Κάθε καινούρια παραγγελία είναι ένας παράδοξος μόχθος. Ένα κομμάτι που δεν υπάρχει και θα υπάρξει έχει προαποφασιστεί. Ένα κομμάτι που δεν έχει κανένα ακόμα έρεισμα στην πραγματικότητα βρίσκεται ήδη στο δρόμο να παρουσιαστεί και είναι σχεδόν αδύνατο να γνωρίζουμε ποια θα είναι η μορφή ή το αποτέλεσμά του.
Στην περίπτωση του κομματιού που κατασκεύασα για το Φεστιβάλ του Μόλυβου στη Λέσβο η διαδικασία της σύνθεσης πήρε πολλές και ενδιαφέρουσες -για μένα- τροπές. Ξεκινώντας μία σειρά από συζητήσεις με την Δανάη και την Κυβέλη Dörken γύρω από τη δυνατότητα της συρρίκνωσης της Δημιουργίας του Haydn σε λίγο χρόνο και για λίγα όργανα, αναζητώντας δυνατότητες έργων σχετικές με αρχαιοελληνικά θέματα, αναζητώντας ποια όργανα θα μπορούσαν τελικώς να διατεθούν για την πραγματοποίηση ενός καινούριου κομματιού, τελικώς καταλήξαμε σε ένα σύνολο οκτώ οργάνων και στην παρουσία ενός ηθοποιού που χρησιμοποιεί με πολλούς τρόπους ένα κείμενο. Μία καντάτα για ηθοποιό με μία κάποια υπόμνηση στη Δημιουργία του Haydn.
Εδώ θα ήταν καλό να σταθώ στο ζήτημα του κειμένου καθώς είχα την τύχη να έχω πρόσβαση σε δύο σπουδαία –κατά τη γνώμη μου- κείμενα. Αφ’ ενός στην ανέκδοτη μετάφραση του Νίκου Παναγιωτόπουλου του Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου και στην πλήρη μετάφραση των Ορνίθων του Αριστοφάνη από τον Γιάννη Αστερή. Επέλεξα τους στίχους 436 έως 471 από τον Προμηθέα όπου ο ήρωας μιλά για την διδαχή που παρέδωσε στην ανθρωπότητα η οποία πριν από την έλευσή του ήταν αληθινά κτηνώδης και τους στίχους των Ορνίθων που ο Χορός των πουλιών μιλά για την δημιουργία του κόσμου από το Χάος και τη Νύχτα. Ο Γιάννης Αστερής συνέθεσε τα δύο κείμενα σε ένα λιμπρέτο από το οποίο ξεκίνησε να αρθρώνεται και το κομμάτι που θα παρουσιαστεί στις 16 Αυγούστου. Ο ηθοποιός, σε αυτή την περίπτωση η Μαρία Σκουλά που με μεγάλη ευαισθησία εργάστηκε στην αποκωδικοποίηση της παρτιτούρας, μιλά ακατάσχετα γρήγορα ή πολύ αργά, άναρθρα ή τραγουδισμένα, ψιθυρίζει, φωνάζει και αναφωνεί ακροβατώντας στην ελαφρότητα των Πουλιών και την βαθυστόχαστη εσωστρέφεια του Προμηθέα. Το σύνολο την περιβάλλει παράγοντας -θα έλεγα καθ’ υπερβολήν- ηχητικούς χώρους που αρθρώνουν στο χρόνο το κείμενο και τις μεταπτώσεις του ήρωα-αφηγητή.
