Isternia Tinos / Zig Zag Festival 2022: Μία εβδομάδα Τέχνης και Πολιτισμού στην Τήνο

Από τις 18 – 24 Ιουλίου, τα Υστέρνια μεταμορφώνονται σε έναν ζωντανό, διαδραστικό εικαστικό καμβά. Έργα συνδιαλέγονται με τα τοπικά, φυσικά υλικά και παράλληλες μουσικές εκδηλώσεις/ ξεναγήσεις, τονίζουν τη μεγαλύτερη ανθρώπινη κληρονομιά απ’όλες, το περιβάλλον μας.

Το Isternia Tinos / Zig Zag Festival 2022 στοχεύει μέσα από τους καλλιτέχνες και το έργο τους, να αφυπνήσει και να κινητοποιήσει το κοινό σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Περισσότεροι από 30 γλύπτες, ζωγράφοι, εικαστικοί διαφορετικών μέσων, μουσικοί, παρουσιάζουν έργα και εγκαταστάσεις σε εσωτερικούς χώρους και στο δημόσιο χώρο. Μέσω της τέχνης, το Isternia Tinos/ ZIG ZAG Festival προτείνει έναν νέο τρόπο προσέγγισης για το περιβάλλον, τον τόπο, την ιστορία της Τήνου. Οι εικαστικές εκθέσεις και εκδηλώσεις που συνδέονται με αυτή, αντλούν από την τοπική φύση και τα στοιχεία της, δημιουργώντας ένα μοναδικό πρόγραμμα αλληλεπίδρασης έργων, κατοίκων και επισκεπτών με το νησί.

“Ο πολιτισμός και η ύπαρξη των εθνών διέπονται από τους ίδιους νόμους που επικρατούν σε όλη τη φύση και την οργανική ζωή.” –Ernst Haeckel

Τα 4 στοιχεία που κυριαρχούν στη φύση και στο τοπίο της Τήνου, Αέρας, Γη, Φωτιά, Νερό, ερμηνεύουν συμβολικά και αλληγορικά μέσα από το έργο των καλλιτεχνών.

Προσπαθώντας να εξηγήσει τη ζωή και το περιβάλλον του ο άνθρωπος έδωσε πνευματική υπόσταση στα άυλα πράγματα που παρατηρούσε γύρω του. Ξεπερνώντας τον σκληρό καθημερινό αγώνα για στοιχειώδη επιβίωση εκκίνησε μία διαδικασία σκέψεων που διαμορφώθηκαν αφενός στη φιλοσοφική αντίληψη του περιβάλλοντος του, αφετέρου στην πρακτική αλληλεπίδραση με αυτό.

Η αρχαία ελληνική αντίληψη για τα τέσσερα βασικά στοιχεία που είναι ο Αέρας, η Γη, η Φωτιά, το Νερό και χρονολογείται από την προ-σωκρατική εποχή, διατηρήθηκε σε όλο τον Μεσαίωνα μέχρι και την Αναγέννηση, επηρεάζοντας βαθιά την ευρωπαϊκή σκέψη και κουλτούρα. Σύμφωνα με την οντολογική θεωρία των τεσσάρων στοιχείων όλος ο κόσμος δομείται θεμελιακά από τέσσερα βασικά στοιχεία.

Αναμειγνύοντας τα στοιχεία αυτά και αλληλεπιδρώντας μεταξύ τους προκύπτουν όλα τα υλικά τόσο τα άυλα και αόρατα όσο και τα ορατά αντικείμενα του Σύμπαντος.

Η σύγχρονη επιστήμη δεν υποστηρίζει τα τέσσερα στοιχεία ως την υλική βάση του φυσικού κόσμου. Η ατομική θεωρία αφήνοντας πίσω την πρώιμη φιλοσοφική σκέψη και τις μετέπειτα δεισιδαιμονίες ταξινομεί τα άτομα σε περισσότερα από εκατό χημικά στοιχεία που σχηματίζουν τις χημικές ενώσεις. Οι καταστάσεις στερεού, υγρού, αερίου και πλάσματος ωστόσο μοιάζουν με τα κλασικά στοιχεία της γης, του νερού, του αέρα και της φωτιάς.

