Κανείς δεν κυβερνά αθώα

Η πολιτική και η Ιστορία συνάντησαν τη λογοτεχνία μια μέρα του 1938 στο πρόσωπο ενός εκκεντρικού Ούγγρου εβραϊκής καταγωγής που μόλις είχε αποσκιρτήσει από το Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας. Ο Άρθουρ Καίσλερ έγραψε το αριστουργηματικό αφήγημα των χαμένων ιδεολογιών του 20ου αιώνα με τον τίτλο “Έκλειψη Ηλίου” που στα Αγγλικά μεταφέρθηκε ως “Το Σκοτάδι του μεσημεριού”, για να καταλήξει ως “Το μηδέν και το άπειρο“ στη Γαλλία. Χρησιμοποιώντας την ελεφάντινη μνήμη του πρωταγωνιστή του Ρουμπάσοφ, στο πρόσωπο του οποίου συναιρούνται οι “παλιοσειρές” του Μπολσεβικισμού, στηλιτεύει όχι μόνο τις Σταλινικές προγραφές και τις δίκες της Μόσχας που ξεκλήρισαν τα στελέχη της πρώτης περιόδου αλλά και κάθε μορφή ανελευθερίας και αυταρχισμού  που γεννά μια Ιστορία  χωρίς ηθική, μια ιδέα χωρίς ανθρωπισμό. Ο Ρουμπάσοφ, ένα κοσμοπολίτης της Επανάστασης, θα υποκύψει στην συλλογική ενοχή της χαμένης επανάστασης και θα ομολογήσει εγκλήματα που δεν έκανε, υπό το βάρος της πρόθεσής του να αντιταχθεί στο κατακλυσμιαίο ρεύμα της ανάλγητης Ιστορικής αναγκαιότητας. Ο Καίσλερ συνομιλεί με το ντοστογιεφσκικό “Έγκλημα και Τιμωρία”, προσπαθώντας να λύσει τον παράγοντα Χ της Ιστορίας μέσα από την δεδομένη βαρβαρότητα του ανθρώπινου γένους. Σε όλο το μυθιστόρημα δεσπόζουσα νότα παραμένει το αρχικό μότο του Σαιν Ζυστ “Κανείς δεν κυβερνά αθώα”.