Η ταινία Η ΣΥΝΤΑΓΗ ΤΗΣ ΠΩΛΕΤ (PAULETTE) με την Bernadette Lafont σε σκηνοθεσία του Jérôme Enrico θα κυκλοφορήσει στις ελληνικές αίθουσες στις 21 Μαΐου 2015 από τον Φλοίσβο και την Tanweer.
Σύνοψη
Η γιαγιά Πωλέτ από τότε που έχασε τον αγαπημένο της σύζυγο βρίσκεται σε άρνηση και έχει χάσει κάθε ενδιαφέρον για τη ζωή.
Εκτός από τη μοναξιά, αντιμετωπίζει τεράστια οικονομικά προβλήματα. Ζει σε μία φτωχογειτονιά στα προάστια του Παρισιού, δεν έχει ιδιαίτερες σχέσεις με την κόρη της, σιχαίνεται τον γαμπρό της και απεχθάνεται το ρόλο της γιαγιάς.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Όμως μία αναπάντεχη «ανακάλυψη» θα της αλλάξει για πάντα τη ζωή!
Η Πωλέτ μυρίστηκε ότι στη γειτονιά της ανθεί ένα ιδιαίτερα επικερδές εμπόριο: αυτό της κάνναβης. Αποφασίζει, λοιπόν, να ανοίξει τους επιχειρηματικούς της ορίζοντες και να πάρει την τύχη στα χέρια της. Ξεκινάει μία διαφορετική «καριέρα» που, χάρη στη μυστική της «συνταγή», θα της φέρνει χρήμα και επιτυχία, αλλά θα την μπλέξει παράλληλα σε ξεκαρδιστικές περιπέτειες…!
Πρωταγωνιστούν:
Πωλέτ (Bernadette Lafont)
Μαρία (Carmen Maura)
Λισιέν (Dominique Lavanant)
Ρενέ (Françoise Bertin)
Γουόλτερ (André Penvern)
Λεό 7 ετών (Ismaël Dramé)
Ουσμάν (Jean-Baptiste Anoumon)
Ανιές (Axelle Laffont)
Βίτο (Paco Boublard)
Ιντρίς (Mahamadou Coulibaly)
Μομό (Kamel Laadaili)
Ρασίντ (Aymen Saïdi)
Ζακ (Soufiane Guerrab)
Πιερό (Samir Trabelsi)
Τιτίβ (Alexandre Aubry)
Ιερέας (Pascal N’Zonzi)
Φρεντ (Lionel Astier)
Ζερεμί (Mathias Melloul)
Ταράς (Miglen Mirtchev)
Κλητήρας (Philippe Du Janerand)
Σκηνοθεσία: Jérôme Enrico
Σενάριο: Bianca Olsen, Laurie Aubanel, Cyril Rambour, Jérôme Enrico
Παραγωγή: Ilan Goldman, Catherine Morisse-Monceau
Φωτογραφία: Bruno Privat
Καλλιτεχνική Διεύθυνση Christohe Thillier
Μοντάζ: Antoine Vareille
Μουσική: Michel Ochowiak
Κοστούμια: Agnès Falque
Διάρκεια: 87’
Διανομή: Φλοίσβος, Tanweer
Συνέντευξη του Jérôme Enrico (Σκηνοθέτης και συν-σεναριογράφος)
Η ιστορία της «Πωλέτ»
Η ιστορία αυτή μοιάζει με παραμύθι! Παραδίδοντας μαθήματα σεναρίου στο ESEC, έφτιαξα διάφορα εργαστήρια για τους φοιτητές μου. Η Πωλέτ γεννήθηκε μέσα σε αυτά. Η Bianca Olsen, μία φοιτήτριά μου, μας διηγήθηκε μια ημέρα την ιστορία μιας ηλικιωμένης κυρίας που ζούσε στις εργατικές κατοικίες και ασχολούταν με τη διακίνηση κάνναβης προκειμένου να συμπληρώσει το εισόδημά της. Έτσι γεννήθηκε η ιστορία της Πωλέτ, την οποία βρήκα τόσο ενδιαφέρουσα, όσο και αστεία. Η Bianca, η Laurie, η Cyril κι εγώ αρχίσαμε να γράφουμε το σενάριο της ταινίας, το οποίο μας πήρε σχεδόν ένα χρόνο. Μετά από αυτό, χρειάστηκα δύο μήνες για να γράψω τους διαλόγους. Αρχές του 2011 βρισκόμουν με το σενάριο της Πωλέτ στα