Η έκθεση HELL AS PAVILION, οργανώνεται από το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Palais de Tokyo στο Παρίσι, σε επιμέλεια της Νάντιας Αργυροπούλου και με τη συνεργασία του αρχιτέκτονα Γιώργου Τζιρτζιλάκη, από τις 25 Φεβρουαρίου, έως τις 4 Απριλίου 2013.
Η έκθεση δανείζεται τον τίτλο της από τη λέξη HELL AS, όπως αυτή, εμφανίζεται στην πρόσφατη ταινία Film Socialisme του Jean-Luc Godard. Χρησιμοποιώντας το λογοπαίγνιο που δημιουργεί η διακοπτόμενη γραφή της λέξης, η έκθεση παραπέμπει στο γεγονός τής πρόσφατης “δαιμονοποίησης” της Ελλάδας με αφορμή την Ευρωπαϊκή κρίση, και επιδιώκει να λειτουργήσει σαν μια ριζοσπαστική αλληγορία για το παράλογο της (συν)ύπαρξης, όπως άλλωστε το αντιμετωπίζει σήμερα –με το αίσθημα του επείγοντος– η τέχνη.
Αντιληπτή σαν ένα είδος φαντάσματος, ανησυχητικού προαισθήματος ή παρατεινόμενης εκκρεμότητας, η έκθεση αφορά το κατ’ εξοχήν “τέρας” της παγκόσμιας κρίσης, το ευρωπαϊκό bête noir, και το μελετά ως μια μεταιχμιακή, απροσδιόριστη κατάσταση η οποία θα μπορούσε να συνιστά και ένα νέο είδος τακτικής. Έναν παράξενο τόπο και έναν εναλλακτικό τρόπο για να εξεταστούν εκ νέου οι θέσεις μας για τον ανθρωπισμό, την “τιμωρία”, τη ριζοσπαστικότητα, την κοινωνία και τη συνδεσιμότητα.
Έργα διαφόρων εκφραστικών μέσων (ζωγραφική, σχέδιο, φιλμ, κεραμικά, κ.α.) θα συνθέσουν ένα είδος εντατικού fresco από διαφορετικές τεχνοτροπίες και ποικίλες προσεγγίσεις του βασικού εκθεσιακού προβληματισμού, συγκροτώντας ένα υπερ-κείμενο, ένα δίκτυο από πιθανές συνδέσεις πάνω στις οποίες θα μπορούσε να στοχαστεί κανείς.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η επιμελητική προσέγγιση, αναδεικνύει τους τοίχους της έκθεσης σε ευρήματα-πυκνωτές: Ο χώρος τους “κατοικείται” από τα έργα, εμψυχώνεται και έτσι δεν αναπαριστά αλλά γίνεται ένας ενεργητικός φορέας πραγμάτων τα οποία, χάρη στις “τρομερές μίξεις” τους, συνδιαλέγονται μεταξύ τους και με τον επισκέπτη, έτσι ώστε να τεθούν δυναμικά σε συζήτηση μια σειρά ζητήματα παρεμπόδισης, επικοινωνίας, ροών, αποκλεισμών, αναγεννημένων ιδεολογημάτων και αντιφάσεων.
Η έρευνα της έκθεσης ξεκινά από το παράλογο, το ανησυχητικό και αυτό το οποίο δεν κατανοούμε, ή αρνούμαστε να αντικρίσουμε (το τέρας) και προχωρά σε ευρύτερα ζητήματα ταυτότητας, είδη ετερότητας, ανθρωπολογικές και λαογραφικές επεξεργασίες συμβόλων και αινιγμάτων απέναντι στον Άλλο, τον χρόνο, τον φόβο, την απώλεια, τον θάνατο, και τις διαταραγμένες σχέσεις του πολιτισμένου ανθρώπου με τη Φύση. Με λίγα λόγια μορφές απόκρισης του Εαυτού στην πρόκληση του Ανοίκειου και τις διαφορετικές ερμηνείες που αποδίδονται σε αυτές, σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο. Στην έρευνα αυτή διακριτό ρόλο παίζει και το πώς μας βλέπουν οι άλλοι, (Hell as – …), άρα και ο ρόλος του “εξιλαστήριου θύματος”.
Πλαίσιο αναφοράς γίνεται ένας “μετα-μεταφυσικός ανθρωπισμός” και μια “μη ανθρωποκεντρική ανθρωπολογία” όπως αναδεικνύονται στη σύγχρονη συζήτηση γύρω από την τέχνη, τη φιλοσοφία και την πολιτική τους σημασία.
Μορφές και υβρίδια (που περιλαμβάνουν και το Βυζάντιο) εξετάζονται ως επινοήσεις για την κατανόηση και καθυπόταξη του χρόνου, στην οποία θα μπορούσαμε να προσθέσουμε το ριζικά ένδον, δηλαδή τη σχέση με τον Εαυτό μας.
To HELL AS PAVILION θα μπορούσε να γίνει αντιληπτό ως μια “εργαλειοθήκη” για την προσέγγιση των διαφόρων ελληνικών παράλογων, στη μάλλον κοινή και επώδυνη προσπάθεια να είμαστε σύγχρονοι. Ως μια ευκαιρία για να αναλογιστεί κανείς την πιθανότητα επιβίωσης παρεκκλίσεων, ανωμαλιών και ασυνεπειών στο χάος μιας κατάστασης όπου έθνη, κράτη και φορείς εξουσίας τερατολογούν με αναφορά την έννοια της “προόδου”. Ως τη θέση από την οποία δεν υπάρχει τίποτα άλλο πια για να σκεφτούμε παρά αυτό που κάνουμε.
