Ο Ιλίρ Τσούκο είναι ένας εικαστικός αφηγητής που ασχολείται κυρίως με το είδος της φωτογραφίας ντοκιμαντέρ. Τα μακροπρόθεσμα έργα και οι σειρές του συχνά περιστρέφονται γύρω από τη μετανάστευση, τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα. Οι φωτογραφίες του ξεχωρίζουν όχι μόνο για τις ιστορίες που διηγούνται αλλά και για το πώς τις λένε: με στόχο να ξεπεράσουν τις ιδιαιτερότητες του Τι, Ποιος και Πού μάλλον στρέφουν την προσοχή μας στην ανθρώπινη κατάσταση.
Ένα από τα πρόσφατα έργα του Τσούκο είναι το «Life in Limbo» που περιλαμβάνει μια επιλογή φωτογραφιών που τραβήχτηκαν από μια μεγαλύτερη σειρά που δημιουργήθηκε μεταξύ 2021 και 2022 σε ένα παραλιακό θέρετρο στην Αλβανία.
Οι φωτογραφίες της έκθεσης δείχνουν παιδιά να παίζουν, ενήλικες να κοιτάζουν έξω από μεγάλα παράθυρα με προσμονή, κίτρινες ξαπλώστρες, σκούρα άμμο και νερό σε διαφορετικές μπλε αποχρώσεις. Το περιβάλλον είναι άνετο και χαλαρωτικό, αλλά ο ορίζοντας λείπει σχεδόν πάντα, ενώ το Άγαλμα της Ελευθερίας στέκεται ελεύθερο, περιτριγυρισμένο από έναν συννεφιασμένο απογευματινό ουρανό.
Το αντίγραφο του αγάλματος είναι μέρος του παραλιακού θέρετρου Rafaelo που βρίσκεται στη μικρή πόλη Shengjin στις ακτές της Αδριατικής στην Αλβανία. Τον Αύγουστο του 2021 η Αλβανία συμφώνησε να δεχτεί Αφγανούς πρόσφυγες, 1870 από αυτούς φιλοξενήθηκαν στο παραλιακό θέρετρο. Οι περισσότεροι από αυτούς πρώην κυβερνητικοί αξιωματούχοι και υπάλληλοι αμερικανικών ιδρυμάτων απομακρύνθηκαν προσδοκώντας να εγκατασταθούν στις ΗΠΑ και κατέληξαν σε μια χώρα που δεν είχαν ακούσει ποτέ. Οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες δεν είχαν ξαναδεί θάλασσα και τώρα ζούσαν σε ένα πολυτελές θέρετρο με τροφοδοσία, παγιδευμένοι σε ατελείωτες διακοπές που κυριαρχούνταν από συναισθήματα ευγνωμοσύνης που γλίτωσαν την τιμωρία των Ταλιμπάν και απογοήτευσης για το απροσδιόριστο μέλλον της μετεγκατάστασής τους στην Αμερική.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Τσούκο επισκέφτηκε το θέρετρο πολλές φορές και αφιέρωσε πολύ χρόνο για να γνωρίσει τους ανθρώπους και κάθε ιστορία τους προσωπικά. Η σύνδεσή του με τους πρόσφυγες του επέτρεψε να απαθανατίσει οικείες φωτογραφίες που, μαζί με τις ιστορίες τους, δημιουργούν μια αφήγηση με πολλαπλές οπτικές γωνίες.
Ενώ οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες έχουν φύγει για τις ΗΠΑ και τον Καναδά, περισσότεροι από 700 από αυτούς εξακολουθούν να περιμένουν στο ξενοδοχείο και ίσως χρειαστεί να μείνουν στην Αλβανία.
Το «Life in Limbo» είναι μια έκθεση που παρουσιάζει ένα σκληρό αλλά ελπιδοφόρο κεφάλαιο του μακροχρόνιου και καταστροφικού πολέμου στο Αφγανιστάν. Οι φωτογραφίες από την Αλβανία έρχονται σε αντίθεση με μη επεξεργασμένα πλάνα βίντεο που τραβήχτηκαν από τον Ιλίρ και τον μεταφραστή του Hameed Farhadi κατά την επίσκεψή του στο Αφγανιστάν το 2021 μετά την επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία. (Κείμενο Adela Demetja)
Μερικές από τις φωτογραφίες από το 33 έχουν δημοσιευτεί στην Washington Post και στο περιοδικό Die Zeit. Η έκθεση υποστηρίζεται από το Heinrich Böll Stiftung – Θεσσαλονίκη, το Αλβανικό Κέντρο Φωτογραφίας και το SPACE52.
Επιμέλεια: Adela Demetja
Κεντρική φωτογραφία θέματος: ⓒIlirTsouko_Hotel-Rafaelo