Με την ευκαιρία της έκδοσης του μυθιστορήματος της Σοφίας Νικολαΐδου Χορεύουν οι ελέφαντες (Μεταίχμιο, 2012) στις ΗΠΑ και τον αγγλόφωνο κόσμο από τον εκδοτικό οίκο Melville House (The Scapegoat, Melville House, 2015, μετάφραση: Karen Emmerich), η συγγραφέας θα πραγματοποιήσει μια σειρά από ομιλίες και βιβλιοπαρουσιάσεις σε φημισμένα αμερικανικά πανεπιστήμια της Δυτικής Ακτής, τη διοργάνωση των οποίων ανέλαβε το Onassis Foundation (New York).
Πιο συγκεκριμένα, η περιοδεία περιλαμβάνει τα ακόλουθα πανεπιστήμια:
1. Richard Stockton College of NJ (19 Οκτωβρίου)
2. Princeton University (20 Οκτωβρίου)
3. Stony Brook University (21 Οκτωβρίου)
4. University of South Florida (22 Οκτωβρίου)
5. University of Florida (Gainsville), (26 Οκτωβρίου)
6. Harvard University (27 Οκτωβρίου)
7. Brown University (29 Οκτωβρίου)
Στη συνέχεια, η συγγραφέας θα παρουσιάσει το βιβλίο της στο 36ο Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ IFOA (International Festival of Authors) που θα διεξαχθεί στο Τορόντο. Εκεί θα συμμετάσχει σε στρογγυλό τραπέζι και αναγνώσεις λογοτεχνίας μαζί με αγγλόφωνους συγγραφείς:
1. Στρογγυλό τραπέζι: Martyn Burke, Sharon Johnston, Sophia Nikolaidou, Jim Shepard, Hugh Brewster (Moderator) Σάββατο 31 Οκτωβρίου.
2. Ανάγνωση και συζήτηση: Patrick Gale, Sharon Johnston, Andrew Motion, Sophia Nikolaidou, Steve Toltz, Sheniz Janmohamed (Host) Κυριακή 1 Νοεμβρίου.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Το μυθιστόρημα της δικής μας Σοφίας Νικολαΐδου κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο 2015 στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, και αμέσως έλαβε διθυραμβικά σχόλια. Ο ανεξάρτητος εκδοτικός οίκος Melville House, που εδρεύει στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, ασχολείται με έργα τόσο κορυφαίων λογοτεχνών από όλο τον κόσμο όσο και νέων συγγραφέων που παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Μεταξύ άλλων, στον κατάλογό του φιγουράρουν βιβλία του νομπελίστα Ίμρε Κέρτες, του Αλεχάντρο Σάμπρα και του Mahmoud Dowlatabadi.
Το μυθιστόρημα της Σοφίας Νικολαΐδου με μεταφράστρια την Karen Emmerich απέσπασε ιδιαίτερα θετικές κριτικές. Πολυσχιδές, διεισδυτικό, καλογραμμένο μυθιστόρημα από μια σημαντική ελληνίδα συγγραφέα, που δεν έχει ξαναμεταφραστεί μέχρι τώρα στα αγγλικά, κάνει λόγο ο αμερικανικός Τύπος για την έκδοση του βιβλίου.
Το έργο της καταξιωμένης συγγραφέα από τη Θεσσαλονίκη συνδυάζει ιστορία και επινόηση. Πραγματεύεται τη διαβόητη υπόθεση δολοφονίας του αμερικανού δημοσιογράφου Πολκ και τη συνακόλουθη δίκη και καταδίκη του Στακτόπουλου, ενός ανθρώπου που του αποδόθηκε ο φόνος για να κουκουλωθεί το έγκλημα. Η υπόθεση συντάραξε την Ελλάδα κατά την περίοδο του εμφυλίου και καταδεικνύει, με τον πιο άγριο τρόπο, το πώς ο κρατικός μηχανισμός και οι Μεγάλες Δυνάμεις, που έσπευσαν να επέμβουν, διέλυσαν, χωρίς αιδώ και χωρίς περίσκεψη, τη ζωή ενός ανθρώπου. Παράλληλα, το βιβλίο χαρτογραφεί τη σύγχρονη καθημερινότητα στην Ελλάδα, ιδίως την κατάσταση στο σημερινό σχολείο, σε μια πόλη με πολλά και αιματηρά ιστορικά στρώματα, όπως η Θεσσαλονίκη.
