Κρατική Ορχήστρα Αθηνών: Συναυλίες 2014 – 2015

Στη συνάντηση γνωριμίας που είχε με τους εκπροσώπους του Τύπου, την Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου, στο ξενοδοχείο Hilton Αθηνών, ο Στέφανος Τσιαλής επεσήμανε καταρχάς πόσο μεγάλη χαρά, τιμή αλλά και αίσθημα ευθύνης προϋποθέτει η ιδιότητα του Διευθυντή της πρώτης και αρχαιότερης ελληνικής ορχήστρας. Έκανε μνεία στην προσφορά και στο έργο των προκατόχων του, Βύρωνα Φιδετζή και Βασίλη Χριστόπουλου. Ανέφερε τους βασικούς άξονες της πολιτικής του και παρουσίασε το πρόγραμμα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών για την καλλιτεχνική περίοδο 2014-15.

Η διατήρηση και εδραίωση της υψηλής αισθητικής που αρμόζει στην Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, την πρώτη και αρχαιότερη ορχήστρα της χώρας. Η ενίσχυση της διεθνούς παρουσίας. Η επίτευξη ακόμα μεγαλύτερης εξωστρέφειας μέσω της εξερεύνησης εναλλακτικών μορφών μουσικής έκφρασης, σ’ απρόβλεπτους χώρους φιλοξενίας και με μία ελαφρώς διαφοροποιημένη ημερολογιακή λογική. Η διαμόρφωση ενός εκτενούς, ελκυστικού και «πολύχρωμου» προγράμματος, το οποίο επιτρέπει στο κοινό να ξανασυναντηθεί με δημοφιλέστατα έργα, προτείνοντάς του παράλληλα τη γνωριμία με λιγότερο γνωστούς συνθέτες. Αυτές, καθώς και η προώθηση του, ούτως ή άλλως σημαντικού, κοινωνικού και εκπαιδευτικού ρόλου της Ορχήστρας, είναι οι πρωταρχικές επιδιώξεις του νέου Διευθυντή της Κ.Ο.Α. Στέφανου Τσιαλή.

Την παρουσία αλλά και τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει ο νέος Διευθυντής της Κ.Ο.Α. καλωσόρισε εκ μέρους του Δ.Σ. του Ειδικού Ταμείου Οργάνωσης Συναυλιών της Κ.Ο.Α. ο Πρόεδρός του, νεοεκλεγείς Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Καθ. Θεόδωρος Φορτσάκης.

Η προσπάθεια που καλείται να καταβάλλει φέτος η Κ.Ο.Α. για να ανταποκριθεί στους υψηλούς της στόχους, ξεκινά από τον ίδιο τον Διευθυντή της. Η επιθυμία του Στέφανου Τσιαλή να υποστηρίξει τη βασική αρχή της Ορχήστρας, ότι η μουσική είναι ένα αγαθό στο οποίο πρέπει να έχουν πρόσβαση όλοι, αντανακλάται, μεταξύ άλλων, στην απόφασή του να αναλάβει – εξυπακούεται αφιλοκερδώς – προσωπικά κάποιες από τις δωρεάν εισαγωγικές ομιλίες για το κοινό (που πραγματοποιούνται τρία τέταρτα πριν από την έναρξη κάθε συναυλίας), να κρατήσει σε ορισμένες άλλες συναυλίες το διττό ρόλο του αρχιμουσικού αλλά και του αφηγητή και τέλος να πραγματοποιήσει ένα τετ-α-τετ με το κοινό, το οποίο θα μπορεί να του υποβάλλει ερωτήσεις και προτάσεις.

G DESIGN STUDIO

Η εικόνα της Ορχήστρας είναι όμως ό,τι δίνει πρώτα-πρώτα τα διαπιστευτήρια ενός μουσικού συνόλου το οποίο επιδιώκει την υψηλή αισθητική σε όλα τα επίπεδα. ΚΙ ακριβώς σε αυτή της την επιδίωξη η Κ.Ο.Α. έχει σταθερό συμπαραστάτη για τέταρτη συνεχή χρονιά τη δημιουργική ομάδα του G Design Studio (Μιχάλης Γεωργίου, Αλέξανδρος Γαβριλάκης, Δημήτρης Στεφανίδης). Το πολυβραβευμένο γραφείο των «G» έχει και φέτος την ευθύνη του σχεδιασμού των εντύπων, της ιστοσελίδας και της πρωτότυπης διαφημιστικής εκστρατείας της Ορχήστρας. Εκπροσωπώντας το γραφείο ο Μιχάλης Γεωργίου εξήγησε την αφετηρία και τον συμβολισμό της φετινής τους σύλληψης.