χέρια μου. Όλοι πίστεψαν σε αυτό, αρχής γενομένης από τον ατζέντη μου, ο οποίος το έστειλε αμέσως στη Légende Production. Μετά από λίγες βδομάδες, μια Κυριακή πρωί, ο Ilan Goldman μου τηλεφώνησε για να μου πει ότι το βρήκε θαυμάσιο. Μου είπε χαρακτηριστικά «Αν θέλετε, αναλαμβάνω εξ ολοκλήρου την παραγωγή του έργου και το γυρίζουμε μέχρι το τέλος αυτής της χρονιάς!» Έτσι κι έγινε! Ο Ilan ανέλαβε τη χρηματοδότηση και μου παρείχε όλα τα μέσα προκειμένου να κάνω ένα εκτενές κάστινγκ. Πέρασα από ακρόαση σχεδόν όλες τις Γαλλίδες ηθοποιούς ηλικίας από 60 έως 80 ετών. Έξι μήνες αργότερα άρχισαν τα γυρίσματα.
Η Bernadette Lafont λέει ότι η ταινία αυτή της θυμίζει τις ιταλικές κωμωδίες του ’50 και πολλοί θεατές αναγνωρίζουν στοιχεία από τις ταινίες του Ken Loach: εσείς, πώς θα χαρακτηρίζατε την Πωλέτ;
Καταρχήν, αυτό με συγκινεί και με κάνει ιδιαίτερα χαρούμενο, μια και η ιταλική κωμωδία του μεσοπολέμου, της οποίας ο Ken Loach είναι ο βρετανός εκπρόσωπος, υπήρξε το πρότυπό μου. Η Πωλέτ είναι μια κωμωδία κοινωνικού περιεχομένου γύρω από την εγκληματικότητα της τρίτης ηλικίας, σε μια κοινωνία που περιθωριοποιεί τους ηλικιωμένους, πετώντας τους στον κάδο των αχρήστων. Μπορεί η Πωλέτ να είναι αποκρουστική και ρατσίστρια, όμως τι είναι αυτό που την οδήγησε εκεί; Πώς μπορεί κανείς να ξεφύγει από την αβεβαιότητα και τη μοναξιά όταν δεν εργάζεται πια; Σε τι κόσμο ζούμε, εμείς που δεν ενδιαφερόμαστε πια για τις ρίζες μας; Είναι ένα θέμα που ο κινηματογράφος δεν το έχει αγγίξει αρκετά. Η Πωλέτ δεν είναι ένα έργο για την κάνναβη, είναι ένα έργο που πραγματεύεται την αβεβαιότητα και τη μοναξιά της τρίτης ηλικίας… Και φυσικά, είναι μια κωμωδία!
Η προηγούμενη μεγάλου μήκους ταινία σας, L’ORIGINE DU MONDE με τους Roschdy Zem, Angela Molina και Alain Bashung ήταν «μια αρχαία τραγωδία γυρισμένη με πλαστικές κάμερες», όπως ο ίδιος είπατε… Γιατί περάσατε κατευθείαν σε μια κωμωδία γυρισμένη με κάμερες… κλασικές!?
Καταρχήν, θα σας απαντούσα ότι από τις μεγάλες τραγωδίες βγαίνουν οι καλύτερες κωμωδίες, και αυτό συνέβη στην περίπτωση της Πωλέτ. Όμως, παρόλα αυτά, δεν πέρασα τόσο γρήγορα από το ένα είδος στο άλλο… Η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία μου θα ήταν μια τρελή κωμωδία βασισμένη σε ένα βιβλίο του Arto Paasilina, με τους Jean-Pierre Marielle και Jacques Villeret. Δυστυχώς, ο Jacques πέθανε λίγες ημέρες μετά την αρχή των γυρισμάτων κι έτσι το εγχείρημα ναυάγησε. Μου πήρε χρόνο να συνέλθω, κι εδώ και μερικά χρόνια διδάσκω, γράφω και σκηνοθετώ αποκλειστικά και μόνο για την τηλεόραση. Γι’ αυτό τον λόγο, η εμπιστοσύνη που έδειξε ο Ilan Goldman και η Légende στην Πωλέτ και σε μένα ήταν πραγματικά ένα μεγάλο δώρο.
