Είχε εκδοθεί αρχικά το 2007, στα ρωσικά, στην Αγία Πετρούπολη. Πρόκειται για το πλέον έγκυρο έργο στη διεθνή βιβλιογραφία για την ιστορία του τελευταίου ελληνικού κράτους στον μεσαίωνα. Ο συγγραφέας είναι καθηγητής του Κρατικού Πανεπιστημίου της Μόσχας Λομονόσοφ, μέλος της Ρωσικής Ακαδημίας των Επιστημών και Πρόεδρος της Ρωσικής Επιτροπής Βυζαντινών Σπουδών.
Το βιβλίο διαρθρώνεται σε 18 κεφάλαια. Προηγείται παρουσίαση του γεωγραφικού χώρου και της ιστορίας του Πόντου, από την αρχαιότητα έως και την καθαυτό βυζαντινή περίοδο στην περιοχή, η οποία λήγει με την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους πολεμιστές της Δ΄ σταυροφορίας και τους Βενετούς, το 1204. Στο κυρίως μέρος του έργου αναπτύσσονται η κοινωνική και οικονομική εξέλιξη της περιοχής του Πόντου, η διοικητική δομή και οι θεσμοί της νέας αυτής αυτοκρατορίας που συνεχίζει τη βυζαντινή παράδοση, η εσωτερική πολιτική, οι εξωτερικές σχέσεις της με τις άλλες σύγχρονες δυνάμεις (Βυζάντιο, Βενετία, Γένουα, παπική Ρώμη, κράτη δυτικής Ευρώπης, Τούρκοι, Ρωσία, σλαβικά κράτη της Βαλκανικής) και, βεβαίως, οι συνθήκες που οδήγησαν στην πτώση της, το έτος 1461, στους Οθωμανούς. Στα χαρακτηριστικά του πολιτισμού που αναπτύχθηκε στην Τραπεζούντα και στον θρύλο που άφησε πίσω της αφιερώνονται ειδικά κεφάλαια. Οι πίνακες που συνοδεύουν το κυρίως κείμενο καθώς και το εκτενές ευρετήριο ονομάτων, προσώπων και τόπων διευκολύνουν την αναζήτηση και αξιοποίηση των πολύτιμων, τόσο για ερευνητές όσο και για φοιτητές και ευρύτερα φιλίστορες, πληροφοριών.
