Το 2001 πέρασα στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνων. Το ίδιο καλοκαίρι είδα την παράσταση «1980» της Pina Bausch. Έτσι μπήκε ο χορός στη ζωή μου. Σαν κεραυνός…
… Ήθελα να κάνω ακριβώς αυτό που έκαναν αυτοί οι χορευτές πάνω στη σκηνή.
Έτσι μπήκε ο χορός στη ζωή μου
Το 2001 πέρασα στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνων. Το ίδιο καλοκαίρι είδα την παράσταση «1980» της Pina Bausch. Έτσι μπήκε ο χορός στη ζωή μου. Σαν κεραυνός. Ήθελα να κάνω ακριβώς αυτό που έκαναν αυτοί οι χορευτές πάνω στη σκηνή. Ελάχιστα είχα προετοιμαστεί για μία τέτοια τροπή στην πορεία της ζωής μου. Κάποια μαθήματα στην παιδική ηλικία και αυτό ήταν. Μετά σταμάτησα για αρκετό καιρό, δεν ήθελα καμία επαφή με αυτόν, μέχρι εκείνο το καλοκαίρι, που ξαφνικά πυροδοτήθηκε μέσα μου αυτή η βεβαιότητα ότι έπρεπε να δοκιμάσω αν τελικά ανήκω εκεί. Αναρωτήθηκα γιατί δεν είχα δει τη μαγεία μέχρι τότε.. σημασία όμως έχει ότι τελικά την είδα. Ξαναξεκίνησα λοιπόν, με τη δικαιολογία ότι ένιωθα την ανάγκη να «κουνηθώ» και τρία χρόνια μετά έγινα δεκτή στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης.
Χορός για εμένα σημαίνει ρίσκο
Λέξεις όπως ασφάλεια, προστασία νομίζω ότι ποτέ δεν ήταν συνυφασμένες με αυτό το επάγγελμα και, δεν μιλάω μόνο για το αυτονόητο που είναι η οικονομική αβεβαιότητα και η ανασφάλεια της εύρεσης δουλειάς, αλλά και για τον ίδιο τον χορευτή, όταν καλείται να χορέψει… Αναμετριέται με τις σωματικές και τις ψυχικές του δυνάμεις, όσο κοινότοπο και αν ακούγεται αυτό και κάθε φορά καλείται να ανασκάψει, να ανακαλύψει και να ανακαλέσει καινούργιο υλικό, από το ίδιο όμως κάθε φορά σώμα. Ρισκάρει και εκτίθεται. Αυτό όμως το «σκάψιμο», η γνωριμία κάθε φορά με τα προϋπάρχοντα υλικά, η αποδόμηση και η αναδόμησή τους, οι μικρές εκρήξεις και επιθυμίες που ανακαλύπτω κάθε φορά στο σώμα μου, νομίζω ότι με φέρνουν ολοένα και πιο κοντά σε αυτό που είμαι, με στέλνουν ένα βήμα μπρος ή δέκα βήματα πίσω, για να ξαναξεκινήσω από την αρχή.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Έχω την αίσθηση ότι «κουβαλάω» μαζί μου πάρα πολλούς ανθρώπους…
Οι παραστάσεις που με έχουν ταρακουνήσει βαθιά, είναι αυτές που προέρχονται από ομάδες χορού των οποίων τα μέλη δουλεύουν χρόνια μαζί και έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν μια κοινή γλώσσα και έναν κοινό κόσμο, στον οποίο όμως μπορείς να διακρίνεις πολύ καθαρά την προσωπικότητα του καθένα ξεχωριστά. Αλλά ακόμα και εγώ η ίδια, όσες φορές γίνομαι παρατηρητής του εαυτού μου στον τρόπο με τον οποίο χορεύω, έχω την αίσθηση ότι «κουβαλάω» μαζί μου πάρα πολλούς ανθρώπους. Από την πρώτη μου δασκάλα χορού μέχρι κάποιον που είδα τυχαία στο δρόμο και για κάποιο λόγο μου εντυπώθηκε μία κίνησή του.. Όλο και πιο πολύ συνειδητοποιώ ότι ο κάθε άνθρωπος με τον οποίο έχω συνεργαστεί ή συγχορέψει έχει αφήσει πάνω μου κάτι από το δικό του κόσμο. Άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο.