Στην ιστορία της τέχνης συναντά κανείς πολυάριθμες αλληγορικές αναπαραστάσεις των τεσσάρων στοιχείων. Όπως με τους πλανήτες ή τις ημέρες της εβδομάδας, υπάρχουν και αναφορές σε μυθολογικές θεότητες με τα στοιχεία, αν και κάπως πιο μεταβλητά. Για παράδειγμα, η γη συμβολίζεται με την Κυβέλη/Ρέα, το νερό από τον τον Ποσειδώνα, τον αέρα με την Ήρα και η φωτιά μέσω του Δία. Καλλιτέχνες παίρνουν τα στοιχεία αυτά και τα μετουσιώνουν αλληγορικά σε εργαλεία για την οικολογία και το περιβάλλον δημιουργώντας έναν καλλιτεχνικό βιότοπο.

Ο όρος ökologie δημιουργήθηκε το 1866 από το Γερμανό βιολόγο Ερνστ Χέκελ, από τις ελληνικές λέξεις οίκος + λόγος που σημαίνει κυριολεκτικά «μελέτη του φυσικού οίκου»

Η οικολογία δεν είναι πάντοτε συνώνυμο του περιβάλλοντος, του περιβαλλοντισμού ή της φυσικής ιστορίας. Είναι περισσότερο συνυφασμένη με την εξελικτική βιολογία, τη γενετική και την ηθολογία. Εξηγεί τους μηχανισμούς για το πως η βιοποικιλότητα επηρεάζει την οικολογική λειτουργία. Από την άλλη το περιβάλλον ενός έμβιου οργανισμού είναι η κοντινή ή μακρινή περιοχή που επηρεάζει τις συνθήκες διαβίωσής του. Μεταξύ οικολογίας και περιβάλλοντος μπορούν να υπάρχουν αλληλεπιδράσεις, ανταλλαγές ύλης, ενέργειας ή πληροφορίας.

Εκθέσεις – δράσεις: Isternia Tinos/ ZIG ZAG Festival 2022

Dialogues on Change: Mapping the Materials of the Future

Ομαδική έκθεση του Isternia Tinos/ Zig Zag Festival 2022, Παλαιό Ιατρείο Υστερνίων
Υπαίθρια έκθεση, εικαστικές παρεμβάσεις-εγκαταστάσεις στο δημόσιο χώρο και σε διάφορες τοποθεσίες μέσα στα Υστέρνια, δημιουργούν μια διαδρομή ανακάλυψης.

Συμμετέχουν: Αγγελική Αυγουστίδενα & Λευτέρης Ναύτης, Philipp Benkert, Πηγή Δανιηλίδη, Ονούφριος Δεσύπρης, Ευδοκία Κύρκου, Γιώργος Παλαμάρης, Δέσποινα Πανταζή, Νίκος Ριζόπουλος, Ειρήνη Ρούμπη, Μαίρη Ρουσσιώτη, Έλιο Σαμαρά, Στράτος Στεριανός, Μάρθα Τσιάρα, Βούλα Φερεντίνου, Δημήτρης Χρηστίδης, Werner Widmer/ Μυρτώ Αποστόλου, Ειρήνη Βαζούκου, Κώστας Βίττης, Μαρία Ζυγομαλά, Νίκος Κρυωνίδης, Σοφία Κυριακού, Δημήτρης Λεμπέσης, Αλέξανδρος Μαγκανιώτης, Λαμπρινή Μποβιάτσου, Μαργαρίτα Πέτροβα, Μαρία Σταμάτη, Κωνσταντίνα Συλίκου / επιμελήτρια Έφη Μιχάλαρου.

Book of Change

Ομιλίες, ξεναγήσεις, μουσική, δράσεις

#IsterniaZigZagHunt, μια διαδρομή ανακάλυψης στα σοκάκια των Υστερνίων με στίχους από ποιήματα μέσω QR codes, με θεματική το περιβάλλον και τα στοιχεία της φύσης. Το Σάββατο 23/7 στον εκθεσιακό χώρο, θα κληρωθεί η/ο νικητής του IsterniaZigZagHunt.

Βιωματική επίδειξη μαρμαροτεχνίας από τον γλύπτη Ονούφριο Δεσύπρη στο εργαστήριο του.

