Συγκεκριμένα η Διεύθυνση Διαχείρισης Μητροπολιτικών Υποδομών ως φορέας συντήρησης των υπογείων διαβάσεων εκ μέρους της Περιφέρειας Αττικής, με την διαμεσολάβηση του Συλλόγου Υπάλληλων, προσκάλεσε τους εικαστικούς Κωνσταντίνο Κωστούρο και Κωνσταντίνα Καραχάλιου (που παράλληλα υπηρετούν στην Περιφέρεια) προκειμένου να επέμβουν εικαστικά στην ανάπλαση και τον εξωραϊσμό της υπόγειας διάβασης πεζών της Λεωφόρου Συγγρού, πλησίον της οδού Χαροκόπου.
Μετά από πολύ σκέψη και αναλογιζόμενοι το βάρος της ευθύνης, οι δύο καλλιτέχνες κατέληξαν σε εικαστικά έργα που αναβάθμισαν το χώρο και έγιναν σημεία αναφοράς για την περιοχή. Σκοπός δεν ήταν η «διακόσμηση» της διάβασης αλλά η δημιουργία έργων σύγχρονης τέχνης, μνημειακών διαστάσεων, που στέκονται αυτόνομα σε απολυτή συμμετρία με το χώρο και τους ανθρώπους που τον περιδιαβαίνουν καθημερινά.
Έφτιαξαν δυο ξεχωριστές μεγάλες εικαστικές εγκαταστάσεις εκατέρωθεν του εσωτερικού της διάβασης που κάλυψαν το σύνολο των επιφανειών δεξιά και αριστερά της και έρχονται σε διάλογο μεταξύ τους. Το αποτέλεσμα είναι δυο έργα συμβολικού και ποιητικού χαρακτήρα, ύμνος στους «αόρατους» και τους «φτερωτούς» περιηγητές της πόλης. Μια προσφορά στην πλειάδα δηλαδή των ανθρώπων που διαβαίνουν, ζουν και γενικότερα βιώνουν τον δημόσιο χώρο καθημερινά, από ανάγκη ή επιλογή, μακριά από την βολή της ιδιωτικής μετακίνησης, καθώς και στα αστικά πτηνά που πανταχού παρόντα, συμβιώνουν μαζί μας και παρατηρούν τα πάντα.
Το «Νυχαυγή* Πλάσματα» του Κωνσταντίνου Κωστούρου είναι ένα έργο διαστάσεων είκοσι (20) μέτρων πλάτος επί δυο (2) μέτρα ύψος που εκτείνεται σε όλο τον χώρο της δεξιάς πλευράς της Διάβασης Χαροκόπου, όπως την επισκεπτόμαστε από την είσοδο του ρεύματος προς Πειραιά. Είναι ζωγραφισμένο με χρώματα λαδιού, σε φύλλα σκουριασμένης λαμαρίνας. Αυτές οι επιφάνειες δεν είναι επιτοίχιες αλλά τοποθετήθηκαν σε ειδικές βάσεις σε απόσταση 70 εκατοστών από αυτόν, δίνοντας μια αίσθηση αιώρησης και ειδικού βάρους μαζί.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Σε αυτό το περιβάλλον έχουν ζωγραφιστεί πλάσματα αλλά και αντικείμενα «Νυχαυγή*», μέσα σε σκιές και χαραμάδες, που προσμένουν το ταξίδι τους στο φως. Άνθρωποι, πουλιά, μικρά λουλούδια και σπίτια, σκοπό έχουν να λειτουργήσουν σαν σύμβολα της αντίθεσης του «κάτω» με τον «πάνω» κόσμο, ενώ ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, μία απόκοσμη λάμψη προβάλλεται προς τα μάτια του θεατή από εδικό φωτισμό, που έχει τοποθετηθεί εκεί για να επιτείνει τη οπτική εμπειρία.
Αυτή η αντίθεση του «πάνω» με το «κάτω», τόσο σε φυσικό όσο και σε συμβολικό επίπεδο, συνήθως περνά από το μυαλό του διαβάτη που διασχίζει τις υπόγειες διαβάσεις. Το έργο φιλοδοξεί να δημιουργήσει μια συνθήκη που θα εκπλήσσει, θα δημιουργεί δέος και ψυχική ανάταση με το μέγεθος και την πολυπλοκότατα της υφής του.
