Το βραβευμένο «Every Brilliant Thing», των Duncan Macmillan και Johnny Donahoe, ένα έργο για την κατάθλιψη ή για το τι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε γι’ αυτούς που αγαπάμε, ύστερα από την τεράστια επιτυχία που γνώρισε σε Αγγλία, Αμερική, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, έρχεται για πρώτη φορά στην ελληνική σκηνή.
Με αφορμή, λοιπόν, την παρουσίασή του από τις 10 Μαρτίου στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, είχαμε την χαρά να μιλήσουμε με την δραστήρια σκηνοθέτιδα Ιόλη Ανδρεάδη και με την πολύγλωσση ηθοποιό Μελίνα Θεοχαρίδου –η οποία να επιστρέφει στη χώρα μας μετά από 14 χρόνια για να ερμηνεύσει τον κεντρικό ρόλο- για όλα αυτά τα (δικά τους) υπέροχα πράγματα…
– Υπέροχα πράγματα πρόκειται να συμβούν στο Θέατρο του Νέου Κόσμου από τις 10 Μαρτίου! Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για το πολυβραβευμένο έργο των Duncan Macmillan και Johnny Donahoe, το οποίο επιλέξατε να μεταφέρετε για πρώτη φορά στην ελληνική σκηνή;
Ιόλη Ανδρεάδη: Το έργο μου το συνέστησε η Μελίνα Θεοχαρίδου. Εκείνη το είχε δει στο Λονδίνο, της άρεσε πολύ και ένιωσε να ταυτίζεται με αυτό τον φωτεινό ρόλο. Εγώ επέλεξα να το σκηνοθετήσω γιατί έχει μια πολύ ωραία δραματουργία, αντιμετωπίζει το θέμα της κατάθλιψης από μια πολύ ιδιαίτερη και χρήσιμη οπτική γωνία και χρησιμοποιεί τη διάδραση με το κοινό με τέτοιο τρόπο που κάνει την ίδια τη δράση να προχωρήσει, ενώ ο θεατής αντιμετωπίζεται ως ένας ισότιμος και έξυπνος συνομιλητής που ήρθε στο θέατρο διαθέσιμος να επικοινωνήσει και να παίξει με την ηθοποιό.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
– Ποιες είναι οι τροποποιήσεις/ προσθήκες που έγιναν στο κείμενο προκειμένου να προσαρμοστεί στα δεδομένα της ελληνικής πραγματικότητας; Πάνω σε ποιον βασικό άξονα στηρίχτηκε η δική σας προσέγγιση;
Ιόλη Ανδρεάδη: Το να προσαρμοστεί το έργο στην κάθε χώρα που παίζεται αποτελεί όρο των συγγραφέων. Επιπλέον εμείς θέλαμε να γίνει σαφές ότι στη δική μας παράσταση είναι γυναίκα που μιλάει, με άλλη ηλικία, βιώματα και επιθυμίες απ’ ό,τι ο άντρας που ερμηνεύει το αγγλικό κείμενο. Σε αυτούς τους τρεις άξονες, τόπο, φύλο και ηλικία, στηρίχτηκε η προσαρμογή που κάναμε με τον Άρη Ασπρούλη. Ο καθένας μας προσέθεσε βιώματα και αναμνήσεις του από τα ελληνικά nineties μέχρι σήμερα, έτσι που η ηρωίδα να είναι απολύτως ειλικρινής. Κάναμε το λόγο 100% προφορικό και άμεσο, έτσι που να μπορεί να «μιληθεί» στα ελληνικά. «Τσιμπήσαμε» και το χιούμορ, το οποίο κι αυτό με τη σειρά του εξελληνίστηκε και απλώθηκε σε μεγαλύτερο μέρος του κειμένου.
– Ζείτε και εργάζεστε στο Λονδίνο. Τί σας ώθησε να επιστρέψετε στην Ελλάδα, μετά από 14 χρόνια, και να ερμηνεύσετε τον κεντρικό ρόλο αυτού του έργου;
Μελίνα Θεοχαρίδου: Το ίδιο το έργο. Με το που το διάβασα (και ακόμα περισσότερο όταν είδα την Αγγλική πρωτότυπη παραγωγή) ένιωσα ότι αυτό το έργο ήθελα να το παίξω και ότι αυτό το έργο έπρεπε να παιχτεί στην Ελλάδα. Το πρόβλημα της κατάθλιψης είναι δυστυχώς πολύ επίκαιρο στην Ελλάδα του σήμερα. Και το έργο, όπως αναφέρει και η Ιόλη, πραγματεύεται αυτό το θέμα με τρόπο πρωτότυπο και αισιόδοξο. Μυεί τους θεατές στο παιχνίδι όλων αυτών των υπέροχων πραγμάτων και τους αφήνει με μια αίσθηση χαράς και όρεξης για τη ζωή. Νιώθω πολύ τυχερή που έχουμε την τιμή να παρουσιάσουμε το έργο αυτό για πρώτη φορά στο Ελληνικό κοινό. Ήταν μια υπέροχη ευκαιρία να επιστρέψω στην Ελλάδα και να ξανασυνεργαστώ με την Ιόλη Ανδρεάδη.
