Ένα συγκινητικό έργο, έντονα πολιτικό, αφηγείται την ιστορία μιας οικογένειας στην μεταπολεμική Αμερική, κλασικό όμως ως προς τις αξίες του. Η τραγωδία μιας οικογένειας, που υπερασπίστηκε τα δικά της συμφέροντα σε βάρος του δημόσιου καλού, υποστηριζόμενη από έναν συνενοχικό κοινωνικό περίγυρο. Ζητούμενο είναι η ατομική ευθύνη απέναντι στην ανθρώπινη κοινότητα, στο πλαίσιο ενός τωρινού πολιτικού νεοφιλελευθερισμού, σχεδόν ομόλογου του τότε αμερικάνικου καπιταλισμού.
Μεταφερόμαστε στην Αμερική του 1947 στο περιβάλλον της οικογένειας Κέλλερ, που πλούτισε κατασκευάζοντας εξαρτήματα αεροσκαφών κατά τη διάρκεια του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου. Η ευμάρεια που γεύονται τα μέλη της επισκιάζονται από δύο μελανά σημεία. Ο θάνατος του Λάρρυ Κέλλερ, που ήταν πιλότος και δεν γύρισε πίσω και η φυλάκιση του Ντήβερ, συνεταίρου του Τζο Κέλλερ. Το σκάνδαλο αφορούσε ελαττωματικά εξαρτήματα που πωλήθηκαν στο στρατό σε καιρό πολέμου, ενώ ο αυταρχικός Τζο γνώριζε τη ζημιά. Η συντριβή εικοσιένα αεροσκαφών, οδήγησε στην πολύχρονη καταδίκη του Ντήβερ και στην αθώωση του δολοπλόκου “οικογενειάρχη” Τζο.
Η διαπραχθείσα ύβρις με συνέπειες καθοριστικές για τη ζωή αθώων, ζητάει την τιμωρία των αλαζόνων. Η νέμεσις πέφτει στην οικογένεια της Κέητ Κέλλερ που ακόμα περιμένει το γιο της, αλλά και στον κοινωνικό κύκλο, που σιωπούσε. Έκρυβαν την αλήθεια του εγκλήματος, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Η αποσιώπηση των τεκταινομένων σε όλο της το μεγαλείο. Τα όρια ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο συμφέρον δυσδιάκριτα. Που αρχίζει και που τελειώνει η δράση τους; Έχουμε το δικαίωμα να προστατεύουμε τα δικά μας πρόσωπα και να εθελοτυφλούμε σχετικά με αυτά που ανήκουν στο σύνολο;
Το φως ξεσκεπάζει τα πάντα και τότε όλα είναι διαφορετικά, γεμάτα ένταση, πάθος και αντεγκλήσεις. Ο Κρις -δεύτερος γιος -αμφισβητεί τα πάντα μέχρι να μάθει, και συγκρούεται με τον πατέρα αφέντη, καθώς οι πράξεις του τελευταίου αντίκεινται στο δικό του σύστημα αξιών.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο σκηνοθέτης Γιάννης Μόσχος διαχειρίζεται το περιεχόμενο του συγγράμματος με την απαιτούμενη ψυχραιμία, χωρίς να προβάλλει καμία πρόθεση διδακτισμού. Κινήθηκε με μέτρο σε πλαίσιο ικανό να δώσει τον ρεαλισμό του Μίλλερ σε μια εποχή δύσκολη, στα τέλη του ’50, αλλά τόσο επίκαιρη σήμερα.
Το δικό μας “σήμερα”, που είναι ρευστό ως προς τις ιδέες, αλλά άδηλο ως προς το αύριο. Μία πραγματικότητα που ονομάζεται κρίση, ενώ πρόκειται για αναδιανομή πλούτου παγκοσμίως. Εδώ βρίσκεται και ο πυρήνας της πολιτικής φυσιογνωμίας του δημιουργήματος του μεγάλου συγγραφέα. Καυτηριάζει με σκληρό τρόπο το success story του αμερικάνικου όνειρου, που πρεσβεύει ακόμη και σήμερα, μολονότι εξασθενημένο, το “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα”. Η επίτευξη του στόχου, με όποιο τίμημα, αρκεί η επιτυχία να μεταφράζεται σε ύλη.
