεν συνεχίζει την παράδοση της χρήσης μοναδικών οργάνων στην Arkestra, παίζοντας, πλέον του σαξοφώνου, το πνευστό ηλεκτρονικό όργανο EVI (electronic valve instrument).
Εκτός από τον Άλλεν, η σημερινή σύνθεση της Arkestra περιλαμβάνει αρκετά από τα ιστορικά της μέλη, όπως είναι οι Knoel Scott (σαξόφωνο), Danny Ray Thompson (σαξόφωνο), Vincent Chancey (αγγλικό κόρνο), Tyler Mitchell (κοντραμπάσο), Elson Nascimento (κρουστά).
Στις 27 Φεβρουαρίου 1984, η Sun Ra Arkestra εμφανίστηκε στο θέατρο Ορφέας της Αθήνας, στο πλαίσιο του φεστιβάλ Praxis. Η συναυλία αποτυπώθηκε σε έκδοση τριπλού βινυλίου με τίτλο Live At “Praxis ´84”.
Erik Steinskog
Ο Erik Steinskog είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο τμήμα Τεχνών και Πολιτιστικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης. Στο έργο του ασχολείται κυρίως με τη μουσική του 20ού και 21ου αιώνα, με μια προσέγγιση εμπνευσμένη από τις διεπιστημονικές πολιτιστικές σπουδές. Το μουσικό υλικό στο οποίο έχει εστιάσει είναι η όπερα και οι διάφορες μορφές της ποπ μουσικής. Τα ερευνητικά του πεδία είναι η ποπ μουσική (κυρίως η αφροαμερικανική), η όπερα (κυρίως της περιόδου μετά τον Βάγκνερ), η αισθητική της μουσικής (κυρίως στην παράδοση της ηπειρωτικής Ευρώπης, μετά τον Νίτσε), ο προβληματισμός πάνω στο φύλο, τη σεξουαλικότητα, τη φυλή και την εθνικότητα σε σχέση με τη μουσική και τις μουσικές κουλτούρες. Η πιο πρόσφατη δημοσίευσή του είναι το βιβλίο Afrofuturism and Black Sound Studies: Culture, Technology, and Things to Come (Palgrave Editions).