H documenta 14 στη Θεσσαλονίκη: Η Συμφωνία των αντηχήσεων από τους Ο+A

Η Συμφωνία των σειρήνων (1919-1923) του Arseny Avraamov είναι ένας ηχητικός θρύλος, μια τιτάνια δημόσια εκδήλωση που ήταν αδύνατο να ηχογραφηθεί ή να μεταδοθεί. Οι έντυπες παρτιτούρες και κάποια άρθρα του δημιουργού –που ήταν ένας εκκεντρικός συγγραφέας, συνθέτης, ερευνητής και εφευρέτης– είναι τα μόνα που διασώζονται.

Η Συμφωνία των σειρήνων είναι η εξωραϊσμένη μετάφραση, ενώ ο πρωτότυπος τίτλος, Συμφωνία των σειρήνων εργοστασίου, αναφέρεται στα ατμοκίνητα εργαλεία χρονομέτρησης της σύγχρονης βιομηχανικής εποχής.

Γοητευμένος από τους ήχους του μέλλοντος, ο Avraamov χρησιμοποίησε όλους τους «μοντέρνους» ήχους που ήταν διαθέσιμοι –από στρατιωτικά πλοία, το πυροβολικό, διάφορα όπλα, τρένα και υδροπλάνα– οι οποίοι μεταμόρφωσαν ολόκληρες πόλεις σε μουσικά όργανα ή γιγάντιες ορχήστρες τις οποίες εκείνος διηύθυνε μέσω των τηλεγραφικών ιστών. Η συμφωνία δημιουργήθηκε για τον εορτασμό της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917, παράγοντας όσο το δυνατόν περισσότερο «μοντέρνο» ήχο.

Σήμερα επιλέγουμε να ακούσουμε. Περίπου εκατό χρόνια αργότερα, οι O+A στοχάζονται τους ήχους του μέλλοντος του Avraamov, οι οποίοι μεταμορφώνονται στο παρόν αφού συντονιστούν με τα ηχοτοπία μας όπου κυριαρχούν οι μηχανικοί ήχοι. Οι καλλιτέχνες, που ενδιαφέρονται για την ιστορία του θορύβου και της σιωπής, εξερευνούν τα ηχητικά τοπία της Θεσσαλονίκης και τον θόρυβό της.

Η δική τους Συμφωνία των αντηχήσεων έχει τρία μέρη.

Παρασκευή 14 Ιουλίου 2017

Συμφωνία των αντηχήσεων
Με τους O+Α
4-10 μ.μ., Ροτόντα και Ανακτορικό Συγκρότημα Γαλερίου

Πρελούδιο, Συντονίζοντας τα ερείπια

Στην πλατεία Ναυαρίνου, όπου τα ρωμαϊκά κατάλοιπα περιβάλλονται από τις πυκνοδομημένες πολυκατοικίες των δεκαετιών του 1960 και 1970, οι A+O χρησιμοποιούν το κτισμένο περιβάλλον ως «αντηχείο» και ενεργοποιούν τα ερείπια του ανακτόρου του Γαλερίου με ήχους της σημερινής Θεσσαλονίκης, που αποκτούν αρμονικές διαστάσεις. Ακούμε τους εξαιρετικά συντονισμένους «μοντέρνους» θορύβους, ηχητικά κύματα από την κίνηση των οχημάτων, τα αεροπλάνα, τις μοτοσικλέτες, όλο το σμήνος δραστηριοτήτων που παράγουν οι μεγάλες πόλεις στις μέρες μας.

Ήχος – Thomas Koch

Ρέκβιεμ για την οικονομία της εξόρυξης
Περφόρμανς για σοπράνο, μεσόφωνο, τενόρο και βαρύτονο, με την οκτακάναλη Ορχήστρα των Πόλεων

9 μ.μ., Ροτόντα

Η Ροτόντα είναι ένα από τα λίγα κτίρια που διασώθηκαν μετά την πυρκαγιά που κατέστρεψε τη Θεσσαλονίκη το 1917. Δεδομένου ότι είχε χρησιμοποιηθεί ως μαυσωλείο, εκκλησία και τέμενος, είναι ιδανικό κτίσμα για την αντήχηση της ανθρώπινης φωνής, είτε στο πλαίσιο ύμνων είτε τραγουδιών. Η κλίμακα των τεσσάρων απόλυτα ταιριασμένων ανθρώπινων φωνών χωρίς ενισχυτή σε αυτόν τον χώρο θα είναι ένας δραματικός αγώνας με τους καταγεγραμμένους ήχους της πόλης.