Το σώμα μιλάει από μόνο του. Ο πλούτος και οι εκφάνσεις της εκφραστικότητας του μου φαίνονται πολύ πιο λεπτές και ευαίσθητες, συγκριτικά με τον λόγο για παράδειγμα, ο οποίος συχνά είναι καθοριστικός και τελεσίδικος. Η ίδια κίνηση μπορεί σωματικά να εκτελεστεί με ποικίλους τρόπους και η κάθε μία εκδοχή της να μεταφέρει στο θεατή διαφορετική αίσθηση κάθε φορά, ανάλογα με τον τρόπο που σωματοποιείται. Δεν είναι τί κάνω αλλά πώς το κάνω. Και για μένα εκεί ακριβώς βρίσκεται ο χορός. Παρατηρώντας ανθρώπους στο δρόμο, στο αυτοκίνητο, όταν συζητάνε, μου φαίνεται ότι το σώμα τους έχει μιλήσει πολύ πιο πρίν από τους ίδιους.
Η κίνηση δεν διαφέρει από το χορό. Κάθε κίνηση είναι εν δυνάμει χορός.
Το μέλλον που οραματίζομαι για το χορό στην Ελλάδα
Να μπορούμε, όλοι όσοι ασχολούμαστε με αυτόν, να ζήσουμε από το επάγγελμά μας. Να σταματήσει να είναι αυτοτροφοδοτούμενος. Να αποκτήσει στέγη. Να μπει ακόμα πιο βαθιά και πιο νωρίς στην εκπαίδευση, ώστε να πάψει να είναι ένα θέαμα για λίγους. Να υπάρξουν μακροπρόθεσμες επιχορηγήσεις, ώστε να δημιουργηθούν σταθερές για μια υγιή δημιουργικότητα και παραγωγή. Σταθερές που θα οδηγούσαν ίσως την τέχνη του χορού στην Ελλάδα σε μία πιο κοινή και ομαλότερη εξέλιξη της ταυτότητάς του συνολικά. Για αρχή…
Η στήριξη των χορευτών στην Ελλάδα και τί θα μπορούσε να είναι διαφορετικό
Δεν έχουμε ουσιαστική κρατική στήριξη. Υπάρχουν βέβαια οργανισμοί που βοηθάνε και στηρίζουν τους δημιουργούς, δίνουν βήμα,, αλλά είναι μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού. Μία ανάσα δόθηκε με τη ίδρυση της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, αλλά μία πεταλούδα δε φέρνει την άνοιξη. Οι σχεδόν μηδαμινές κρατικές επιχορηγήσεις δεν αρκούν για να δοθεί μία πραγματική ώθηση στην ανάπτυξη του χορού. Δεν ξέρω τι είναι αυτό που μπορεί αυτή τη στιγμή να αλλάξει ρεαλιστικά, γιατί βρισκόμαστε σε μία εποχή βίαιης μετάβασης και προσωπικά δεν έχω ιδέα τι μπορεί να σημαίνει αυτό. Έχω όμως την αίσθηση ότι μέσα σε όλη αυτήν την κατάσταση γεννιέται μία ανάγκη για εύρεση νέων τρόπων και συνθηκών δημιουργίας, περισσότερων συμπράξεων. Ίσως η αλλαγή να πρέπει να έρθει από μέσα προς τα έξω..
Είμαι αισιόδοξη.
Info:
Η Ιωάννα Αποστόλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1984. Αποφοίτησε από την Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης το 2007. Ως υπότροφος του ιδρύματος Πράτσικα, συνέχισε τις σπουδές της στο σύγχρονο χορό στο Folkwang Hochschule στο Essen της Γερμανίας (2007-08). Ως χορεύτρια έχει συνεργαστεί, μεταξύ άλλων, με τα χοροθέατρα «Ύψιλον» της Αγγελικής Στελλάτου, «X-it» του Φώτη Νικολάου, «Yelp danceco», τη Λία Τσολάκη, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, την Όλια Λυδάκη, τον Παναγιώτη Αργυρόπουλο, την ομάδα σύγχρονου χορού του Χάρη Μανταφούνη κ.α. Από το 2008 διδάσκει σύγχρονο χορό.