Ηλιοδώρα Μαργέλλου: Συνυφαίνοντας διεξόδους

«Σήμερα είναι οι παλιές καλές εποχές του αύριο»
Karl Valentin

Όταν ξεκίνησα τις σπουδές μου στις Η.Π.Α., αμφιταλαντευόμουν μεταξύ δύο διαφορετικών κατευθύνσεων, της Ιατρικής και των Καλών Τεχνών και έτσι με δέχτηκαν στο Γέιλ για διπλό πτυχίο. Από παιδί με τραβούσαν τα χειροτεχνήματα που δίνουν υλική υπόσταση στη φαντασία ή τη φαντασίωση, αλλά με συγκινούσε και το ανθρώπινο σώμα, η φυσιολογία του, οι «κρυφές» λειτουργίες του, αόρατες για το γυμνό μάτι. Τελικά, υπερίσχυσε η τέχνη και η εφηβική μου επιθυμία να γίνω καρδιοχειρουργός μεταλλάχτηκε και τέθηκε στην υπηρεσία της.

Βασικοί άξονες στη δουλειά μου από τα πρώτα μου καλλιτεχνικά βήματα μέχρι σήμερα, εξακολουθούν να είναι η μελέτη διαφόρων λειτουργιών του ανθρώπινου οργανισμού και η αισθητική αποτύπωσή τους, με μια έντονη προσήλωση στη λεπτομέρεια. Κατά κάποιο τρόπο, τα έργα μου «προδίδουν» την τελειοθηρία του χειρουργού που ονειρευόμουν να γίνω, του γιατρού που θέλει ακόμη και πάντα να διορθώσει τα λάθη της φύσης. Ταυτόχρονα, η μετάλλαξη των ιστών, των οργάνων, των χυμών και της χημείας του σώματος, σε εικαστική δημιουργία, μπόρεσε να μου επιτρέψει την ανασύνθεση και τη μετουσίωση ενός παρελθόντος, που πασχίζει και αυτό να επουλωθεί. Χρησιμοποιώ υλικά με έντονες αντιθέσεις μεταξύ οικιακού και βιομηχανικού, μαλακού (κλωστής ή μαλλιού) και σκληρού (σύρμα, καλώδιο). Τα δουλεύω με εμμονική σχολαστικότητα, σαν να προσπαθώ να ξορκίσω την τελειοθηρία που εξακολουθεί να εισβάλει στην καθημερινή μου ζωή.

Στις προηγούμενες δουλειές μου, όπως η Fovea και το Scotoma (Blindspot) (2013), οι τίτλοι υπέβαλαν μια ορισμένη ερμηνεία των συνθέσεων, παραπέμποντας τον θεατή στις λειτουργίες του ανθρώπινου ματιού, της τύφλωσης και της διαύγειας. Αντίθετα, η τωρινή μου έκθεση, με τον αυτο-ακυρωτικό τίτλο Άτιτλο (2016), αφήνει στον θεατή περιθώρια επιλογής της δικής του ερμηνείας, όπως έδωσε και σ’ εμένα πολύ μεγαλύτερη ευελιξία: και εγώ η ίδια ξεκίνησα να δουλεύω γι’ αυτήν την έκθεση εστιάζοντας στο ιερό πλέγμα και στη λειτουργία του εντέρου, έχοντας κατά νου τον τίτλο Shitshow –που στα Αγγλικά σηματοδοτεί συνθήκες χάους, σύγκρουσης και ζόφου–, ενώ στη πορεία το «shitshow» είχε εξελιχθεί σε εκρηκτικό «colorshow» αισιοδοξίας και ελπίδας.

Η ατομική έκθεση Άτιτλο, που παρουσιάζω στη γκαλερί a.antonopoulou.art από την Τετάρτη 9 Μαρτίου έως το Σάββατο 16 Απριλίου, συνοδεύεται από ηχητικές και φωτιστικές παρεμβάσεις που ανακαλούν παρελθόντα βιώματα παγίδευσης και εγκλεισμού, αλλά και τα μεταπλάθουν –όπως τα «μεταπλέκουν» τα πλεκτά μου έργα– σε παρόν εικαστικής λύτρωσης και σε μέλλον δημιουργικής ελευθερίας.

Στον απελευθερωτικό αυτό μετασχηματισμό της μνήμης – μνήμης προσωπικής, αλλά και μνήμης της γυναίκας, της ιστορίας της και της παραδοσιακής της ενασχόλησης με τη χειροτεχνία– ο Paolo Colombo ανιχνεύει επιπλέον μια φεμινιστική ή μεταφεμινιστική διάσταση: «Μέσω των γλυπτών της, η Ηλιοδώρα Μαργέλλου επιστρέφει, με κάποια ειρωνεία ίσως, σε μινιμαλιστικές καλλιτεχνικές πρακτικές, επιστρατεύοντας τεχνικές που αποδίδονται παραδοσιακά στη γυναικεία σφαίρα. Με αυτό τον τρόπο, η δουλειά της ανατρέχει στη θεματική ενός καθιερωμένου κειμένου φεμινιστικής κριτικής: το ‘O μινιμαλισμός και η ρητορική της εξουσίας’ της Anna Chave.»

Info: Η Ηλιοδώρα Μαργέλλου γεννήθηκε στη Μινεάπολη, Η.Π.Α. το 1985 και μεγάλωσε στη Γενεύη και από το 1997 στην Αθήνα. Αποφοίτησε από το Yale University το 2006 με BA in Art και, εν συνεχεία, σπούδασε φωτογραφία και χαρακτική στο Columbia University School of the Arts της Νέας Υόρκης, ενώ ταυτόχρονα εργαζόταν στο στούντιο του Peter Halley στο Chelsea της Νέας Υόρκης έως το 2007. Θέλοντας να διευρύνει το καλλιτεχνικό της πεδίο, συνέχισε σπουδές σχεδίου στο Salzburg Academy of Fine Arts. Η δουλειά της Ηλιοδώρας Μαργέλλου περιλαμβάνει ποικίλα μέσα έκφρασης, όπως κατασκευές με αντικείμενα καθημερινότητας, σχέδιο, ζωγραφική, γλυπτικές και site-specific εγκαταστάσεις, καθώς και performance. ‘Έργα της έχουν εκτεθεί σε χώρους τέχνης και διεθνείς εκθέσεις: ReMap 4, Γκαλερί Eleftheria Tseliou, Ελληνοαμερικανική Ένωση, Γκαλερί CAN, Χώρος Ιστορικής Μνήμης ‘Κοραή 4’ στο Μέγαρο Εθνικής Ασφαλιστικής με την ομάδα ‘Project Greek Island*’, Athens Open Studios, ROOMS 2009 της Γκαλερί Καππάτος, Casa Internazionale delle Donne στη Ρώμη, και τα Sunday Salons της Louise Bourgeois στο σπίτι της Bourgeois, Chelsea ΝY. Εκπροσωπείται από τη γκαλερί a.antonopoulou.art.

* Προδημοσίευση από το Culturenow Mag, τεύχος 35

Η Ηλιοδώρα Μαργέλλου παρουσιάζει την ατομική της έκθεση Άτιτλο, στην γκαλερί a.antonopoulou.art από την Τετάρτη 9 Μαρτίου. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να δείτε εδώ.