Σινεμά / Άρθρα

Τζιμ Τζάρμους: Η ποιητική οπτική ενός ανεξάρτητου σκηνοθέτη

ΕΦΗ ΑΘΑΝΑΣΟΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ / 12-06-2020 / 12:30

Μέσα από τα καρέ των indie ταινιών του Τζιμ Τζάρμους, ανακαλύπτουμε την ποιητικότητα, τον μουσικό ρυθμό, αλλά και το ιδιότυπο χιούμορ ενός μετρ του ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου.

Ο James Robert Jarmusch γεννήθηκε το 1953 σε μία μικρή πόλη του Οχάιο, στην Αμερική και από το 1980 έως σήμερα θεωρείται ένας από τους βασικότερους εκπροσώπους του ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου. Αλλά ο Τζιμ Τζάρμους δεν είναι μόνο σκηνοθέτης, είναι επίσης σεναριογράφος, παραγωγός, μοντέρ, ηθοποιός και μουσικός συνθέτης. Συμμετείχε σε συγκροτήματα του κινήματος no wave, τα οποία πειραματίζονταν με τον θόρυβο και τον ήχο, αλλά ακόμα και σήμερα διατηρεί τις συνδέσεις του με τη μουσική μέσα από το ροκ συγκρότημά του SQÜRL. Η μουσική επένδυση των ταινιών του γίνεται συχνά από τον ίδιο και είναι χαρακτηριστική, καθώς προσδίδει μια ιδιαίτερη αισθητική, αποτελώντας αναπόσπαστο κομμάτι των κόσμων που τόσο μοναδικά δημιουργεί.

Από το μποέμικο Stranger than Paradise έως το βαθιά μοναχικό Broken Flowers, τα ταξίδια με αμάξι θα μπορούσαν να θεωρηθούν σήμα κατατεθέν του. Το ίδιο θα μπορούσε να πει κανείς για την αστική ποιητικότητα ταινιών όπως, το Ghost Dog: The Way of the Samurai, το Only Lovers Left Alive, το Paterson ή για το ιδιότυπο χιούμορ που διαποτίζει μελαγχολικά όλα τα φιλμ του. Από τις αποδράσεις φυλακισμένων όπως, ο Tom Waits και ο Roberto Benigni στο Down by Law μέχρι τις συζητήσεις θρυλικών ηθοποιών, μουσικών, καλλιτεχνών στο Coffee and Cigarettes και τις νυχτερινές διαδρομές των ταξί μέσα στις πόλεις, που παρακολουθούν τις ιστορίες των ανθρώπων στο Night on Earth. Το είδος των ταινιών του δεν μπορεί να καταταχθεί στα στενά όρια του δράματος, της κωμωδίας, του θρίλερ ή της περιπέτειας, είναι ένα είδος καθαρά δικό του. Ακόμα και οι ταινίες με ζόμπι, όπως το τελευταίο του The Dead don’t Die, ή αντίστοιχα με βρικόλακες, δε θυμίζουν σε τίποτα τις κινηματογραφικές ανούσιες επιτυχίες της εποχής.

Τα καρέ των ταινιών του διατηρούν λίγο από τον ρυθμό των μοναδικών μουσικών του μοντάζ και εμείς ανατρέχουμε σε όλη την μυθοπλαστική φιλμογραφία ενός σκηνοθέτη, που επιλέγει τις ανεξάρτητες παραγωγές γιατί μέσα από αυτές μπορεί πραγματικά να δημιουργήσει τέχνη.