Τα ερωτήματα που θέτει ο Μίλλερ είναι δύσκολα, βασανιστικά με διαχρονικό χαρακτήρα. Αφορούν το χρέος που έχουμε ως άτομα και ως κοινωνία στο ανθρώπινο σύνολο. Αυτή η οπτική υφαίνει ολοκληρωτικά τη δραματική κατασκευή του έργου και θυμίζει στο θεατή την αξία της κοσμικής διαλεκτικής, αφού ολοφάνερα δείχνει τη σχέση “εγώ” – “εμείς”. Τα πρόσωπα/ ήρωες εγκλωβισμένα στις ιδιωτικές τους φαντασίες, αποβαίνουν τραγικά αθύρματα στο ποτάμι της ζωής, που ανελέητα τους παρασύρει.
Ο Δημήτρης Καταλειφός ενσαρκώνει τον Τζο συγκλονιστικά. Η φυσικότητα και η άνεση συνοδεύουν ένα χαρακτήρα που χτίζει ο έμπειρος ηθοποιός με σεβασμό στο κείμενο. Μία ελαφρότητα που βγάζει προς τα έξω, είναι τόσο ενδεικτική της περσόνας που ερμηνεύει, ώστε κάνει το θεατή συμμέτοχο του προσωπικού του σύμπαντος. Αυτό μόνο ένας μεγάλος ηθοποιός μπορεί να το κάνει. Να συνδέσει το φαινομενικά ελαφρύ με το βάθος ενός αρριβιστικού εαυτού. Το χαρούμενο και το ταπεινό με την ασέβεια και την οίηση.
Η Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου ως Κέητ είναι μία δυναμική γυναίκα, με το ταλέντο να τα κουκουλώνει και να τα καταφέρνει όλα. Το παίξιμό της ανυπέρβλητο, αυθεντικό, γήινο και μεταφυσικό μαζί, γλυκό και σκληρό συνάμα. Κινείται με τραγικότητα στο σανίδι θυμίζοντας τη στόφα των μεγάλων Ελληνίδων ηθοποιών της ένδοξης εποχής του θεάτρου μας.
Ο Κρις Κέλλερ ερμηνεύεται από τον υπέροχο και ταλαντούχο Γιώργο Βουρδαμή. Παίζει τον φέρελπι νέο για ένα καινούριο κόσμο, με ιδανικά και πανανθρώπινες αξίες, όπως η αλληλεγγύη, η η δικαιοσύνη, η αρετή και ελευθερία λόγου. Δυνατή παρουσία στη σκηνή με σφρίγος ψυχής, βαθύτητα και ευθύνη. Η ενηλικίωσή του γίνεται καθυστερημένα, αλλά αξίζει, γιατί μυστικά, ψέματα και απωθημένες ενοχές έρχονται στο φως.
Επίσης αξιόλογοι είναι οι: Κώστας Βασαρδάνης, Δημήτρης Καραμπέτσης, Δανάη Επιθυμιάδη, Γιώργος Τζαβάρας, Ευγενία Αποστόλου και Ιωάννα Πιατά.
Φωτισμοί (Λευτέρης Παυλόπουλος), σκηνικά κοστούμια (Τίνα Τζόκα), μουσική/ ήχοι (Άγγελος Τριανταφύλλου) και κίνηση (Ανθή Θεοφιλίδη), υποστηρίζουν επαρκώς το όλο θεατρικό εγχείρημα.
Μία συναρπαστική δουλειά με ροή, δυναμισμό, ανατροπές, που οδηγούν στη λυτρωτική κάθαρση, επαναφέροντας τη διασαλευθείσα τάξη του σύμπαντος, μετά από τόσες παραβάσεις μέτρου και ορίων.
Μία θεατρική παράσταση κόσμημα, που αξίζει ο καθένας να παρακολουθήσει.
Διαβάστε επίσης:
Ήταν όλοι τους παιδιά μου, για 2η χρονιά στο Θέατρο Εμπορικόν
Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου: Ελπίζω στα νέα παιδιά που αντιστέκονται