Γιατί διαλέξατε την Bernadette Lafont;
Όταν τη συνάντησα για πρώτη φορά σε ένα μικρό καφέ απέναντι από το σπίτι της, είδα μια γυναίκα αξιαγάπητη κι ευγενική, όμως ταυτόχρονα σκέφτηκα ότι θα μπορούσε να ενσαρκώσει το ρόλο της ειρωνικής, κακομούτσουνης και γκρινιάρας Πωλέτ. Είναι αστείο γιατί και η ίδια μου εξομολογήθηκε πολύ αργότερα ότι ήθελε πολύ να ενσαρκώσει την Πωλέτ για τους ίδιους λόγους. Ήξερε πως είχε όλα τα προσόντα! Επιπλέον, πίστευα ότι είχε το τσαγανό της Πωλέτ, αυτό που τη σώζει στο τέλος: είναι και οι δύο μαχήτριες. Τέλος, πιστεύω ότι η Bernadette είχε την κατάλληλη ηλικία για το ρόλο, μια που όταν προσπάθησα να μικρύνω ηλικιακά την Πωλέτ, κάτι δεν πήγαινε καλά. Έπρεπε να δίνει αυτή την εντύπωση της εύθραυστης, έτσι ώστε να γίνεται αισθητό το χάσμα που τη χωρίζει από τους ντίλερ. Το κάστινγκ προχωρούσε: όσο πιο πολλές ηθοποιούς βλέπαμε, τόσο πιο σίγουροι ήμασταν ότι ο ρόλος αυτός ήταν φτιαγμένος για την Bernadette!
Οι νέοι παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο στην ταινία;
Ναι, χάρη στην Coralie Amedéo, η οποία είχε αναλάβει το κάστινγκ, συνάντησα πολλούς νέους. Στην αρχή, γνώριζα μόνο τον Aymen Saïdi. Τον είχα δει στο DERNIER ETAGE GAUCHE και στο L’ASSAUT, και τον Soufiane Guerrab, που τον είχα δει στο LES BEAUX MECS.
Για να φτιάξω όμως τη συμμορία των ντίλερ, ήθελα ηθοποιούς που προέρχονται από κακόφημες συνοικίες και όχι κωμικούς ηθοποιούς που έχουν παίξει σε αθλιότητες! Ο Paco Boublard, που ενσαρκώνει τον Vito, πήρε μόνος του το ρόλο, μπαίνοντας απλά στο γραφείο μου. Δε χρειαζόταν να υποδυθεί κάποιον, ήταν απλώς ο εαυτός του… Αλλά και οι Samir Trabelsi, Chemci Lauth, Mamadou Coulibaly, Kamel Laadaili… είναι επαγγελματίες κωμικοί ηθοποιοί που προέρχονταν ή σύχναζαν σε τέτοιες κακόφημες συνοικίες.
Σε μια από τις πρώτες σκηνές που γυρίσαμε, σ’ αυτήν που χτυπούν την Πωλέτ και της παίρνουν το κουτί με τα γλυκά τα βαποράκια, θυμάμαι το εξής περιστατικό: Η Bernadette, που ως τότε δεν είχε συναντήσει κανέναν από τους ηθοποιούς, ήρθε έντρομη και με ρώτησε: «Δεν πιστεύω να με χτυπήσουν…», και τότε κατάλαβα ότι είχα κάνει τις σωστές επιλογές!
Και για να περάσουμε σε ένα άλλο θέμα, η «παρέα» της Πωλέτ έχει επίσης ενδιαφέρον!
