Τα αντικαθεστωτικά ανέκδοτα στην ΕΣΣΔ και στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης υπήρξαν ένα φαινόμενο με τεράστια έκταση, διάρκεια και ποικιλία, παρά τις συνέπειες που υφίσταντο όσοι τα αναπαρήγαν. Στο ανά χείρας βιβλίο ανθολογοῦνται περί τα 160 αντιπροσωπευτικά (αντι)σοβιετικά ανέκδοτα, που προέρχονται από ρωσικές ή μεταφρασμένες στα αγγλικά πηγές και καλύπτουν την περίοδο από τα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια μέχρι την κατάρρευση των σοσιαλιστικών καθεστώτων.
Το εισαγωγικό κείμενο επιχειρεί να ερμηνεύσει τα ανέκδοτα ως ιστορικό φαινόμενο αλλά και ως δημιούργημα του προφορικού πολιτισμού. Στόχος της ανθολογίας είναι να δώσει στον αναγνώστη μια μικρή γεύση της ιστορίας του λεγόμενου «υπαρκτού σοσιαλισμού» από τη σκοπιά των ανθρώπων που έζησαν την ιστορία αυτή στο πετσί τους. Το πικρό γέλιο τους δεν είναι παρά άλλη μια ψηφίδα της ανθρώπινης κατάστασης· όπως λέει ο Επιθεωρητής του Γκόγκολ: «Με ποιόν γελάτε; Με τους εαυτούς σας γελάτε!»
«Κάθε αστείο είναι μια μικρή επανάσταση.» – ΤΖΩΡΤΖ ΟΡΓΟΥΕΛ
«Τα ανέκδοτα δεν ήταν μικρές επαναστάσεις, ήταν όμως μικροί τόποι ελευθερίας.» – ΚΡΙΣΤΙ ΝΤΕΪΒΙΣ
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο συγγραφέας
Ο Γιώργος Τσακνιάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1968. Σπούδασε Ιστορία στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου και ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές στην έδρα Ιστορίας και Πολιτισμού των Σλαβικών Λαών. Εργάζεται στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο του ΜΙΕΤ. Έχει μεταφράσει λογοτεχνικά βιβλία από τα αγγλικά και από τα ρωσικά, καί είναι αρχισυντάκτης του πολιτιστικού ιστολόγιου dim/art. Ασχολείται επίσης με τη φωτογραφία καί εργα του έχουν εκτεθεί σε ομαδικές και ατομικές εκθέσεις.