Manual Solos, που επαναδιαπραγματεύεται δύο ιστορικά έργα σόλο: το Wall-Floor Positions (1968) του εικαστικού καλλιτέχνη Bruce Nauman και το Water Motor (1979) της χορογράφου Trisha Brown.
Η χορογράφος και χορεύτρια, λίγο πριν την πρεμιέρα της παράστασης, μας μιλά για τα στοιχεία που επαναδιαπραγματεύεται στα δύο ιστορικά έργα και για την ιδέα πάνω στην οποία βασίζεται το Manual Solos, που είναι η δημιουργία ενός σκορ και οι πολλαπλές ερμηνείες του.
Όπως αναφέρει και η ίδια, “Η αναπαραγωγή και επαναδιαπραγμάτευση ιστορικών έργων επιχειρεί να δημιουργήσει ένα σύγχρονο έργο που ξανασκέφτεται τις ιστορικές πηγές μέσα από τη πρακτική της χορογραφίας: με διερευνητική διάθεση εξερευνά το παρελθόν και τους διαφορετικούς τρόπους κατανόησης των έργων δημιουργώντας ένα νέο”.
– Ποιο ήταν το σημείο εκκίνησης και η πηγή έμπνευσης για τη νέα σας χορογραφική δημιουργία, Manual Solos;
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ξεκίνησε με το Moving Parts που παρουσιάστηκε στο MIR festival το Δεκέμβρη. Είναι ένα σόλο χορογραφικό σκορ με υλικά έργα από το παρελθόν που αναβιώνουν και επανερμηνεύουν ξεχωριστά σε κάθε παράσταση τρεις ερμηνεύτριες, η Ιωάννα Παρασκευοπούλου στις 16/2, η Αμαλία Κοσμά στις 23/2 και 2/3 και η Αντιγόνη Αυδή στις 9/3, η οποία είχε ερμηνεύσει και το Moving Parts. Υπάρχει παράλληλα και ένα ηχητικό σκορ, που έχει συνθέσει ο Ilan Manouach, και αναφέρει οδηγίες χρήσης για την κατασκευή μιας συσκευής. Τα δύο αυτά υλικά “συνομιλούν” μέσω των σχέσεων που δημιουργεί η κάθε ερμηνεύτρια. Στο συγκεκριμένο έργο σημείο εκκίνησης είναι η επαναδιαπραγμάτευση των ιστορικών έργων, η διάθεση να ξαναδώ το παρελθόν δημιουργώντας κάτι στο παρόν ώς καλλιτεχνική διαδικασία, έρευνα και πρακτική.
– Γιατί επιλέξατε να «συνομιλήσετε» με δύο ιστορικά έργα σόλο: Wall-Floor Positions (1968) του εικαστικού καλλιτέχνη Bruce Nauman και Water Motor (1979) της χορογράφου Trisha Brown; Τί σας γοητεύει στο καθένα από αυτά;
Με ενδιαφέρει να ερευνήσω και να αρθρώσω εκ νέου την συνθετική λογική των ιστορικών έργων, όπως την αντιλαμβάνομαι: η εμμονή σε μια ιδέα, το στοιχείο της επανάληψης, ο τρόπος που κινείται το σώμα (Wall Floor Positions, Bruce Nauman), η χορογραφική πρακτική ώς καλλιτεχνικό κίνητρο, η εναλλαγή μεταξύ αυθόρμητης και χορογραφημένης κίνησης (Water Motor, Trisha Brown). Και στα δύο έργα, η σκέψη και λογική που ακολουθούν, αποτελούν τα στοιχεία που επαναδιαπραγματεύομαι. Στο Wall Floor Positions του Bruce Nauman η ιδέα του έργου προκύπτει μέσα από την δράση. Ο τρόπος που κινείται το σώμα και ο χρόνος που ακολουθεί εκτελώντας την κάθε κίνηση. Η πειραματική του διάθεση, η χρήση απλών και επαναλαμβανόμενων κινήσεων, η επιμονή στην ιδέα. Ανήκει σε μια σειρά έργων που έκανε ο καλλιτέχνης στο εργαστήριό του στα οποία το σώμα του είναι και το μέσο του. Μέσα από αυτή την πρακτική δίνει μεγαλύτερη σημασία στον τρόπο με τον οποίο μια διαδικασία ή δράση μπορεί να μεταμορφωθεί ή να παράξει ένα έργο τέχνης. Το Water Motor της Trisha Brown, είναι ένα σόλο που διαρκεί περίπου 4 λεπτά. Στην βιντεοσκοπημένη καταγραφή του έργου (1979) βλέπουμε το σόλο σε κανονικό χρόνο και την επανάληψή του με την κάμερα να γράφει σε αργή κίνηση. Η κίνησή της είναι γρήγορη, με εναλλαγές δυναμικών και ρυθμού, ελεύθερη ροή, αλλαγές κατευθύνσεων και πλήθος σημείων του σώματος που λειτουργούν ώς εκκίνηση (παρόρμηση). Η απόλαυση της κίνησης και η συνύπαρξη αυθόρμητης και χορογραφημένης κίνησης είναι στοιχεία που δημιουργούν το χορογραφικό μοτίβο και το χορογραφικό κίνητρο.