A, οι φίλες της Πωλέτ! Τις λατρεύω! Κατά τη διάρκεια των προβών, η Françoise Bertin που γνώριζα από πριν, έκανε έναν εξαίσιο αυτοσχεδιασμό παριστάνοντας μια γιαγιά που χάνει το μυαλό της. Όλοι τη λάτρεψαν σ’ αυτόν το ρόλο. Η Carmen Maura λάτρεψε το σενάριο και θα ήθελε να παίξει την Πωλέτ, καταλάβαινε όμως ότι η Πωλέτ δεν μπορούσε να είναι μετανάστρια, γιατί η ιστορία θα είχε τον κίνδυνο να παραπέμψει αλλού. Χάρηκα που δέχτηκε να παίξει την Maria, η οποία είναι κατά κάποιον τρόπο και η αρχηγός της παρέας. Κάνει λοιπόν την αλλοδαπή φίλη της Πωλέτ που είναι ρατσίστρια και ξενοφοβική. Η Dominique Lavanant δέχτηκε να παίξει τη Lucienne, μια ξεροκέφαλη γεροντοκόρη που όμως δεν είναι ακριβώς αυτό που φαίνεται. Αυτές οι δύο γυναίκες, παρόλο που οι ρόλοι τους είναι μικροί, δεν περνούν απαρατήρητες! Μεγάλη μου τιμή, μεγάλη μου ευτυχία, που δέχτηκαν και οι δυο τους να παίξουν σε αυτή την ταινία.
Δυο λόγια για τον Walter, τον «γόη» αυτών των κυριών…
Νομίζω ότι ο André Penvern είναι λεβεντάνθρωπος ! Ο Walter αποτελεί ένα πολύ σημαντικό κωμικό στοιχείο την ιστορία. Παίζει σημαντικό ρόλο στη φυσική και ηθική μεταμόρφωση της Πωλέτ. Για τα πιο πολλά στοιχεία του χαρακτήρα του, εμπνεύστηκα από το θείο μου… τον Walter! Όταν γράφω, δίνω συχνά ονόματα γνωστών μου, που έχουν κοινά στοιχεία με τους ήρωές μου. Μετά, τους αλλάζω ονόματα. Ελπίζω ο πραγματικός Walter να μη μου κρατήσει κακία που κράτησα το όνομά του, το ίδιο και η πραγματική Πωλέτ. Μόνο μία γνωρίζω!
Η Πωλέτ δεν έχει επίσης ιδιαίτερα τρυφερές σχέσεις με την οικογένειά της…
Στ’ αλήθεια, τι κακιά! Ταυτόχρονα όμως, δεν εξαπατά ποτέ, δεν κρύβεται, κι όταν τα πράγματα πάνε καλύτερα, υπόσχεται πως θα αλλάξει… Η Axelle Laffont, που υποδύεται την κόρη της, τα καταφέρνει μια χαρά, αν και έχει σίγουρα τον πιο άχαρο ρόλο του έργου. Παρόλο που δε σταματούν να της κλείνουν τις πόρτες κατάμουτρα, εκείνη παραμένει πάντα ευαίσθητη και συγκινητική, χωρίς να γίνεται υπερβολική.
Η Πωλέτ δεν είναι η πρώτη κωμωδία για την Τρίτη ηλικία. Δε φοβηθήκατε μήπως έρθετε δεύτερος μετά την Tatie Danièle του Chatiliez?
Όχι, γιατί πιστεύω ότι πρόκειται για δύο διαφορετικές ταινίες. Παρόλο που και οι δύο προσεγγίζουν την τρίτη ηλικία με τρόπο που δεν είναι πολιτικά ορθός, η Tatie Danièle, μέσα από τη θαυμάσια ερμηνεία της Tsilla Chelton, είναι μια επαρχιώτισσα λίγο στάσιμη, ενώ αντίθετα η Πωλέτ είναι μία κοινωνικά έκπτωτη γυναίκα που μπαίνει σε ένα περιβάλλον πολύ ιδιαίτερο, μέσα στο οποίο αλλάζει φυσικά και ηθικά, μέχρι που βρίσκει πάλι την αξιοπρέπειά της.