Τραγουδούν: Sarah Chalfy – σοπράνο, Hai-Ting Chinn – μεσόφωνος, Christopher Sokolowski – τενόρος, Mark Sans Uhleman – βαρύτονος.
Ήχος – Mark Fuller
Orchestra of Cities (Ορχήστρα των Πόλεων) – Sam Auinger, αρχιμουσικός – Bruce Odland

15 Ιουλίου-17 Σεπτεμβρίου 2017

Coda
Ηχητική εγκατάσταση των Ο+Α

Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Το έργο Coda θα παιχτεί στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης που στεγάζει τη Συλλογή Κωστάκη με έργα της ρωσικής πρωτοπορίας, ένα από τα πιο αξιόλογα δείγματα του μοντερνισμού. Συλλέχθηκε από τον Γεώργιο Κωστάκη την εποχή όπου η πρωτοποριακή τέχνη ήταν παράνομη στη Ρωσία και περιλαμβάνει σπάνιο αρχειακό υλικό από τα μουσικά πειράματα των πρωτοποριακών καλλιτεχνών. Το έργο Coda των O+A θα αντηχεί τον χώρο του μουσείου έως τις 17 Σεπτεμβρίου, καταληκτική ημερομηνία της έκθεσης documenta 14 στο Κάσελ.

Σχετικά με τους O+A (Bruce Odland/Sam Auinger)

Οι O+A ακούν και καταγράφουν τους ήχους της μοντερνικότητας σε πόλεις όλου του κόσμου εδώ και τριάντα χρόνια. Πιστεύουν ότι δεν θα καταλάβουμε τον εαυτό μας αν δεν καταλάβουμε τους θορύβους μας. Στη δεκαετία του 1990 άρχισαν να χρησιμοποιούν τους λεγόμενους «ηχητικούς σωλήνες» για να μετατρέψουν τον θόρυβο της πόλης σε αρμονία και να βρουν μουσικές πληροφορίες σχετικά με τους ήχους της καθημερινότητας. Σύντομα αντιλήφθηκαν ότι άκουγαν τη μουσική του ανθρώπινου σμήνους, τους ρυθμούς της ώρας αιχμής, τον παλμό της οικονομίας.

Eπιμέλεια: Elena Sorokina και Bonaventure Soh Bejeng Ndikung

Οργάνωση: documenta 14 | Δήμος Θεσσαλονίκης – Τμήμα Πολιτισμού και Τουρισμού | Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης | Artecitya του Goethe-Institut Θεσσαλονίκης | Artecitya της Helexpo | ArtBOX Creative Arts Management

Υποστήριξη: Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς – Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης | Bundeskanzleramt Österreich | Kulturland Oberösterreich | Mid Atlantic Arts Foundation (MAAF) | Creative Europe program of the European Commission

13 Ioυλίου

Χώρος Ακρόασης: Συναυλία με τους Ed McKeon, IONE, Sam Auinger και Bruce Odland

7:30 μ.μ – Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα

7:30 μ.μ.: Ed McKeon και IONE, ένας ‘ωτοβιογραφικός’ αναστοχασμός για ένα μέλλον για το έργο της Pauline Oliveros

8:30 μ.μ.: Sam Auinger και Bruce Odland, παρουσίαση μιας φιλτραρισμένης και κουρδισμένης αστικής ατμόσφαιρας

Φωτογραφία θέματος: Ears (Attica, 100 BC–400 AD), courtesy Museumslandschaft HessenKassel, photo: Ute Brunel; and graphic design from GORN Magazine, 1923, courtesy Central Research Library of the Theatre Union, Moscow. Image design, Zbynek Baladran, 2017