Πηγή έμπνευσης για τη Nostos αποτέλεσε σε ένα βαθμό η μετάφραση της Οδύσσειας σε ιαμβικό πεντάμετρο από την Emily Wilson το 2018, που αποκαθιστά την αρχική ζωντάνια του έπους επιβάλλοντας ταυτόχρονα μια νέα μετρική προσέγγιση στον στίχο. Όπως ο Brice Marden για να οργανώσει τις ιδέες του γύρω από τον φυσικό και τον πνευματικό κόσμο στη σειρά Cold Mountain (1991) χρησιμοποίησε τη μετάφραση που έκανε ο Gary Snyder σε έργα του ποιητή Χαν Σαν της δυναστείας Τανγκ, έτσι η Hilary Pecis και ηLily Stockman δανείστηκαν φορμαλιστικά στοιχεία από τη μετάφραση της Wilson για να χτίσουν τη δομή που πλαισιώνει τα ζωγραφικά τους έργα.
Ο τίτλος της έκθεσης παραπέμπει στο ταξίδι επιστροφής του ήρωα, με άμεση φυσικά αναφορά στο δεκαετές ταξίδι του Οδυσσέα προς την Ιθάκη μετά τον Τρωικό Πόλεμο. Και βέβαια από τον νόστο προέρχεται και η νοσταλγία, ο πόνος που προκαλεί η επιθυμία για την επιστροφή. Η έκθεση αποτελεί εν πολλοίς διαλογισμό πάνω στο τι σημαίνει επιστροφή στην πατρίδα, και ενώ η Pecis απεικονίζει τον χώρο που συγκροτεί την πατρίδα στην υλικότητά του, η Stockman προσεγγίζει το θέμα πιο αφαιρετικά, επιστρέφοντας στον χώρο όπου γεννήθηκε η λαμπρή αυτή ιστορία που φλόγιζε την φαντασία της.
Ο πατέρας της Stockman διάβαζε σε εκείνη και στις αδελφές της Όμηρο, Οβίδιο και Βιργίλιο όταν ήταν μικρές, και αργότερα, γραμμή προς γραμμή, μετέφρασε η ίδια το προοίμιο της Οδύσσειας. Δουλεύοντας από μια μεσαιωνική μετάφραση του έπους στα λατινικά—μια μετάφραση μετάφρασης ουσιαστικά—έφτασε να θεωρεί αυτή τη διαδικασία διάθλασης ως την τέλεια μεταφορά για την τάση της ζωγραφικής να απομακρύνεται από το πρωτότυπο με σκοπό να έρθει πιο κοντά σε μια αλήθεια. Στην Αθήνα, οι μεγάλης κλίμακας πίνακες της Stockman, έντονα χρωματισμένοι, έχουν ομαδοποιηθεί διακριτικά, μια χωροθέτηση που απηχεί οπτικά τον ρυθμό της ανθρώπινης καρδιάς. Ζωγραφίζοντας διαισθητικά και αντλώντας από το πώς έχει βιώσει σωματικά και ψυχολογικά τη φύση, η Stockman ενορχηστρώνει συνθέσεις σχεδόν συμμετρικές με σχήματα που θαρρείς ότι πάλλονται με ζωτική ενέργεια. Στο First Child (Πρώτο Παιδί, 2023), μια φόρμα φυλαχτό σε σχήμα πυραμίδας σε έντονο κίτρινο και πορτοκαλί προβάλλει τολμηρά από το φόντο της, έναν δίσκο χλωμό σαν τη σελήνη. Στο Packet of Violets (Πακέτο Βιολέτες, 2023), μια αμοιβαδοειδής φόρμα στέκει μετέωρη μπροστά σ’ ένα φόντο λιλά, ενώ ο χώρος γύρω της σφύζει από μυστηριακή ενέργεια. Το Aegean (Αιγαίο, 2023) είναι μια συμφωνία σε μπλε, με την απαλή κεντρική φιγούρα που ορίζουν καμπύλες πτυχώσεις να είναι εγκιβωτισμένη σε πλαίσια γραμμικά, και την θαλασσινή ποιότητα των τόνων που εναλλάσσονται να συνηχούν με την ομηρική αναφορά του τίτλου.