Δε μου αρέσει να κάνω το δάσκαλο. Η φιλοδοξία μου είναι όσοι δουν αυτή την ταινία να περάσουν μιάμιση ώρα χαλάρωσης και γέλιου, αλλά αν θα έπρεπε να δοθεί ένα ηθικό δίδαγμα, αυτό θα ήταν ότι τα πράγματα είναι καλύτερα όταν λείπει η αβεβαιότητα και ο πόνος. Γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι για το διπλανό μας. Ο ρατσισμός, η κακία, η απόρριψη του άλλου… και το χρήμα παίζει σημαντικό ρόλο σε όλα αυτά.
Συνέντευξη της Bernadette Lafont (Υποδύεται την Πωλέτ)
Ποια ήταν η πρώτη σας αντίδραση όταν διαβάσατε το σενάριο της Πωλέτ;
Άρχισα να χοροπηδάω στον καναπέ μου! Ήθελα κατευθείαν να παίξω σ’ αυτή την ταινία! Με εντυπωσίασε αυτή η πλευρά του έργου που θύμιζε «ιταλική κωμωδία», αυτή η καταπληκτική ισορροπία ανάμεσα στο χιούμορ και τον κοινωνικό χαρακτήρα της ταινίας, αλλά κυρίως η ζωντάνια της γραφής. Δεν έμοιαζε με τίποτε άλλο, δεν ήταν τίποτα συνηθισμένο. Αργότερα, όταν έμαθα ότι το σενάριο αυτό το έγραψαν νέοι άνθρωποι μέσα σε μα αίθουσα διδασκαλίας, δεν εξεπλάγην: ήταν τόσο «νέο» όλο αυτό!
Γνωρίζατε εξ αρχής ότι θα είχατε τον πρωταγωνιστικό ρόλο ;
Νομίζω ότι ο Jérôme Enrico ήθελε από την αρχή να μου δώσει το ρόλο, όμως έπρεπε να πειστεί και η παραγωγή, μια που περίμεναν τόσο πολλοί στη σειρά… Δε γνώριζα καθόλου τον Ilan Goldman, όμως για πρώτη φορά στη ζωή μου νίκησα το άγχος μου και σήκωσα το τηλέφωνο για να του γνωστοποιήσω το ενδιαφέρον μου και τον ενθουσιασμό μου. Ήταν ευγενέστατος, όμως περίμενα πολύ καιρό μέχρι να πάρω απάντηση. Μια μέρα μου τηλεφώνησαν να πάω στα γραφεία της Légende. Πίστεψα πως θα μου έδιναν κάποιο ρόλο, όμως ποιον; Ποιος να ξέρει!
Ωστόσο, στην αρχή της ταινίας, η Πωλέτ είναι ρατσίστρια, κακιά και στα όρια της οικονομικής εξαθλίωσης… δε σας φόβισε που θα υποδυόσασταν ένα τόσο κακό άτομο ;
Το αντίθετο! Αυτό που με τράβηξε ήταν η αρνητική πλευρά της ηρωίδας! Εξ άλλου, μπορεί η ταινία να βασίζεται στη μυθοπλασία, όμως υπάρχουν πολλές Πωλέτ στη σύγχρονη κοινωνία μας… Και για να την υπερασπιστώ και λίγο, θα έλεγα ότι η Πωλέτ είναι μια γυναίκα βασανισμένη από τη ζωή, αλλά πολύ δυνατή. Η μαχητικότητα και το κουράγιο της θα βοηθήσουν ώστε τα πράγματα να έρθουν με το μέρος της, ακόμη και αν αυτό δε γίνεται με το νόμιμο τρόπο!