Η αρχική ιδέα του έργου της Κωνσταντίνας Καραχάλιου «Φτερωτοί Αγναντευτές» εμφανίστηκε μπροστά της περπατώντας στην πόλη ως πλάνης. Η μορφή του flâneur ή αλλιώς του πλάνητος έχει συνδεθεί με την ποίηση του Charles Baudelaire και το έργο του Walter Benjamin. Το βλέμμα του διυλίζει το παροδικό συλλαμβάνοντας το διαχρονικό. Με άλλα λόγια, ο flâneur αποκρυπτογραφώντας τα σημάδια του χρόνου, φτάνει στο αρχέγονο παρελθόν σε ένα αρχετυπικό χρόνο. Λειτουργώντας λοιπόν ως Μπωντλαιρική flâneur, σε ώρες μάταιης περιπλάνησης, συνειδητοποίησα ότι υπάρχουν πάντα γύρω μας οι αόρατοι παρατηρητές, τα περιστέρια. Βρίσκονται παντού, πάνω σε σύρματα, πάνω στα μπαλκόνια, στα πεζοδρόμια, στα πάρκα, σε όποιο πιθανό ή απίθανο σημείο της διαδρομής μας.
Το έργο αποτελείται από 28 αυτόνομα αλλά σε διάλογο μεταξύ τους έργα διαστάσεων 1μ. πλάτος επί 40 εκ. ύψος. Τοποθετήθηκαν το ένα δίπλα στο άλλο, χωρίς κενό ανάμεσα τους και με αυτό τον τρόπο συγκροτούν ένα μωσαϊκό 28 μέτρων, σε όλο το μήκος της αριστερής πλευράς της διάβασης, όπως την επισκεπτόμαστε από την είσοδο του ρεύματος προς Πειραιά.
Κάθε έργο είναι ζωγραφισμένο με μολύβι, πενάκι και μαύρο μελάνι πάνω σε προετοιμασμένο και ειδικά επεξεργασμένο αλουμίνιο και έχει εγκιβωτιστεί σε διάφανο Plexiglas.
Ο θεατής εισερχόμενος στην διάβαση καλείται να ατενίσει ένα έργο που αναπαριστά δεκάδες ζωγραφιστά περιστέρια να αναπαύονται πάνω σε ένα καλώδιο μήκους 28 μέτρων και να παρατηρούν τις ζωές μας καθώς αυτές χάνονται στον ξέφρενο ρυθμό της μέρας. Αυτή η αντίθεση μεταξύ της βιασύνης για μια γρήγορη διέλευση και της απάθειας των φιλήσυχων πτηνών, αποσκοπεί στο να μας κάνει να προβληματιστούμε για το ρυθμό του βίου που έχουμε επιλέξει.
* Νυχαυγές: Ορατό ή λαμπερό τη Νύχτα / Noctilucent (noct- + lucent): visible or glowing at night
Βιογραφικά:
Ο Κωνσταντίνος Κωστούρος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1974. Σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα από όπου αποφοίτησε το 1999 έχοντας σπουδάσει Ζωγραφική και Χαρακτική (Intergrated Master). Από τότε, παρουσιάζει ζωγραφική και εικαστικά – θεατρικά δρώμενα και συμμετέχει σε ομαδικές εκθέσεις με ζωγραφική, κατασκευές και εγκαταστάσεις, στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Διδάσκει ζωγραφική και ιστορία της τέχνης. Από το 2004 παραθέτει διαλέξεις με θέματα που έχουν να κάνουν με την τέχνη, την αισθητική και την σύγχρονη μαζική κουλτούρα. Συνεργάζεται με δημόσιους φορείς, ιδιωτικές επιχειρήσεις, Ιδρύματα και συλλογικότητες ως εισηγητής σε σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα ενηλίκων και παιδιών. Επίσης, είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο Εκπαιδευτών Του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και του ΛΑΕΚ – ΟΑΕΔ. Παράλληλα, αρθρογραφεί στην Huffington Post.
Η Κωνσταντίνα Καραχάλιου γεννήθηκε στην Λαμία Φθιώτιδας το 1972. Σπούδασε στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού στην Αθήνα και στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα. Αποφοίτησε το 2008 , από το Εργαστήριο του Χρόνη Μπότσογλου έχοντας σπουδάσει Ζωγραφική. Το 2003 παρακολούθησε πρόγραμμα Εράσμους στην Λισαβώνα.
Το 2018 παρουσίασε την πρώτη της ατομική έκθεση στην γκαλερί «Περί Τεχνών» με τίτλο Μικρές Προσωπικές Ιστορίες ενώ τα τελευταία χρόνια, συμμετέχει και σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Λισαβόνα, Αίθουσα Τέχνης Tejou. Αίθουσα Τέχνης Οινοποιείου Χατζημιχάλη. Precious Entites / Πολύτιμες Οντότητες, Αίθουσα Τέχνης Artshot – Sophia Gaitani 2022. Art Thessaloniki 2022.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Κωνσταντίνος Κωστούρος