Η Pecis, από την άλλη, αποδίδει αφηγηματικές στιγμές βασισμένες σε φωτογραφικά στιγμιότυπα από την καθημερινή της ζωή και τον γύρω της χώρο και παράγει συνθέσεις που δίνουν την αίσθηση πως κάθε καρέκλα και διακοσμητικό στοιχείο, κάθε βιβλίο και κάθε πίνακας κρατούν ένα από τα κλειδιά της ταυτότητας του ιδιοκτήτη (και της ζωγράφου). Στο The Fruit of Forgetfulness (Ο Καρπός της Λησμονιάς, 2023), πάνω σε μια επιφάνεια σκεπασμένη με τραπεζομάντηλο, μπουκάλια, ποτήρια, πιάτα και λουλούδια σμίγουν σε μια πανδαισία χρωμάτων και μοτίβων. Το όλο θυμίζει το τέλος της γιορτής και σε συνδυασμό με τον τίτλο παραπέμπουν στο ένατο βιβλίο του ομηρικού κειμένου, εκεί που ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του φτάνουν στη Νήσο των Λωτοφάγων. Όσοι θα φάνε τον καρπό του λωτού ξεχνούν πατρίδα και ταξίδι επιστροφής και μένουν πίσω αποχαυνωμένοι στο νησί. Μολονότι αυτές οι σκηνές είναι εξωτερικά πολύ διαφορετικές από τις φορτισμένες γεωμετρικές – βιομορφικές αφαιρέσεις της Stockman, για να προσεγγίσει την ουσία μίας ζωγραφιάς κρατάει και η Pecis απόσταση από το πρωτογενές υλικό της. Ακριβώς όπως η λυρική μετάφραση της Wilson εξακολουθεί να φέρει ανάγλυφη την ομηρική ευαισθησία, έτσι και τα έργα της Pecis και της Stockman μαρτυρούν τα δικά τους χέρια, ενώ παράλληλα η Nostos αξιοποιεί το πλούσιο ιστορικό και λογοτεχνικό πλαίσιο της Αθήνας αλλά και τον πιο προσωπικό νεοκλασικό χώρο της γκαλερί.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Βιογραφικά:
Η Hilary Pecis γεννήθηκε το 1979 στο Φούλερτον της Καλιφόρνιας, ενώ ζει και εργάζεται στο Λος Άντζελες. Στις ατομικές της εκθέσεις περιλαμβάνονται οι: The Space In Between, Crisp Ellert Art Museum, Flagler College, Σαιντ Ογκάστιν, Φλόριντα (2020)·Art in Focus, Art Production Fund, Rockefeller Center, Νέα Υόρκη (2021)·και Orbiting, TAG Art Museum, Τσινγκντάο, Κίνα (2023). Στις ομαδικές της εκθέσεις περιλαμβάνονται οι: Present Generations: Creating the Scantland Collection of the Columbus Museum of Art, Columbus Museum of Art (2021–22)· Artists Inspired by Music: Interscope Reimagined, Los Angeles County Museum of Art (2022)· 13 Women, Orange County Museum of Art, Κόστα Μέσα, Καλιφόρνια (2022); και The Interior Life: Recent Acquisitions, National Gallery of Art, Ουάσινγκτον, DC (2023).
Η Lily Stockman γεννήθηκε το 1982 στην Πρόβιντενς στο Ρόουντ Άιλαντ, ενώ ζει και εργάζεται στο Λος Άντζελες και στην κοιλάδα Γιούκα στην Καλιφόρνια. Στις ομαδικές της εκθέσεις περιλαμβάνονται οι: Departure, Harvard Monday Gallery, Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, Κέιμπριτζ, Μασαχουσέτη (2014) My Kid Could Do That, Underground Museum, Λος Άντζελες (2018)·Μπιενάλε της Καλιφόρνια: Pacific Gold, Orange County Museum of Art, Κόστα Μέσα, Καλιφόρνια (2022) και Mythopoetics: Symbols and Stories, Palm Springs Art Museum, Καλιφόρνια (2023).
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Αριστερά: HILARY PECIS, Waiting, 2023, Acrylic on linen, 54 x 44 x inches (137.2 x 111.8 cm) © Hilary Pecis, Photo: Ed Mumford, Courtesy the artist and Gagosian | Δεξιά: LILY STOCKMAN, First Child, 2023, Oil on linen, 14 x 11 inches (35.6 x 27.9 cm) © Lily Stockman, Photo: Ed Mumford, Courtesy the artist and Gagosian