Ομιλία-ανάγνωση, «Ποίηση και περιβάλλον, αναγνώσεις», Χάρης Βλαβιανός, Ποιητής-μεταφραστής, δοκιμιογράφος, καθηγητής πολιτικής ιστορίας/ διεθνών σχέσεων στο Αμερικανικό Κολλέγιο Αθηνών.

Ψηφιακή συλλογή έργων και κειμένων Καλλιτέχνες, άνθρωποι του πολιτισμού προτείνουν μια νέα εικόνα και αντίληψη για την καθημερινότητα μας, συνεισφέροντας με έργα και κείμενα τους σε μια συλλογή άυλου πολιτιστικού υλικού.

Βιώσιμη διατροφή / Sustainable kitchen, το κοινό θα γνωρίσει μυστικά νοστιμιάς με ντόπια υλικά από την κουζίνα της Τήνου, μέσα από βιντεοσκοπημένες συναντήσεις με τους masters από τις δύο ταβέρνες των Υστερνίων. Η Άννα Ρήγου θα μας μυήσει στην Τηνιακή Αγκινάρα που γίνεται ακόμα πιο νόστιμη με γέμιση. Ο Κύριλλος Παρασκευάς θα μας εκπλήξει με τις πληροφορίες που θα μας δώσει για τα ντόπια κρέατα και την συνταγή του για το ονομαστό κατσικάκι στην λαδόκολλα και ο Κερκυραίος Παναγιώτης Αγάθος που αγάπησε τα Υστέρνια και μένει μόνιμα θα μας ξεναγήσει στο μαγικό του μποστάνι με θέα το Αιγαίο.

Μουσικές βραδιές με εύρος ηχητικών ακουσμάτων

18/7 Σειρά τραγουδιών που γεννήθηκαν στα χρόνια του εγκλεισμού. Τα τραγούδια βασίζονται σε φόρμες και ρυθμούς της παραδοσιακής μουσικής, ερμηνευμένα όμως με ηλεκτρικά όργανα, λούπες, πετάλια-εφέ και έντονη πειραματική/αυτοσχεδιαστική διάθεση σε μια μουσική ψυχεδελική περφόμανς.
Μουσική: Στράτος Στεριανός, Στίχοι: Έλενα Χατζησάββα/ Στράτος Στεριανός

19/7 «say_it_olo»
Ένα κέντρισμα χαλκού σε ξύλο. Μια ανασκόπηση στις ρίζες.
Ο Ντον Σταυρινός (synths, trumpet), Νεφέλη Σταμ (bass, vox) και Στέφανος Χυτήρης (drums), τρεις καλλιτέχνες με αρκετές συνεργασίες και side projects, σε μία performance με βάση το free improv.
Άννα Απέργη, Χορός

21/7 Χριστίνα Μπαζίλη, Cello, Ναυσικά Πέππα-Τριαντάρη, Χορογραφία, με την υποστήριξη της Αυστριακής Πρεσβείας στην Αθήνα.
J. S. Bach: Suite no 3 in C major (20’)
M. Theodorakis: Choros Asikikos (8’)
I. Allegro / II. Allegro / III. Presto / IV. Recitativo – Andante
N. Taylor: Poison-flower (6’)
G. Cassado: Suite for Cello Solo (15’)
Ναυσικά Πέππα-Τριαντάρη, Χορογραφία/ απαγγελία ποιήματος “The poison-flower”, John Boyle O‘Reilly

Πρόγραμμα Zig Zag Festival 2022

ΕΓΚΑΙΝΙΑ: Δευτέρα 18 Ιουλίου, 19:00, Παλαιό Σχολείο Υστερνίων
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 18 – 24 Ιουλίου, καθημερινά 19:00-21:00

ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΙΟΥΛΙΟΥ
19:00 Εγκαίνια φεστιβάλ / Εισαγωγή στο πρόγραμμα
«Dialogues on Change: Mapping the Materials of the Future», ομαδική εικαστική έκθεση, Παλαιό Ιατρείο Υστερνίων, και υπαίθρια έκθεση.
21:00 Στράτος Στεριανός, μουσική performance, Πλατεία Σώχου
#IsterniaZigZagHunt, κυνήγι θησαυρού και λόγου

