Καλοκαίρι 2013, στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης προσφέρει πολλές δυνατότητες σε όσους έχουν καλλιτεχνικές ανησυχίες με εκθέσεις, ξεναγήσεις και δημιουργικά εργαστήρια, τόσο στη Μονή Λαζαριστών όσο και στο Λιμάνι Θεσσαλονίκης.

Ένα δροσερό καλοκαίρι με ιδιαίτερα «ταξίδια» στα έργα της συλλογής Κωστάκη και στη σύγχρονη τέχνη υπόσχεται το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, με ένα δημιουργικό εργαστήριο στην έκθεση «1,2,3,b4» στο λιμάνι και ξεναγήσεις στις τρέχουσες εκθέσεις και στους δύο χώρους, στη Μονή Λαζαριστών και στην Αποθήκη Β1 στο λιμάνι Θεσσαλονίκης, εν όψει και της 4ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης τον προσεχή Σεπτέμβριο.

Αναλυτικά, από την Πέμπτη 11 Ιουλίου και κάθε Πέμπτη στις 20:00 οι επισκέπτες θα ξεναγούνται στην έκθεση «1,2,3,b4» που φιλοξενείται στο λιμάνι, ενώ συνεχίζονται σταθερά οι ξεναγήσεις στη Μονή Λαζαριστών κάθε Κυριακή στις 12:00 στην έκθεση «Η συλλογή Κωστάκη και η ρωσική πρωτοπορία. 100 χρόνια από τη γέννηση του συλλέκτη». Να σημειωθεί ότι η συμμετοχή στις ξεναγήσεις είναι ανοιχτή για το κοινό, με το εισιτήριο εισόδου (ολόκληρο 3 ευρώ, μειωμένο-φοιτητικό-μαθητικό 1,5 ευρώ, ομαδικό 1 ευρώ. Ισχύουν ατέλειες με την επίδειξη της σχετικής κάρτας), ενώ το πρόγραμμα των ξεναγήσεων θα ισχύσει μέχρι και την Κυριακή 1 Σεπτεμβρίου.

Οι μουσειοπαιδαγωγοί του ΚΜΣΤ ετοιμάζουν επίσης για τους μικρούς φίλους ένα καλοκαιρινό δημιουργικό εργαστήριο στο πλαίσιο της έκθεσης στο λιμάνι «1,2,3,b4». Πρόκειται για ένα εργαστήριο που θα πραγματοποιηθεί σε δύο συναντήσεις την Πέμπτη 18 & 25 Ιουλίου στις 19:00 για παιδιά ηλικίας 7-12 ετών. Κάθε συνάντηση θα περιλαμβάνει δίωρη δημιουργική απασχόληση με συμμετοχή 1€ /το παιδί. Εμπνευσμένο από συγκεκριμένα έργα της έκθεσης, το εργαστήριο έχει ως στόχο την εξοικείωση και τον πειραματισμό των παιδιών με τεχνικές της σύγχρονης τέχνης όπως η σύνθεση διαφόρων υλικών, η κίνηση, το παιχνίδι με το φως, δημιουργώντας τρισδιάστατες κατασκευές. Κάθε συμμετέχοντας θα πρέπει να φέρει ένα μεγάλο κουτί παπουτσιών και φακό (προαιρετικά). Η συμμετοχή στο εργαστήριο γίνεται κατόπιν δήλωσης στο τηλέφωνο: 2310\\593270.

Έκθεση «Η συλλογή Κωστάκη και η ρωσική πρωτοπορία. 100 χρόνια από τη γέννηση του συλλέκτη».