Ο ΦΕΤΙΝΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

Τους μεγάλους πρωταγωνιστές, τους θεματικούς κύκλους των τακτικών συναυλιών, τις άλλες εξίσου σημαντικές δράσεις της Ορχήστρας και των μουσικών της συνόλων, καθώς και την φετινή πολιτική του επί των τιμών των εισιτηρίων παρουσίασε αμέσως μετά αναλυτικά ο Στέφανος Τσιαλής.

ΜΕΓΑΛΑ ΟΝΟΜΑΤΑ

Το φετινό πρόγραμμα διατηρώντας τη λογική των θεματικών κύκλων, οι οποίοι είναι όμως εκτενέστεροι ως προς τον αριθμό των συναυλιών που περιλαμβάνει καθένας τους και διάσπαρτοι εντός της χρονιάς, εξασφαλίζει, παρά τις οικονομικές δυσκολίες, τη συνεργασία της Ορχήστρας με καλλιτέχνες παγκοσμίου φήμης, όπως είναι ο πιανίστας Πιερ Λοράν Αιμάρ, ο κλαρινετίστας Ντμίτρι Ασκενάζυ, οι αρχιμουσικοί Κρίστοφ Πόππεν και Γιούραϊ Βαλτσουχά (που επιστρέφουν στην Αθήνα μετά από την επιτυχημένη περσινή παρουσία τους στο πόντιουμ της Κ.Ο.Α), η αρπίστα Γιάνα Μπόσκοβα, η διεθνώς ανερχόμενη Κινέζα βιολονίστα Τιάνγουα Γιανγκ, ο νεαρός Ινδονήσιος μαέστρος Αντριάν Πραμπάβα κ.ά. Βεβαίως δε λείπουν και οι καταξιωμένοι Έλληνες καλλιτέχνες, προεξάρχοντος του Ακαδημαϊκού, συνθέτη και μεγάλου Δασκάλου Θόδωρου Αντωνίου, προς τιμήν του οποίου πραγματοποιείται μία συναυλία-αφιέρωμα στο έργο του. Πρόκειται για μία από τις πέντε συμπαραγωγές που σχεδιάζονται φέτος με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, σε συνέχεια της πολυετούς και γόνιμης καλλιτεχνικής συνεργασίας των δύο φορέων. Η Κ.Ο.Α. σχεδιάζει όμως, ήδη για την επόμενη σεζόν, ένα μεγάλο αφιέρωμα στο μεγάλο Έλληνα συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, με αφορμή τα 90α του γενέθλια.

ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ

Με τον Κύκλο «Σλάβικη Ψυχή» αρχίζει επισήμως στις 3 Οκτωβρίου αλλά και ολοκληρώνεται στις 29 Μαΐου το φετινό πρόγραμμα των μεγάλων συμφωνικών συναυλιών της Κ.Ο.Α. Περιλαμβάνει συνολικά επτά συναυλίες αφιερωμένες σε έργα συνθετών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης με σλάβικες ρίζες.

Από τον Ντβόρζακ και τον Σοπέν μέχρι τον Τσαϊκόφσκυ, τον Προκόφιεφ και τον Σοστακόβιτς, συστεγάζει δημοφιλέστατα έργα δημιουργών διαφορετικών εποχών και τεχνοτροπίας, αποτελώντας μία ιδιαιτέρως ελκυστική, καλειδοσκοπική πρόταση ακόμα και για ακροατές μη μυημένους στην κλασική μουσική.

Ανάλογης λογικής είναι και ο Κύκλος «Γερμανοί Ρομαντικοί» που θα εγκαινιαστεί με την συναυλία της 21ης Νοεμβρίου και θα ολοκληρωθεί στις 15 Μαΐου, περιλαμβάνοντας κι αυτός συνολικά επτά συναυλίες με έργα Γερμανών ρομαντικών και μετα-ρομαντικών συνθετών. Ο Κύκλος αυτός που πραγματοποιείται με την ευγενική υποστήριξη της Πρεσβείας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα δίνει τη δυνατότητα στην Ορχήστρα να αναμετρηθεί με έργα που θεωρούνται κορωνίδα της συμφωνικής δημιουργίας (όπως η μνημειώδης Missa Solemnis του Μπετόβεν), καθώς και να συστήσει στο κοινό λιγότερο γνωστούς συνθέτες όπως είναι π.χ. ο σημαντικός Γερμανός Χανς Πφίτσνερ. Η Κ.Ο.Α. υπό τη μουσική διεύθυνση του Στέφανου Τσιαλή πρόκειται μάλιστα να πραγματοποιήσει την πρώτη παγκόσμια ηχογράφηση έργων του Πφίτσνερ για τη δισκογραφική εταιρεία ΝΑΧΟS, γεγονός ενδεικτικό της διεθνούς αναγνώρισης που χαίρει πλέον η Ορχήστρα.