Παρόλα αυτά, η Πωλέτ είναι απεχθής στην οικογένειά της, σκληρή με τις φιλενάδες της, ανάγωγη με όσους συναναστρέφεται …
Βεβαίως, αλλά καθώς εκτυλίσσεται η ιστορία, ίσως και λίγο από την αρχή κιόλας, διαισθάνεται κανείς την ενέργεια και τη ζωντάνια που έχει, παρά την οικονομική της κατάσταση, η οποία είναι καταστροφική… Η ζωή, η κακοτυχία, τη βούτηξαν μέσα στο μίσος προς το διπλανό της, όμως εξακολουθεί να είναι ένας περήφανος άνθρωπος –προτιμάει να ψάχνει στους σκουπιδοτενεκέδες παρά να πάει στο συσσίτιο- και η απόλυτη αγάπη προς τον αποθανόντα σύζυγό της, την κάνει συγκινητική. Μου αρέσει πολύ που αποφασίζει να αλλάξει τη μοίρα της αν και ηλικιωμένη, φτωχή και μόνη, χωρίς να περιμένει τίποτα. Θα περάσει βέβαια από την εγκληματικότητα, όμως δεν έχει άλλη επιλογή! Μόλις διάβασα το σενάριο, σκέφτηκα πως η Πωλέτ μοιάζει πολύ με δύο άλλες ηρωίδες που σημάδεψαν την καριέρα μου: οι ηρωίδες του LA FIANCEE DU PIRATE της Nelly Kaplan και του UNE BELLE FILLE COMME MOI του François Truffaut είχαν επίσης διαταραγμένη προσωπικότητα, ήταν ανισόρροπες, παραβατικές. Εάν γερνούσαν, θα μπορούσαν να γίνουν κι αυτές Πωλέτ!
Σας δυσκόλεψαν τα γυρίσματα της ταινίας ;
Και ναι και όχι. Λάτρεψα αυτή την ταινία, όμως μου πήρε δύο μήνες για να αφήσω πίσω μου αυτόν το ρόλο, κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Τι θέλετε να πείτε ;
Το λιγότερο που θα μπορούσε κανείς να πει είναι ότι η Πωλέτ δεν είναι καθόλου προικισμένη εμφανισιακά, και εκτός από την περούκα δεν προσθέσαμε τίποτε άλλο. Έπρεπε λοιπόν να αφήσω το πρόσωπό μου εντελώς απεριποίητο, κάτι που δεν κάνουν συνήθως οι γυναίκες… σε όποια ηλικία κι αν βρίσκονται! Είχα άγχος για το αποτέλεσμα ώσπου είδα τον καταπληκτικό φωτισμό του διευθυντή φωτογραφίας Bruno Privat που σε κάνει να ξεχνάς για λίγο τη «μουτσούνα» της Πωλέτ! Πριν από τα γυρίσματα, δουλέψαμε πολύ με το σκηνοθέτη πάνω στο πώς θα ήταν η φυσιογνωμία της ηρωίδας. Θυμάμαι ότι έβρισκα το φακιόλι στο κεφάλι υπερβολικό, όμως ο Jérôme με διαβεβαίωσε ότι πολλές γυναίκες της ηλικίας μου, στα προάστια του Παρισιού, το φορούν ακόμη. Και όταν πήγαμε για γύρισμα στην Bagnolet, διαπίστωσα ότι είχε δίκιο: οι δρόμοι ήταν γεμάτοι από Πωλέτ !
Ποιες σκηνές ξεχωρίσατε στα γυρίσματα ;
Οι κωμικές σκηνές με ενθουσίασαν: εκεί όπου η Πωλέτ εξομολογείται στον ιερέα από την Gabon και του λέει ότι «θα του άξιζε να είναι λευκός» με ξετρέλανε… Επίσης οι σκηνές που παίζουν χαρτιά με τις φίλες της μου έδωσαν την ευκαιρία να δουλέψω με ηθοποιούς που θαυμάζω εδώ και πολύ καιρό: οι Dominique Lavanant, Carmen Maura και Françoise Bertin έχουν εξαιρετική ακρίβεια και χιούμορ. Όμως περισσότερο απ’ όλα μου άρεσαν τα γυρίσματα με τους νέους ηθοποιούς: ο Paco Boublard, που υποδύεται τον Vito, τον αρχηγό των ντίλερ, με εξέπληξε, οι διαβολικοί κολλητοί του ήταν «πιο αληθινοί κι από πραγματικούς», αλλά ωστόσο αξιαγάπητοι και άξιοι σεβασμού όταν έκλεινε η κάμερα. Επίσης η Axelle Laffont, που υποδύεται την κόρη μου με βάθος και αυτοσυγκράτηση… Θεέ μου, θα έπρεπε να τους αναφέρω όλους, όλοι έπαιξαν το ρόλο τους στην ταινία! Όταν συνεργάζεσαι με τόσο ακριβείς ηθοποιούς, πρέπει να ξεπερνάς τον εαυτό σου, είναι κατά κάποιον τρόπο κολλητικό.