Η μεταφράστρια του βιβλίου γράφει στην εφημερίδα The Huffington Post:
Στην πραγματικότητα, πολύ λίγα σύγχρονα ελληνικά βιβλία μεταφράζονται. Στο «The Scapegoat», που μόλις εκδόθηκε σε δική μου μετάφραση από τον εκδοτικό οίκο Mellville House Books, η Σοφία Νικολαΐδου χρησιμοποιεί την ανεξιχνίαστη υπόθεση της δολοφονίας του ανταποκριτή του CBS Τζορτζ Πολκ το 1948 ως συγγραφική αφορμή για να γράψει ένα μυθιστόρημα που γεφυρώνει το παρελθόν με το παρόν, κάνοντας έναν έμμεσο παραλληλισμό ανάμεσα στη σύγχρονη θέση της Ελλάδας ως αποδιοπομπαίου τράγου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις δυναμικές ισχύος που επέφερε το Σχέδιο Μάρσαλ πριν από περισσότερο από μισό αιώνα.
Όπως λέει ένας ήρωας στο μυθιστόρημα της Νικολαΐδου, «Η Ιστορία δεν συμβαίνει σε άλλους, αλλού, άλλοτε. Συμβαίνει σ’ εμάς, εδώ, τώρα. Αυτό που ζούμε είναι Ιστορία». Αυτό ισχύει για όλους μας. Η Ιστορία συμβαίνει στους φανταστικούς χαρακτήρες της Νικολαΐδου· συμβαίνει στους άνεργους δημοσιογράφους στην Αθήνα· συμβαίνει στους θυμωμένους Έλληνες που γράφουν συνθήματα εναντίον των μεταναστών. Αν θέλουμε να κατανοήσουμε την Ιστορία που ζούμε τώρα, πρέπει να δούμε περισσότερες μεταφράσεις όλων των ειδών.
Η συγγραφέας Margot Livesey γράφει:
Πολύπλοκο και συναρπαστικό… Καθώς ακολουθούμε τη μεστή πλοκή της Νικολαΐδου, ερχόμαστε ταυτόχρονα αντιμέτωποι και με μερικά από τα μεγαλύτερα ερωτήματα της σύγχρονης ζωής που η συγγραφέας θέτει με τρόπο επιδέξιο: Πώς αποδίδουμε αξία στο άτομο έναντι του κράτους; Για ποιους σκοπούς αξίζει να πεθάνει κανείς; Αποδίδεται ποτέ δικαιοσύνη;
Η Σοφία Νικολαΐδου έχει εκδώσει τέσσερα μυθιστορήματα (Χορεύουν οι ελέφαντες, Απόψε δεν έχουμε φίλους, Ο μωβ μαέστρος, Πλανήτης Πρέσπα), δύο συλλογές διηγημάτων (Ξανθιά πατημένη, Ο φόβος θα σε βρει και θα ’σαι μόνος), μελέτες (Διαδίκτυο και διδασκαλία, Λογοτεχνία και Νέες Τεχνολογίες, Πώς έρχονται οι λέξεις), μεταφράσεις (Ευριπίδη Ελένη – ανέβηκε στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος το 2008-2009, Σοφοκλή Αντιγόνη – ανέβηκε στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος το 2009-2010, Nick Cave, Μπαλάντες για φόνους και άλλα τραγούδια). Τον Σεπτέμβριο του 2015 κυκλοφόρησε σε e-book ο συλλογικός τόμος Η δημιουργική γραφή στο σχολείο σε επιμέλεια της ίδιας. Στις 22 Οκτωβρίου αναμένουμε με ενδιαφέρον το πιο προσωπικό της βιβλίο με τίτλο Καλά και σήμερα, «ένα ημερολόγιο που καταγράφει εν θερμώ όσα έζησε, όσα έμαθε, όσα σκέφτηκε, όσα φοβήθηκε και όσα έλπισε τους μήνες που πάλεψε με τον καρκίνο».
Σπούδασε κλασική φιλολογία (προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές) και αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας (διδακτορική διατριβή). Έχει διδάξει δημιουργική γραφή στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας από την ίδρυσή του (2008-2013), σε σεμινάρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (2002-), στο Εργαστήρι Βιβλίου του ΕΚΕΒΙ (2010-2012), στο Οξυγόνο και τον Πολυχώρο των εκδόσεων Μεταίχμιο (2013-) κ.α.
Έχει συμμετάσχει σε είκοσι ελληνόγλωσσες και οκτώ ξενόγλωσσες ανθολογίες. Κείμενά της έχουν μεταφραστεί σε εννιά γλώσσες. Το Απόψε δεν έχουμε φίλους (ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, 2010) τιμήθηκε με το Athens Prize for Literature και μεταφράστηκε στα εβραϊκά. Από το 2001 συνεργάζεται με την εφημερίδα Τα Νέα για θέματα που αφορούν το βιβλίο. Από το 1992 εργάζεται ως φιλόλογος στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Η ιστοσελίδα της είναι www.snikolaidou.gr