Έως 31 Ιανουαρίου 2014

Χώρος: Μονή Λαζαριστών / Ώρες λειτουργίας: Τρίτη-Κυριακή 10:00-18:00

Επιμέλεια: Μαρία Τσαντσάνογλου, Διευθύντρια του ΚΜΣΤ, Αγγελική Χαριστού, Ιστορικός Τέχνης – Επιμελήτρια ΚΜΣΤ

100 χρόνια συμπληρώνονται το 2013 από τη γέννηση του Γιώργου Κωστάκη (1913-1990), και το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης γιορτάζει αυτό το επετειακό έτος, με την έκθεση «Η συλλογή Κωστάκη και η ρωσική πρωτοπορία. 100 χρόνια από τη γέννηση του συλλέκτη». Πρόκειται για μία μεγάλης κλίμακας παρουσίαση της συλλογής και του αρχείου Κωστάκη με έργα που ακολουθούν το βλέμμα και την μέθοδο του συλλέκτη και ξεδιπλώνουν την ιστορία της συλλογής του. Η έκθεση αναπτύσσεται μέσα από ποικίλες μονογραφικές παρουσιάσεις καλλιτεχνών και τονίζονται οι επιμέρους ενότητες της συλλογής.

Ο Γιώργος Κωστάκης γεννήθηκε στη Μόσχα το 1913. Ο πατέρας του ήταν έμπορος από τη Ζάκυνθο και είχε εγκατασταθεί οικογενειακώς στη Μόσχα. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη ρωσική πρωτεύουσα και εργάστηκε ως οδηγός στην ελληνική πρεσβεία μέχρι το 1940. Όταν η ελληνική πρεσβεία λόγω του πολέμου έκλεισε, ο Γ. Κωστάκης συνέχισε να εργάζεται στην καναδική πρεσβεία. Στα πλαίσια των επαγγελματικών του καθηκόντων συνόδευε ξένους διπλωμάτες στις επισκέψεις τους σε παλαιοπωλεία και οίκους τέχνης. Χωρίς να έχει ιδιαίτερη καλλιτεχνική παιδεία και επαφή με τη μοντέρνα τέχνη, προικισμένος όμως με ένα σπάνιο ένστικτο, εντυπωσιάστηκε όταν αντίκρισε το 1946 ένα πίνακα της Όλγας Ροζάνοβα. Από τότε άρχισε να ενδιαφέρεται για τη ρωσική πειραματική τέχνη των αρχών του 20ού αιώνα. Ήρθε σε επαφή με τις οικογένειες και τον στενό κύκλο των καλλιτεχνών καθώς και με όσους καλλιτέχνες βρίσκονταν ακόμη στη ζωή και για τρεις τουλάχιστον δεκαετίες συγκέντρωνε μεθοδικά έργα «ρωσικής πρωτοπορίας» δημιουργώντας μια περίφημη συλλογή η οποία διέσωσε από την καταστροφή και τη λήθη αυτό το εξαιρετικά σημαντικό τμήμα της ευρωπαϊκής τέχνης του 20ου αιώνα. Σε πολλές περιπτώσεις αντιμετώπισε ιδιαίτερες δυσκολίες διότι το σταλινικό καθεστώς είχε θέσει σε απαγόρευση τα έργα της ρωσικής πρωτοπορίας, επιβάλλοντας στην τέχνη το δόγμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Ο ίδιος πίστευε ότι η παραγνώριση της τέχνης της «ρωσικής πρωτοπορίας» ήταν ένα τραγικό λάθος και ότι «οι άνθρωποι θα την χρειάζονταν και θα την εκτιμούσαν κάποια μέρα». Το 1977 ο Κωστάκης έφυγε από τη Μόσχα και εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα αφήνοντας στην Πινακοθήκη Τρετιακόφ ένα σημαντικό μέρος της συλλογής του. Πέθανε στην Αθήνα το 1990.

