Ήχοι του Κόσμου στην Τεχνόπολη από το Φεστιβάλ Αθηνών

Στη μουσική αφύπνιση του αραβικού κόσμου είναι αφιερωμένοι οι Ήχοι του Κόσμου στο Φεστιβάλ Αθηνών, που μας μεταφέρουν φέτος στην …

Τεχνόπολη τις μουσικές της «Επανάστασης του Γιασεμιού» – όπως ονόμασαν οι νέοι την εξέγερση που εξαπλώθηκε σταδιακά με αφετηρία την Τυνησία.

Συμμετέχουν: η Τυνήσια Lamia Bedioui με τους πέντε Έλληνες μουσικούς της, οι Orchestre Med Fusion από την Τυνησία, που συνέβαλαν ενεργά στην αφύπνιση των νέων της χώρας τους συνθέτοντας τον μουσικό κύκλο «The Jasmine Revolution», και οι El-Tanbura ένα από τα γνωστότερα συγκροτήματα στην Αίγυπτο, που μάλιστα έπαιξαν μπροστά στους συγκεντρωμένους στην πλατεία Ταχρίρ.   

Τέσσερις έλληνες μουσικοί συναντιούνται με κοινό τόπο τη φωνή της Lamia Bedioui. Αέρινη και ταυτόχρονα γήινη, η τυνήσια τραγουδίστρια ενώνει τους καημούς και τα όνειρα των λαών της Μεσογείου στο κοινό τους ταξίδι. Ερμηνείες απρόσμενες, ήχοι που περνούν από την έρημο των Βερβέρων έως την Ανδαλουσία, τη Μασσαλία, τη Σικελία, την Αίγυπτο, τη Νάπολη, το Λίβανο και τα νησιά του Αιγαίου.

Η Lamia Bedioui γεννήθηκε στην Τυνησία, όπου σπούδασε οικονομικά και παράλληλα ασχολήθηκε με το τραγούδι, ενώ ζει στην Ελλάδα από το 1992.

Ερμηνεύει τραγούδια από διάφορες παραδόσεις της Μεσογείου, αναζητώντας την κοινή ρίζα ανάμεσα στις μουσικές αυτές. Επίσης ασχολείται με το γαλλικό τραγούδι της περιόδου 1930-1970. Έχει συμμετάσχει σε πολλούς δίσκους και το 2006 κυκλοφόρησε η πρώτη δισκογραφική της δουλειά: Fin’ Amor σε συνεργασία με τον Σόλη Μπαρκή στα κρουστά, απ’ τις εκδόσεις Libra Music, μία δουλειά βασισμένη στην αρχέγονη σχέση της φωνής με τα κρουστά. Από το 2002 συμμετέχει στο Εργαστήρι Φωνητικής Τέχνης του Σπύρου Σακκά.

Έχει συνεργαστεί με αξιόλογους Έλληνες καλλιτέχνες (Σαββίνα Γιαννάτου, Νίκο Γράψα, Solis Barki, Γιώτα Βέη, Λεωνίδα Μαριδάκη κ.α) και έχει λάβει μέρος σε πολλά φεστιβάλ της Ελλάδας, σε συναυλίες φιλανθρωπικής και κοινωνικής υποστήριξης (Γυναίκες του Αφγανιστάν, Άστεγοι πρόσφυγες κ.α.) και σε διεθνή φεστιβάλ στο εξωτερικό (Βέλγιο, Γερμανία, Ιταλία, Τυνησία, Κύπρο), σε θεατρικές παραστάσεις και σε χορογραφίες.

Τα τραγούδια της Orchestre Med Fusion με κοινωνικό και πολιτικό περιεχόμενο και με ισχυρό το στοιχείο του πατριωτισμού, τους έφεραν στην πρώτη γραμμή της πρόσφατης εξέγερσης στην Τυνησία, απ’ όπου ξεκίνησε το ντόμινο των εξεγέρσεων του 2011 στον αραβικό κόσμο. Από την πρώτη στιγμή συμμετείχαν στις διαδηλώσεις και έγραψαν πολλά καινούρια τραγούδια που θα κυκλοφορήσουν στο άλμπουμ με τίτλο Parfum de Jasmin, αφιερωμένο στους μάρτυρες που έπεσαν στον κοινωνικό αγώνα.