Οι καλλιτέχνες οι οποίοι συμμετέχουν εκπροσωπούν διαφορετικές γενιές, προσεγγίσεις και εκφραστικούς τρόπους: ιστορικοί εκπρόσωποι της ελληνικής καλλιτεχνικής και αρχιτεκτονικής πρωτοπορίας συνυπάρχουν με σύγχρονους καλλιτέχνες και λαϊκούς δημιουργούς, καθώς και με κολεκτίβες οι οποίες δραστηριοποιούνται σε συλλογικά project στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ ο διπλός δεσμός γλώσσας και εικόνας ερευνάται με έργα που θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά στο κοινό.
Επιμέλεια έκθεσης
Νάντια Αργυροπούλου
Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός
Γιώργος Τζιρτζιλάκης
Ομάδα εργασίας
Μαλβίνα Παναγιωτίδη, Γιασεμή Πέρου, Βασιλική-Μαρία Πλαβού, Γιώργος Ρυμενίδης
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες
Αλέξης Ακριθάκης, Λουκία Αλαβάνου, Νάνος Βαλαωρίτης, Marie Wilson-Βαλαωρίτη, Γιάννης Βαρελάς, Κωστής Βελώνης, Λυδίαία Βενιέρη, Τάσος Βρεττός, Βαγγέλης Βλάχος, Τάκης Γιαννούσας, Δημήτρης Δημητριάδης, Νίκος Εγγονόπουλος, Ανδρέας Εμπειρίκος, Χάρις Επαμεινώνδα, Τάκης Ζενέτος, Λάκης & Άρης Ιωνάς, (The Callas), Βλάσης Κανιάρης, Βασίλης Π. Καρούκ, Ανδρέας Ragnar Κασάπης, Anja Kirschner & David Panos, Πάνος Κουτρουμπούσης, Θάνος Κυριακίδης (BlindAdam), Κωνσταντίνος Λαδιανός, Στάθης Λογοθέτης, Ανδρέας Λόλης, Παναγιώτης Λουκάς, Αντώνης Ντόνεφ, Ραλού Παναγιώτου, Νίκος-Γαβριήλ Πεντζίκης, Σαπρόφυτα, Κώστας Σαχπάζης, Χριστιάνα Σούλου, Κώστας Σφήκας, Θανάσης Τότσικας, Ήρα Τριανταφυλλίδη, Ίρις Τουλιάτου, Κωστής Τριανταφύλλου (Costis), Στέλιος Φαϊτάκης, Σάββας Χριστοδουλίδης, KavecS (Βάνα Κωσταγιόλα & Κωστής Σταφυλάκης), Souzy Tros (Μαρία Παπαδημητρίου), Hollow Airport Museum (Νίκος Χαραλαμπίδης).
FILM APPENDIX
Αντουανέττα Αγγελίδη, Χρήστος Βακαλόπουλος & Σταύρος Τσιώλης, Κωνσταντίνος Γιάνναρης, Αλέξης Δαμιανός, Νίκος Παπατάκης, Άγγελος Προκοπίου & G.Hoyningen-Huene, Θανάσης Ρεντζής, Εύα Στεφανή, Κώστας Σφήκας, Σταύρος Τορνές, Αθηνά-Ραχήλ Τσαγγάρη, Costis.
Πρόγραμμα Εκδηλώσεων
Δευτέρα 25/2
20:00 Μουσική performance των The Callas (Λάκης & Άρης Ιωνάς): «Dance me to the End», The Callas featuring the Callasettes, διάρκεια 20’.
Τετάρτη 27/2
17:00 Performance των KavecS (Βάνα Κωσταγιόλα & Κωστής Σταφυλάκης): «The 8th Black Circle Declaration: Light through the ruins», διάρκεια 12’.
17:30 Ομιλία του συγγραφέα Δημήτρη Δημητριάδη, με θέμα «Les gens de la caverne», διάρκεια 30’, η ομιλία θα γίνει κατευθείαν στα γαλλικά.
18:15 Έναρξη του κινηματογραφικού αφιερώματος HELL AS PAVILION: The film appendix το οποίο εντάσσεται στην έκθεση, και πραγματοποιείται με τη συνεργασία του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ και των δημιουργών.
Συμμετέχοντες σκηνοθέτες: Αντουανέττα Αγγελίδη, Χρήστος Βακαλόπουλος & Σταύρος Τσιώλης, Κωνσταντίνος Γιάνναρης, Αλέξης Δαμιανός, Νίκος Πατάκης, Άγγελος Προκοπίου & G.Hoyningen-Huene, Θανάσης Ρεντζής, Εύα Στεφανή, Κώστας Σφήκας, Σταύρος Τορνές, Αθηνά-Ραχήλ Τσαγγάρη Costis.
Πέμπτη, 28/2
12:00 έως 24:00 Συνέχεια και ολοκλήρωση τoυ αφιερώματος HELL AS PAVILION: The film appendix.
Η έκθεση υποστηρίζεται από τους
κ.κ. Φίλιππο και Σπύρο Νιάρχο,
Outset Contemporary Art Fund-Greece, Ίδρυμα Σύγχρονης Τέχνης ΔΕΣΤΕ,
Aegean Airlines, Centre Culturel Hellénique de Paris.