Η συλλογή Κωστάκη στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης απαρτίζεται από 1277 έργα τέχνης (πίνακες ζωγραφικής, σχέδια, κατασκευές, κεραμικά κ.α.) σημαντικών καλλιτεχνών της ρωσικής πρωτοπορίας, όπως οι Κ. Μαλέβιτς, Λ. Ποπόβα, Β. Τάτλιν, Α. Ρότσενκο, Ι. Κλιουν, Γ. Κλούτσις, Σ. Νικρίτιν, Ο. Ροζάνοβα, Β. Στεπάνοβα, Ν. Ουνταλτσόβα, Μ. Ματιούσιν, Π. Φιλόνοφ και πολλών άλλων. Η συλλογή είναι αντιπροσωπευτική όλων των ρευμάτων και των τάσεων της ρωσικής πρωτοπορίας, μιας από τις πιο ρηξικέλευθες και ενδιαφέρουσες περιόδους της παγκόσμιας τέχνης που άνθισε στη Ρωσία στις τρεις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Όπως θα πούμε πιο αναλυτικά παρακάτω, η αγορά της συλλογής Κωστάκη έγινε από το ελληνικό δημόσιο το Μάρτιο του 2000 και με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού περιήλθε στο νεοϊδρυθέν Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για τη σημαντικότερη συλλογή έργων ρωσικής πρωτοπορίας (1900-1930) που βρίσκεται σήμερα εκτός Ρωσίας και έχει μεγάλη κινητικότητα σε εκθέσεις στην Ευρώπη και την Αμερική.

Έκθεση «1,2,3,b4»

Έως 4 Σεπτεμβρίου 2013

Χώρος: Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Β1, λιμάνι Θεσσαλονίκης)

Ώρες λειτουργίας: Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή 10:00-18:00, Πέμπτη 10:00-21:00

Επιμέλεια: Αρετή Λεοπούλου, Θοδωρής Μάρκογλου, Ιστορικοί τέχνης-Επιμελητές ΚΜΣΤ-ΚΣΤΘ

Τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση «1,2,3,b4» είναι παραγωγές από τις προηγούμενες Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (2007, 2009, 2011), τόσο από τις κεντρικές εκθέσεις όσο και από τα αντίστοιχα τρία διεθνή εργαστήρια νέων καλλιτεχνών και το τελευταίο φεστιβάλ περφόρμανς, και αποτέλεσαν δωρεές από τους καλλιτέχνες στη συλλογή του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, αλλά και στην ίδια την πόλη. Τα συγκεκριμένα έργα ως εκθεσιακό υλικό στο σύνολο τους αποκτούν τώρα ένα εντελώς διαφορετικό, νέο περιεχόμενο και οι μεταξύ τους συνδετικοί κρίκοι πλέον διαφοροποιούνται. Καλλιτέχνες από διαφορετικές χώρες του κόσμου συμπλέουν σε μια έκθεση που προετοιμάζει το έδαφος για την τέταρτη φετινή έκδοση της επιτυχημένης διοργάνωσης. Τα έργα αντανακλούν το ιδεολογικό περιεχόμενο της εκάστοτε έκθεσης και παράλληλα τα προσωπικά και κοινωνικοπολιτικά διεθνή και τοπικά θέματα. Εγκαταλελειμμένοι τόποι-«ετεροτοπίες», κοινωνικές και εργατικές ανισότητες, εικόνες της σύγχρονης Μεσογείου και της Ελλάδας, σύμβολα καταπίεσης, οικολογικές καταστροφές, ζητήματα φύλου και ταυτότητας, είναι μερικές μόνο από τις έννοιες που συνυπάρχουν και συνδιαλέγονται. Ο τίτλος της έκθεσης αναφέρεται στις Μπιενάλε που προηγηθήκαν, στην πόλη, το 2007, το 2009, και το 2011, ενώ το λογοπαίγνιο b4 (ηχητικά μπι φορ, στα αγγλικά before=πριν) αναφέρεται στην 4η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης που θα φιλοξενηθεί στην πόλη από τις 18 Σεπτεμβρίου 2013 σε διάφορους χώρους με πλήθος εκθέσεων και δράσεων. .

Συμμετέχουν οι εξής καλλιτέχνες:

Δημήτρης Αμελαδιώτης, Ελίνα Ιωάννου, Ελένη Μουζακίτη, Θοδωρής Προδρομίδης, Χρυσή Τσιώτα, Vahram Aghasyan, Tursun Ali, Victor An, Nadia Ayari, Nezaket Ekici, Andrei Filippov, Luigi Presicce, Kira O’ Reilly, Omid Salehi, Azat Sargsyan, Guram Tsibakhasvili, Yang Yongliang