Η ορχήστρα ιδρύθηκε από νεαρούς μουσικούς, που σπούδασαν μουσική και θεωρία στην πόλη Σφαξ της Τυνησίας, ενώ παράλληλα με την παραδοσιακή μουσική έχουν κάνει σπουδές και σε άλλα είδη, όπως η τζαζ, η λάτιν, το φανκ. Τα περισσότερα μέλη του συγκροτήματος καταπιάνονται με την ορχηστρική ερμηνεία μουσικών παραδόσεων της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου, μέσα από σύγχρονες ενορχηστρώσεις. Χρησιμοποιούν συνδυασμούς παραδοσιακών πνευστών και κρουστών οργάνων με σύγχρονα ηλεκτρικά όργανα, τονίζοντας ιδιαίτερα το στοιχείο του αυτοσχεδιασμού.

Ανάμεσα στα γνωστότερα συγκροτήματα από την Αίγυπτο, οι El-Tanbura είναι μια ομάδα Αιγύπτιων δεξιοτεχνών, τραγουδιστών, ψαράδων και λαϊκών φιλοσόφων. Για περισσότερα από είκοσι χρόνια είναι θεματοφύλακες μερικών από τις πιο παλιές λαϊκές μελωδίες του τόπου τους, του Πορτ Σάιντ, στη Διώρυγα του Σουέζ. Ντυμένοι με κελεμπίες, τζιν, κασκέτα και μοντέρνα γυαλιά ηλίου υποτάσσονται στη σαγήνη του ήχου της αρχαίας πεντάχορδης λύρας simsimiyya, που κατάγεται από τα χρόνια των Φαραώ.

Η λύρα έφτασε στο Πορτ Σάιντ μόλις τη δεκαετία του ’30 και αντικατέστησε τους παραδοσιακούς μουσικούς (suhbagiyya) και τα τραγούδια «dama» (θρησκευτικοί ύμνοι σούφι με συνοδεία κρουστών) στα καφενεία της πόλης. Τα νεότερα χρόνια, η σκηνή της simsimiyya παρήκμασε και τη δεκαετία του ’80 ο μουσικός Zakaria Ibrahim επέστρεψε στη γενέτειρά του και κατόρθωσε να αναστήσει την παράδοση της simsimiyya και τον ήχο της λύρας, φτιάχνοντας τους El-Tanbura με τη συμμετοχή ερασιτεχνών μουσικών από το Πορτ Σάιντ.

Με την αρωγή του L’Institut du Monde Arabe, οι El-Tanbura άρχισαν να κάνουν περιοδείες από το 1996 και να ηχογραφούν τα τραγούδια τους. Μέχρι σήμερα, έχουν κυκλοφορήσει τρεις δίσκοι τους: La Simsimiyya de Port Said (1996), Between the Desert and the Sea (2006), Friends of Bamboute (2009). Το 2010 συνεργάστηκαν με τη Γαλλομαροκινή τραγουδίστρια Hindi Zahra, ενώ το 2011 τους βρήκε να παίζουν ζωντανά ανάμεσα στους διαδηλωτές της πλατείας Ταχρίρ.

Lamia Bedioui τραγούδι, Γιώργος Βουρνάς ούτι, κιθάρα, φωνή, Λουκία Κωνσταντάτου κανονάκι, φωνή, Πάνος Λαμπρόπουλος νέυ φλογέρες, Νίκος Σουλιώτης κρουστά, φωνή

Orchester Med Fusion (Τυνησία)
Ayman Ben Atitallah κρουστά, Ayman Boujlida ντραμς, Mokhless Jridi μπάσο, Houcem, Masmoudi κανονάκι, Firas El Arbi βιολί, Youness Kassis φλάουτο, Malek Dhieb πιάνο, Houcem Ellafi τραγούδι

El Tanbura (Αίγυπτος)
Aboughada Karim κρουστά, Ashry Hassan σιμσιμίγια (είδος λύρας), φωνή, Azam El Sayed κρουστά, φωνή, Bakry Samy κρουστά, El Manzalawy El Sayed φωνή, El Rahman Aly φωνή, κρουστά, χορός, El Ramen El Said φωνή, κρουστά, Ibrahim Zakaria μουσική διεύθυνση, φωνή, χορός, Ibrahim Morsy φωνή, χορός, Nasr Mansour νέι, Shohib Mohamed ταμπουρά και φωνή