Η γέννηση και η επικράτηση του φασισμού στην Ιταλία, γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία του «σύντομου» 20ού αιώνα, προξένησαν εξαρχής έντονο ενδιαφέρον και αναβρασμό σε όλο τον κόσμο. Οι εξελίξεις αυτές προκάλεσαν εύλογα έντονη ανησυχία στο νεοσύστατο και πολυσύνθετο γιουγκοσλαβικό κράτος, τη συνοχή και ακεραιότητα του οποίου απειλούσε ευθέως ο ιταλικός ιμπεριαλισμός ήδη πριν από την άνοδο του Μουσσολίνι στην εξουσία.
Προερχόμενος από αυτό τον απειλούμενο από τη φασιστική Ιταλία γιουγκοσλαβικό χώρο, ένας από τους σπουδαιότερους συγγραφείς του 20ού αιώνα, ο Ίβο Άντριτς, είχε στην αρχή της διπλωματικής του σταδιοδρομίας την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά τον φασισμό στα πρώτα του κινηματικά βήματα και να παρακολουθήσει εν συνεχεία την εξέλιξή του σε καθεστώς και κράτος. Τη γέννηση του φασισμού θα αναλύσει ο Ίβο Άντριτς με εκπληκτική οξυδέρκεια και ευγλωττία στα ελάχιστα πολιτικά κείμενα που έγραψε ποτέ. Τα σημαντικά αυτά κείμενα, μαζί με σχετικά άρθρα λογοτεχνικής κριτικής του Βόσνιου συγγραφέα, περιλαμβάνονται στο βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας.
Η τραγική ιστορική τροχιά του Μεσοπολέμου στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια και η προσωπική πορεία του ίδιου του Άντριτς θα φέρουν πολλά χρόνια αργότερα τον ίδιο άνθρωπο που στα νιάτα του ανέτεμνε και στηλίτευε δριμύτατα τη βαρβαρότητα του φασισμού σε θέση να συνομιλεί και να διαπραγματεύεται με τους επιφανέστερους εκπροσώπους του.
Ίβο Άντριτς – Πληροφορίες για τον συγγραφέα
Ο Ίβο Άντριτς (Ivo Andrić) γεννήθηκε στο χωριό Ντόλατς, κοντά στο Τράβνικ της Βοσνίας. Υπήρξε αναμφισβήτητα ο σημαντικότερος Γιουγκοσλάβος λογοτέχνης και ένας από τους σπουδαιότερους Ευρωπαίους συγγραφείς του 20ού αιώνα. Το 1961 τιμήθηκε με το Βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας. Το έργο του, και ιδιαίτερα τα αριστουργήματά του Το γεφύρι του Δρίνου, Το Χρονικό του Τράβνικ και Η Δεσποινίδα, έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, έχει διαβαστεί και έχει αγαπηθεί από το διεθνές αλλά και από το ελληνικό κοινό. Παράλληλα με τη συγγραφική του δραστηριότητα, ο Ίβο Άντριτς σταδιοδρόμησε την περίοδο 1921–1941 στη γιουγκοσλαβική διπλωματία φτάνοντας σε υψηλές θέσεις ευθύνης. Μετά τον Βʹ Παγκόσμιο Πόλεμο χρημάτισε πρόεδρος της Ένωσης Γιουγκοσλάβων Συγγραφέων και βουλευτής. Πέθανε στο Βελιγράδι το 1975 σε ηλικία 83 ετών.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
-Σχεδίαση εξωφύλλου: Φώτης Βάρθης
-Εισαγωγή – Επίμετρο: Ανδρέας Κ. Λυμπεράτος