– Ποια είναι η ιστορία της ηρωίδας σας; Υπάρχουν κάποια σημεία που ταυτίζεστε μαζί της;
Μελίνα Θεοχαρίδου: Η ιστορία ξεκινά το 1992, όταν η ηρωίδα μας είναι 7 χρονών και η μαμά της κάνει απόπειρα αυτοκτονίας. Το κοριτσάκι, θέλοντας να βοηθήσει τη μητέρα της, ξεκινά μια λίστα με όλα τα υπέροχα πράγματα στον κόσμο για τα οποία αξίζει να ζεις. Και όσο περνάνε τα χρόνια, η Λίστα μεγαλώνει… Ναι, από την πρώτη στιμή ένιωσα να ταυτίζομαι με αυτή την κοπέλα. Όταν έρχεται αντιμέτωπη με το σκοτάδι, αυτόματα μπαίνει στην αναζήτηση του φωτός. Αυτό είναι κάτι που έκανα κι εγώ μικρή και παρατηρώ, όπως και η ηρωίδα μας, ότι γίνεται πιο δύσκολο όσο μεγαλώνεις. Δύσκολο, αλλά σωτήριο.
– Μιλήστε μας λίγο και για τη διάδραση με το κοινό, το οποίο προ(σ)καλείτε να συμμετάσχει σ’ αυτή τη θεατρική εμπειρία.
Ιόλη Ανδρεάδη: Η διάδραση σα θεατή συνήθως με τρομάζει. Και απέναντι στη διάδραση στην παράστασή μας στην αρχή στάθηκα κριτικά. Αυτό που με έπεισε για τη λειτουργία και τη σημασία της ήταν οι πρόβες που αποφασίσαμε να κάνουμε με κοινό, από τη δεύτερη κιόλας εβδομάδα των προβών, οι οποίες μου έδειξαν πως το στοιχείο αυτό «λειτουργεί». Στην πράξη δηλαδή, στη διαδικασία της πρόβας με κοινό φάνηκε πως η διάδραση στο έργο μας είναι οργανική, ενώ αποτελεί αναπόσπαστό κομμάτι του. Ακόμη γίνεται με σεβασμό απέναντι στο θεατή, κάτι πολύ βασικό.
Μελίνα Θεοχαρίδου: Η διάδραση, σε συνδυασμό με την τοποθέτηση του κοινού σε κύκλο γύρω από την ηθοποιό, δημιουργούν κάτι υπέροχο: την αίσθηση μιας κοινότητας, μιας αγκαλιάς ανθρώπων, ηθοποιού και θεατών, που φτιάχνουν την παράσταση μαζί κάθε βράδυ. Τουλάχιστον έτσι το ζω εγώ στη σκηνή, και νομίζω το ίδιο νιώθουν και οι θεατές μας. Αυτή η αίσθηση της κοινότητας κάνει πράξη ένα από τα βασικά μηνύματα του έργου: ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε τα προβλήματά μας αν γίνουμε μια γροθιά, αν μιλήσουμε, ζητήσουμε βοήθεια και πάρουμε δύναμη από έναν κύκλο ανθρώπων γύρω μας.
– Με ποιον τρόπο προσεγγίζετε μέσα από την παράσταση ένα πολύ δύσκολο θέμα, όπως είναι η κατάθλιψη;
Ιόλη Ανδρεάδη: Η παράσταση προσεγγίζει το δύσκολο αυτό θέμα με απλότητα και φως. Εστιάζει στο θετικό και στο όμορφο, σε αυτό που μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε την κατάθλιψη. Δεν απομυζά το θέμα για να αντλήσει σπουδαιότητα, αντίθετα νομίζω τόσο η Μελίνα όσο και οι υπόλοιποι συντελεστές έχουμε συνείδηση του διττού ρόλου της παράστασης: θεατρικού και κοινωνικού, λόγω του θέματός του και του πώς αυτό προσεγγίζεται τόσο από τους συγγραφείς όσο και από εμάς ως ομάδα.
Μελίνα Θεοχαρίδου: Ακριβώς. Το έργο μας υπενθυμίζει τις απλές, καθημερινές χαρές της ζωής, και μας κάνει να νιώσουμε μέρος μιας κοινότητας, μιας αγκαλιάς ανθρώπων. Με αυτό τον τρόπο γίνεται το ίδιο το έργο βάλσαμο για την κατάθλιψη και συνάμα, μέσω των πληροφοριών που δίνει, βοηθά στην συνειδητοποίηση του κοινού γι’αυτό το θέμα.