Ο τρίτος Κύκλος του φετινού προγράμματος με τίτλο «Η Γαλλία στη Μουσική» περιλαμβάνει πέντε συναυλίες που εκπροσωπούν διαφορετικές όψεις της γαλλικής μουσικής, κυρίως του πολυτάραχου 20ου αιώνα. Για την πραγματοποίησή του η Κ.Ο.Α. έχει και φέτος συμπαραστάτη το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος. Με μία από τις συναυλίες του Κύκλου («Από τη Λατινική Αμερική στο Παρίσι») η Ορχήστρα επιστρέφει το Φεβρουάριο στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, στο πλαίσιο της καλής σχέσης συνεργασίας με το Φεστιβάλ «Συμφωνία».

Ως προς το ελληνικό στοιχείο του προγράμματος, εκτός από την συναυλία προς τιμήν του Θόδωρου Αντωνίου, σημειώστε τη συναυλία που θα πραγματοποιήσει η Ορχήστρα με ελληνοκεντρικό χαρακτήρα τον Ιανουάριο υπέρ του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» και τη συνεργασία με το γνωστό συνθέτη Δημήτρη Παπαδημητρίου για την πρώτη παγκόσμια παρουσίαση, του, βασισμένου στο «Σατυρικόν» του Πετρώνιου, ομώνυμου έργου του στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ

Πέραν των τακτικών συναυλιών, στις καινοτομίες της χρονιάς συγκαταλέγονται:

Η πειραματική εφαρμογή μιας μικρής στην αρχή σειράς «Συναυλιών για νέους από 8 έως 108 ετών» που θα πραγματοποιηθούν δύο κυριακάτικα απογεύματα στο Μέγαρο Μουσικής, με εναλλακτικό μουσικό περιεχόμενο όπως είναι η «Μουσική από ταινίες επιστημονικής φαντασίας» σε συνεργασία με το περίφημο European Filmphilarmonic Institute του Βερολίνου καθώς και ένα πρόγραμμα συμφωνικής τζαζ, με τη σύμπραξη του διάσημου Σουηδού τρομπονίστα Νιλς Λάντγκρεν.

Ο σχεδιασμός ενός προγράμματος-έκπληξη που θα συνδυάζει την ακοή με την… όραση, θ’ απευθύνεται σ’ όλη την οικογένεια και θα εγκαινιάσει εντυπωσιακά τη συνεργασία της Ορχήστρας με το Θέατρο Badminton.

ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΔΩΜΑΤΙΟΥ

Η Κ.Ο.Α. επιστρέφει και φέτος στον ατμοσφαιρικό, πολιτιστικό πολυχώρο του Gazarte με επτά «παιχνιδιάρικα» και… χωροταξικά συνεπή προγράμματα μουσικής δωματίου από ισάριθμα μουσικά σύνολα της Κ.Ο.Α., μια Δευτέρα κάθε μήνα.

Αντιστοίχως, τέσσερις ακόμα -πιο κλασικές- προτάσεις μουσικής δωματίου βρίσκουν για μια ακόμη χρονιά στο Ωδείο «Φίλιππος Νάκας» ένα φιλόξενο χώρο υποδοχής.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Το κοινωνικό και εκπαιδευτικό έργο της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών είναι πολύπλευρο, περιλαμβάνει ποικίλες δράσεις κι εξακτινώνεται εντός και εκτός Αθηνών.

Στην Αθήνα, συνεχίζεται βεβαίως η συνεργασία μας με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο πλαίσιο των Κυριακάτικων Πρωινών, με συναυλίες με μουσικό περιεχόμενο προσιτό στους νεαρούς ακροατές. Παράλληλα, διατηρείται η προνομιακή πολιτική εισιτηρίων για κρατήσεις σχολείων ή ωδείων στις συναυλίες της Κ.Ο.Α. έναντι συμβολικού αντιτίμου 3€. Για τρίτη συνεχή χρονιά, πραγματοποιούνται σεμινάρια χάλκινων οργάνων σε συνεργασία με το Ωδείο «Φίλιππος Νάκας».

Τα τελευταία χρόνια η Κ.Ο.Α. έχει κινητοποιηθεί ιδιαίτερα και στην περιφέρεια σε συνεργασία με τοπικούς φορείς ή ακόμα και σε ακριτικά νησιά, μέσω της καθιερωμένης πια παρουσίας μας στο πολιτιστικό πρόγραμμα «Άγονη Γραμμή Γόνιμη».