Κατά βάθος, πρόκειται για μια σκοτεινή ταινία. Το πιστεύετε κι εσείς ότι η κοινωνία εγκαταλείπει τους ηλικιωμένους ;
Προφανώς δε ζω τη ζωή της Πωλέτ. Πιστεύω όμως ότι πέρα από τα κοινωνικά πλαίσια, υπάρχει μια σταθερά όταν γερνάει: αυτό το αίσθημα της αχρηστίας και πολλές φορές ακόμη και της εγκατάλειψης. Για μια ηθοποιό της ηλικίας μου, το να έχω τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε μία τέτοια ταινία, είναι ένα δώρο ανέλπιστο! Εάν η Πωλέτ μπορεί να περάσει το μήνυμα : «Μη μας αφήνετε να πέσουμε, μπορούμε ακόμη να είμαστε χρήσιμοι» αυτό θα ήταν κάτι (γέλια)!
Συνέντευξη του Ilan Goldman (Παραγωγός)
Ο Jérôme Enrico λέει ότι ο ατζέντης του πολιόρκησε την «Légende productions» με το σενάριο της Πωλέτ…
Εγώ δε θυμάμαι κάτι τέτοιο! Μόλις μου μίλησαν γι’ αυτή την ταινία, διάβασα αμέσως το σενάριο. Για να πω απολύτως την αλήθεια, για να αποφασίσω να αναλάβω μια ταινία θα πρέπει να με κερδίσει δύο φορές. Καταρχήν, πριν διαβάσω το σενάριο, ζητώ να μου πουν περιληπτικά την ιστορία και αντιδρώ ακριβώς όπως ένας θεατής: με ενδιαφέρει το θέμα; με διασκεδάζει; με συγκινεί, ή όχι; Εάν μου κινήσει το ενδιαφέρον, διαβάζω το σενάριο, και μόλις ξετυλίγεται η ιστορία, εάν εξακολουθεί ακόμη να μου αρέσει, ξεκινάω!
Και τι είναι αυτό που σας άρεσε τόσο πολύ στην Πωλέτ;
Η ιστορία, καταρχήν: «Μια ηλικιωμένη γυναίκα που πουλάει ναρκωτικά», αυτό και μόνο αρκούσε για να με ιντριγκάρει. Αργότερα, μετά την ανάγνωση του σεναρίου, μου άρεσε η κοινωνική διάσταση αυτού του σχεδίου. Όλοι στην Légende συμφωνήσαμε: είναι πολύ αστεία η ταινία, όμως δε σταματά εκεί. Όπως κάθε θέμα μιας κωμωδίας μπορεί από κωμικό να γίνει δραματικό, η ιστορία αυτή της Πωλέτ με έκανε να συνειδητοποιήσω τη διπλή εγκατάλειψη που βιώνουν οι ηλικιωμένοι: Το κράτος δεν έχει πια τα μέσα να τους στηρίξει, οι δομές της οικογένειας γίνονται όλο και πιο σαθρές, και όλο αυτό έχει αντίκτυπο στους δεσμούς της αλληλεγγύης που υπάρχουν σε κάθε κοινωνία. Κατά τη γνώμη μου, η μοναξιά και η αβεβαιότητά τους οφείλεται στο γεγονός ότι η Γαλλία δημιούργησε έναν πολιτισμό μόνο για τους ενεργούς της πολίτες: Όχι μόνο οι ηλικιωμένοι αλλά και τα παιδιά δεν αποφέρουν κάτι στην κοινωνία, άρα ενοχλούν. Μια ηλικιωμένη κυρία που αργεί στο φούρνο ψάχνοντας τα ψιλά της είναι στην ίδια μοίρα με ένα πιτσιρίκι που παίζει μέσα στο τρένο: Και οι δυο ενοχλούν. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που δε συναντάμε στην Αφρική ή στην Ασία, μια που εκεί σέβονται την ανθρώπινη εμπειρία και δίνουν αξία… στην ελπίδα!