– Ποιες έννοιες διερευνά η παράσταση και πάνω σε ποιες ιδέες βασίζεται η χορογραφική σας προσέγγιση;
Η γραφή του σκορ και η ερμηνεία του. Ο τρόπος που ενεργοποιείται κάθε φορά και η διαδικασία πρόσληψής του από το θεατή. Με την κατασκευή του σκορ, προκύπτει το στοιχείο της μετάφρασης από το χαρτί στο σώμα που ενεργοποιεί το χορευτή καθώς το εκτελεί αλλά και το θεατή που παρακολουθεί τη διαδικασία. Το ζητούμενο είναι πώς μπορεί να λειτουργήσει ένα concept: να επεκταθεί, να εφαρμοστεί ποικιλοτρόπως, να λειτουργήσει πολυεπίπεδα. Για το συγκεκριμένο έργο δουλεύουμε με την αντιγραφή, τον επαναπροσδιορισμό, την επανερμηνεία, την εκ νέου ενεργοποίηση ιστορικών έργων άλλων καλλιτεχνών. Η αναπαραγωγή και επαναδιαπραγμάτευση ιστορικών έργων επιχειρεί να δημιουργήσει ένα σύγχρονο έργο που ξανασκέφτεται τις ιστορικές πηγές μέσα από τη πρακτική της χορογραφίας: με διερευνητική διάθεση εξερευνά το παρελθόν και τους διαφορετικούς τρόπους κατανόησης των έργων δημιουργώντας ένα νέο. Φέρνει στο προσκήνιο το παρόν κατά τη διαδικασία διερεύνησης του παρελθόντος.
– Όπως αναφέρατε και παραπάνω, τρεις διαφορετικές χορεύτριες προσεγγίζουν και ερμηνεύουν το Manual Solos (Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Αμαλία Κοσμά και Αντιγόνη Αυδή). Τί ακριβώς εξυπηρετεί αυτή η συνθήκη;
Η ιδέα είναι η δημιουργία του σκόρ και οι πολλαπλές ερμηνείες του. Με ενδιαφέρει η εφαρμογή και «επέκταση» αυτής της ιδέας. Η συνθήκη του σκορ ενώ λειτουργεί αυστηρά και δομημένα, επιτρέπει την ελευθερία στον ερμηνευτικό τρόπο. Στο Manual Solos έχουμε τη δυνατότητα να δούμε τις διαφορετικές εκτελέσεις αυτού του σκορ: τη πρόθεση των χορευτών, τη διαχείριση του χρόνου και του χώρου, την επιλογή τους στην αναβίωση και επανερμηνεία των ιστορικών έργων.
– Ποια είναι τα συναισθήματα και τα μηνύματα, ενδεχομένως, που θέλετε να μεταδώσετε στον θεατή, μέσα από την παράσταση;
Δεν θέλω να ελέγξω την επικοινωνία με το θεατή ή να μεταδώσω κάποια συγκεκριμένα συναισθήματα. Με ενδιαφέρει το έργο να λειτουργήσει ενεργοποιώντας τη φαντασία και σκέψη του δημιουργώντας μια εμπειρία. Ο κάθε θεατής τη περιγράφει και τη βιώνει μοναδικά.
◊ Το Manual Solos, της Ίριδας Καραγιάν, παρουσιάζεται στο Πόρτα από 16 Φεβρουαρίου. Περισσότερες πληροφορίες, εδώ