Τέλος, ο Διευθυντής της Κ.Ο.Α. ευχαρίστησε, εκ μέρους του συνόλου της Ορχήστρας, το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» για την πολύτιμη προσφορά του, εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα συνεχίσει να στηρίζει το κοινωνικό και εκπαιδευτικό της έργο, μέσω της υλοποίησης του προγράμματος «Δικαίωμα στη Μουσική» για δεύτερη χρονιά.

ΠΡΟΣΙΤΕΣ ΤΙΜΕΣ

Με επίγνωση των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε όλοι, ο νέος Διευθυντής της Ορχήστρας προκρίνει ως αναγκαιότητα τη διατήρηση των τιμών των εισιτηρίων σε όσο το δυνατόν πιο προσιτά επίπεδα. Έτσι, για τις μεγάλες συμφωνικές συναυλίες καθιερώνονται τέσσερις ζώνες εισιτηρίων, αντί των πέντε, με τιμές από 25€ (Διακεκριμένη ζώνη) μέχρι 5€ (Εκπτωτικό) ούτως ώστε να αυξηθούν οι οικονομικές θέσεις των 10€.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Τα οικονομικά προβλήματα και η δραματική σε πολλές περιπτώσεις μείωση της κρατικής επιχορήγησης, κοινός τόπος σ’ όλους τους κρατικούς πολιτιστικούς φορείς, δεν θα μπορούσε να μην αφορά και την Κ.Ο.Α. η οποία ενδεικτικά μέσα σε μία πενταετία έφτασε από επιχορήγηση της τάξεως των 1.290.450 ευρώ (το 2010) στα 500.000 ευρώ (το 2014). Το επεσήμανε ο Στέφανος Τσιαλής εκφράζοντας την ευχή το Yπουργείο Πολιτισμού να κατανοεί ότι μία τόσο μειωμένη επιχορήγηση θέτει σε κίνδυνο την αποστολή που οφείλει και επιθυμεί να φέρει σε πέρας η πρώτη ορχήστρα της χώρας. Οι μεγάλες ελλείψεις τόσο σε καλλιτεχνικό προσωπικό (παραμένουν κενές 18 οργανικές θέσεις μουσικών, με αποτέλεσμα η συνεργασία με έκτακτους μουσικούς να επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τον προϋπολογισμό του Ε.Τ.Ο.Σ.), όσο και διοικητικό προσωπικό δυσχεραίνουν επιπλέον την ομαλή λειτουργία της Ορχήστρας. Υπό εκκρεμότητα παραμένει τέλος και η οριστική διευθέτηση των σχέσεών της με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με το οποίο ωστόσο πραγματοποιούνται διαπραγματεύσεις σε ευνοϊκό κλίμα. Ο νέος Διευθυντής της Κ.Ο.Α. τόνισε ότι παρά τις δυσκολίες ατενίζει τη νέα χρονιά με αισιοδοξία. Το ίδιο ζήτησε να κάνουν και οι μουσικοί της Ορχήστρας διαβεβαιώνοντάς τους ότι θα καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε η Κ.Ο.Α. όχι μόνο να διατηρήσει αλλά και να ενισχύσει την αποστολή που έχει ως μία σύγχρονη ορχήστρα ευρωπαϊκών προδιαγραφών.

Αυτό το στόχο αλλά και τον ίδιο τον νέο Διευθυντή της Ορχήστρας καλωσόρισε η Νέλλη Οικονομίδου, Πρόεδρος του Συλλόγου Μουσικών Υπαλλήλων της Κ.Ο.Α., εκπροσωπώντας το Σώμα της Ορχήστρας.

«ΜΙΛΗΣΤΕ ΓΙΑ ΜΑΣ!»

Ο Στέφανος Τσιαλής, αφού ευχαρίστησε θερμά τον Τύπο για την καλή υποδοχή της Κ.Ο.Α. καθώς και όλους τους συνεργάτες της Ορχήστρας, τον χορηγό φιλοξενίας (Hilton Αθηνών), τους χορηγούς επικοινωνίας, καθώς και την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία «Συμμαχία για την Ελλάδα» για την υποστήριξή τους, έκλεισε την παρουσίαση με μία προτροπή προς όλους τους παρευρισκομένους: «Αγαπητοί φίλοι και φίλες, βοηθήστε μας κι εσείς. Γράψτε και μιλήστε για εμάς! Διαδώστε ότι στην Αθήνα δρα και δημιουργεί μία υπέροχη ορχήστρα υψηλού επιπέδου, έτοιμη να δώσει σε κάθε συναυλία τον καλύτερο εαυτό της! Γιατί αυτό υποσχόμαστε ότι θα κάνουμε τη φετινή σεζόν!»