– Σήμερα βλέπουμε ότι ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι, βαθιά επηρεασμένοι από την γενικευμένη κρίση (πάσης φύσεως), παρουσιάζουν, δυστυχώς, συμπτώματα κατάθλιψης. Εσείς, πώς βλέπετε τα πράγματα γύρω σας; Τί σας θλίβει περισσότερο;
Ιόλη Ανδρεάδη: Τα πράγματα δεν είναι καθόλου εύκολα. Ανήμποροι να στηριχτούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή στο κράτος ή σε κάποια ακόμη υπόσχεση, οι άνθρωποι στηρίζονται στον εαυτό τους, άντε και σε λίγους κοντινούς γύρω τους. Αυτό τους δημιουργεί ένα μεγάλο βάρος. Αυτό δηλαδή που σηκώνει ο καθένας μας στις πλάτες του. Εννοείται πως αν δεν προσέξεις, αν δε σταθείς λίγο τυχερός, αν, αν, αν, μπορεί να οδηγηθείς σε τέτοιους δρόμους. Αυτό το βάρος των ανθρώπων με θλίβει πολύ, θα ήθελα να βρεθεί ένας τρόπος να μοιραστεί πριν τους σκοτώσει όλους.
Μελίνα Θεοχαρίδου: Αυτή ακριβώς η μοιρασιά του βάρους, η στήριξη των ανθρώπων που το χρειάζονται, νομίζω είναι η απάντηση. Αυτό όμως πρέπει να γίνει σε επίπεδο ατομικό, κρατικό, πανευρωπαικό και παγκόσμιο. Συστήματα ψυχολογικής στήριξης των ατόμων που πάσχουν από κατάθλιψη, ευαισθητοποίηση του κόσμου γύρω από το θέμα, και φυσικά πρέπει να δοθεί ένα τέλος στην οικονομική μιζέρια, που επιδεινώνει πολύ το πρόβλημα.
– Από την άλλη, τί σας κάνει να ελπίζετε για κάτι καλύτερο; Η Αγάπη, έχει αυτή τη δύναμη;
Ιόλη Ανδρεάδη: Πιο πολύ από την αγάπη, αυτό που μου δίνει δύναμη σε σχέση με τα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι η ιστορία. Το ότι τα πράγματα αλλάζουν. Ο κύκλος της ιστορίας. Δεν αρκεί η αγάπη για να αλλάξουν, ούτε η μεμονωμένη προσπάθεια του ατόμου, ούτε μια ευνοϊκή συνθήκη, ούτε ακόμη η ένωση των ανθρώπων σε μια συμπαγή και λειτουργική ομάδα. Χρειάζονται όλα αυτά μαζί και κάτι παραπάνω που δεν περιγράφεται προτού γεννηθεί.
Μελίνα Θεοχαρίδου: Εμένα μου δίνουν ελπίδα οι μικρές, καθημερινές πράξεις καλοσύνης που βλέπω γύρω μου. Ο κύριος στο φούρνο που πήρε φρέσκο φαγητό και το έδωσε στον άστεγο που στεκόταν απ’ έξω. Η κυρία που είδε ένα άγνωστο κορίτσι να κλαίει στο μετρό, της μίλησε και της έδωσε μια αγκαλιά. Η κοπέλα που μαζεύει βιβλία στα Αραβικά για να εμπλουτίσει μια κινητή βιβλιοθήκη για πρόσφυγες. Η τροπή της ιστορίας θα αλλάξει, τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα. Και στο μεταξύ, ένα χαμόγελο, μια αγκαλιά, ένα χέρι βοήθειας, πολλές φορές κάνει τη διαφορά.
– Εάν σας ζητούσα να κάνετε την δική σας λίστα με τα δέκα πιο υπέροχα πράγματα που αξίζει να ζει κανείς, ποια θα ήταν αυτή;
Ιόλη Ανδρεάδη: Θα σας γράψω πέντε υπέροχα πράγματα, για να συμπληρώσει η Μελίνα άλλα πέντε και να σας δώσουμε μια λίστα από κοινού: 1) Να διαβάζω Κόμιξ στις τέσσερις τα ξημερώματα, 2) Να σε παίρνει τηλέφωνο ένας φίλος που νόμιζες πως είχες χάσει, 3) Ο έρωτας, 4) Το λευκό και το κόκκινο κρασί και 5) Οι ιστορίες που ο κακός στο τέλος την πατάει. Υπάρχουν και άλλα που θα τα βρείτε μέσα στο έργο.
Μελίνα Θεοχαρίδου: Να και τα δικά μου πέντε υπέροχα πράγματα: 1) Παρασκευή βράδυ, να είναι όλη η παρέα μαζί στο αγαπημένο σας στέκι και να έχετε ξελιγωθεί στα γέλια, 2) Να ξαπλώνεις στο κρεβάτι με ένα βιβλίο που διαβάζεις για πρώτη φορά και σε συναρπάζει, 3) Να παίρνεις το ποδήλατο για βόλτα στην εξοχή και να χαίρεσαι τη φύση που μεγαλουργεί γύρω σου, 4) Να ξυπνάς αργά Σάββατο πρωί και να χουζουρεύεις στο κρεβάτι σου και 5) Να κάνεις βουτιά στη θάλασσα το σούρουπο, την ώρα που κι ο ήλιος κάνει το μακροβούτι του.
Διαβάστε επίσης:
Όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα για 2η χρονιά στην Αθήνα! | Από 10 Φεβρουαρίου 2018 | Tempus Verum – Εν Αθήναις