ΤΡΙΤΗ 19 ΙΟΥΛΙΟΥ
19:00 – 21:00 «Dialogues on Change: Mapping the Materials of the Future», ομαδική εικαστική έκθεση, Παλαιό Ιατρείο Υστερνίων, και υπαίθρια έκθεση.
19:30 Βιωματική επίδειξη μαρμαροτεχνίας, Ονούφριος Δεσύπρης
21.00 «say_it_olo», Ντον Σταυρινός (synths, trumpet), Νεφέλη Σταμ (bass, vox), Στέφανος Χυτήρης (drums) Performance με βάση το free improvisation. Χορός: Άννα Απέργη
#IsterniaZigZagHunt, κυνήγι θησαυρού και λόγου

ΤΕΤΑΡΤΗ 20 ΙΟΥΛΙΟΥ
19:00 – 21:00 «Dialogues on Change: Mapping the Materials of the Future», ομαδική εικαστική έκθεση, Παλαιό Ιατρείο Υστερνίων, και υπαίθρια έκθεση.
#IsterniaZigZagHunt, κυνήγι θησαυρού και λόγου

ΠΕΜΠΤΗ 21 ΙΟΥΛΙΟΥ
19:00 – 21:00 «Dialogues on Change: Mapping the Materials of the Future», ομαδική εικαστική έκθεση, Παλαιό Ιατρείο Υστερνίων, και υπαίθρια έκθεση.
21:00 Συναυλία κλασσικής μουσικής, Χριστίνα Μπαζίλη, Cello, Ναυσικά Πέππα-Τριαντάρη, Χορογραφία, Πλατεία Σώχου
#IsterniaZigZagHunt, κυνήγι θησαυρού και λόγου

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 22 ΙΟΥΛΙΟΥ
19:00 – 21:00 «Dialogues on Change: Mapping the Materials of the Future», ομαδική εικαστική έκθεση, Παλαιό Ιατρείο Υστερνίων, και υπαίθρια έκθεση.
#IsterniaZigZagHunt, κυνήγι θησαυρού και λόγου

ΣΑΒΒΑΤΟ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ
19:00 – 21:00 «Dialogues on Change: Mapping the Materials of the Future», ομαδική εικαστική έκθεση, Παλαιό Ιατρείο Υστερνίων, και υπαίθρια έκθεση.
19:00 «Ποίηση και περιβάλλον, αναγνώσεις», Χάρης Βλαβιανός, Ομιλία-ανάγνωση, Πλατεία Σώχου
20:30 Κλήρωση νικητή του #IsterniaZigZagHunt, κυνήγι θησαυρού και λόγου, εκθεσιακός χώρος

ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΙΟΥΛΙΟΥ
19:00 – 21:00 «Dialogues on Change: Mapping the Materials of the Future», ομαδική εικαστική έκθεση, Παλαιό Ιατρείο Υστερνίων, και υπαίθρια έκθεση.

Ανακαλύπτοντας τα Υστέρνια της Τήνου

Τα Υστέρνια, το λευκό χωριό σκαρφαλωμένο στο βουνό σε υψόμετρο 310 μέτρων, βρίσκονται στο δυτικό τμήμα του νησιού που είναι γνωστό στην Τήνο ως Έξω Μεριά. Απέχουν 25 χιλιόμετρα από το λιμάνι της Τήνου και μόλις 2 χιλιόμετρα από τον Πύργο, το χωριό του Γιαννούλη Χαλεπά. Υπήρξαν το δεύτερο σημαντικότερο κέντρο μαρμαροτεχνίας στην Τήνο μετά τον Πύργο, αναδεικνύοντας σπουδαίους Έλληνες μαρμαρογλύπτες (Γ & Ι. Βιτάλης, Λ. Σώχος, Λ. Λαμέρας). Τα τελευταία χρόνια, τα Υστέρνια έχουν αναδειχθεί ως σημαντικός τόπος διαμονής μουσικών, εικαστικών καλλιτεχνών, λογοτεχνών, Ελλήνων και ξένων.

Κεντρική φωτογραφία θέματος: Pigi Daniilidi, χαοc, Earther series