Θεωρώ εαυτόν τυχερό να έχω την ευκαιρία της πρώτης παρουσίασης ενός έργου στο Φεστιβάλ του Μόλυβου καθώς οι άνθρωποι που το συγκροτούν και το προγραμματίζουν έχουν ένα πολύ σοβαρό όραμα για την γραπτή [επιτρέψτε μου αυτόν το νεολογισμό] μουσική και συνασπίζουν μία πολύ υψηλού επιπέδου ομάδα ερμηνευτών στην οποία μπορεί να εμπιστευτεί ένας συνθέτης μία παρτιτούρα με πολλή αισιοδοξία.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Επίσης θεωρώ εξαιρετικά γενναία και αξιόλογη την λογική της παραγγελίας νέων έργων σε συνθέτες από οργανισμούς και Φεστιβάλ που εστιάζουν κυρίως στο παλαιότερο ρεπερτόριο καθώς έτσι παράγεται μία ουσιαστική χειρονομία συνέχειας στην παραγόμενη τέχνη ενώ προσφέρεται μία νέα διάσταση στην τέχνη της ακρόασης με τη συνύπαρξη ριζικά διαφορετικών έργων. Τελικά δε, θα ήθελα να τονίσω πως με την συνύπαρξη αυτή προσφέρεται στην κοινότητα του ακροατηρίου μία εμπειρία σημαντική και επωφελής καθώς συνδυάζει πολλές εκδοχές της αντίληψης για τον ήχο μέσα στο χρόνο και την αισθητική θεώρηση κάθε εποχής.
Info:
Γεννημένος στην Αθήνα το 1981, o Κορνήλιος Σελαμσής είναι ένας συνθέτης προσανατολιζόμενος στη σύγχρονη κλασσική μουσική και τη μουσική για το θέατρο, τις δύο κύριες δραστηριότητές του. Aσχολήθηκε αρχικά με τη σύνθεση και την ενορχήστρωση στα πλαίσια του βήματος που έδινε σε νέους μουσικούς η Ορχήστρα των Χρωμάτων και ο Γιώργος Κουρουπός στις αρχές τις δεκαετίας του 2000. Από το 2004 έως το 2010 έζησε στην Ολλανδία.
Σπούδασε σύνθεση στο Βασιλικό Ωδείο της Χάγης με τον Gilius van Bergeijk, τον Martijn Padding και τον Cornelis de Bondt.
Έργα του έχουν παραγγελθεί και παιχθεί από το ASKO Ensemble, το Nieuw Ensemble, το Enseble de Ereprijs, τη φιλαρμονική ορχήστρα του Łódz, το Artéfacts Ensemble, την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, την Ορχήστρα των Χρωμάτων, το Artéfacts Ensemble, το Ventus Ensemble κ.α. στο Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Γαλλία, την Πολωνία, τον Καναδά κ.α. Το καλοκαίρι του 2016 παρουσιάστηκε στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών η όπερα του Λεόντιος και Λένα.
Ένα μεγάλο μέρος της εργασίας του συνθέτη καταλαμβάνει η μουσική για το θέατρο και η συνεργασία του με τους σκηνοθέτες, Χάρη Φραγκούλη, Δημήτρη Καραντζά, Ακύλλα Καραζήση, Σοφία Πάσχου, Νίκο Καραθάνο. Ξεχωριστή είναι η πολυετής του συνεργασία με το Θωμά Μοσχόπουλο -που αριθμεί δεκατρείς παραστάσεις- και η έρευνα που έχουν από κοινού διεξάγει πάνω στη λειτουργία της μουσικής στην αρχαία τραγωδία. Η ενορχηστρωτική του εργασία του πάνω στη μουσική του Κωνσταντίνου Βήτα με τίτλο Συγκατοίκηση, εκδόθηκε σε δίσκο από τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.
Από το Μάιο του 2014 έως τον Μάιο του 2016 ο Κορνήλιος Σελαμσής ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής της σειράς συναυλιών Τρίτες Παράλληλες του θεάτρου Πόρτα η οποία παρουσίασε 61 νέα προγράμματα συναυλιών από όλο το φάσμα της μουσικής πράξης. Επιπροσθέτως από τον Νοέμβριο του 2015 συντονίζει και διδάσκει στο εργαστήρι Σύνθεσης Μουσικής στο Θέατρο στα πλαίσια των εργαστηρίων του Εθνικού Θεάτρου.