Ακούσατε κάποια πράγματα για την «πραγματική» Πωλέτ που ενέπνευσε τους σεναριογράφους;
Όχι, αλλά το ότι εμπνεύστηκαν από αυτήν και έφτιαξαν μια ιστορία που θα μπορούσε να είναι πραγματική, με άγγιξε και με διασκέδασε: Έμαθα πως υπάρχουν πολλές Πωλέτ, εντός και εκτός Γαλλίας: Διάβασα ότι στις ΗΠΑ φυλακίστηκε κάποια «Ma Dalton» εβδομηντάχρονη κυρία, η οποία ήλεγχε 400 ντίλερ σε 5 πολιτείες… Είχε καταφέρει να βάλει στην άκρη όλους τους «νέους» που διηύθυναν τα κυκλώματα των ναρκωτικών! Παρόλα αυτά, πιστεύω ότι ο Jérôme Enrico κι εγώ είχαμε την ίδια άποψη για το έργο: δε θέλαμε να κάνουμε μια ταινία για τα ναρκωτικά, αλλά για την αβεβαιότητα που βιώνει η Τρίτη ηλικία.
Το ότι αυτό δεν είναι ένα θέμα πολύ δημοφιλές, δε σας τρόμαξε καθόλου;
Στ’ αλήθεια, όχι. Το σενάριο ήταν πολύ αστείο, και έχοντας δει την πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του Jérôme Enrico, ήμουν σίγουρος για την ικανότητά του, τη ματιά του για τα πράγματα και τη λεπτότητά του ως σκηνοθέτη. Επίσης, οι συνέταιροί μας (κανάλια, διανομείς…) μας εμπιστεύονται, κι είμαστε τυχεροί γι’ αυτό. Γυρίζουμε δύο με τρεις ταινίες το χρόνο, έτσι όλοι ξέρουν με τι ενθουσιασμό επενδύουμε σε αυτές όλοι μας, σε προσωπικό επίπεδο. Αν πούμε το ναι, σημαίνει πως είμαστε εντελώς σίγουροι. Το ίδιο συνέβη και με την Πωλέτ, γι’ αυτό και γυρίστηκε πολύ πιο γρήγορα απ’ ότι πίστευα στην αρχή.
Ο Jérôme Enrico λέει ότι τα γυρίσματα ήταν ονειρικά… εσείς συμφωνείτε;
Ναι! Και δε λέω ποτέ κάτι απλά για να το πω! Όταν όμως ένας παραγωγός βλέπει την εξαιρετική δουλειά της Bernadette Lafont, το σθένος και τον ενθουσιασμό του σκηνοθέτη, τη συμμετοχή όλων, μόνο ευτυχισμένος μπορεί να είναι.
Μας έχετε συνηθίσει σε ταινίες που κόβουν πολλά εισιτήρια (LES RIVIERES POURPRES, 99 FRANCS , LA MOME, LA RAFLE, CASE DEPART κτλ.), πιστεύετε ότι η Πωλέτ θα έχει την ίδια απήχηση στο κοινό;
Δεν έχουμε κάνει μόνο επιτυχίες, σας διαβεβαιώ! Θα ήταν ύποπτο άλλωστε… Είναι πολύ δύσκολο να παραβλέψω την επιτυχία ή την αποτυχία μιας ταινίας μη συμβατικής όπως η Πωλέτ, αλλά για μένα αυτό δε σημαίνει κάτι. Είμαι περήφανος για την ταινία, όπως είμαι περήφανος και για τη δουλειά που κάναμε. Τώρα, αν οι θεατές, όπως κι εγώ άλλωστε, πάνε να δουν την ταινία μόνο και μόνο για να γελάσουν, και βγαίνοντας από την αίθουσα δουν με άλλο μάτι τους ηλικιωμένους, δε θα είμαι μόνο περήφανος αλλά και συγκινημένος… και ευτυχισμένος!