Με κεντρικό θέμα ένα πραγματικό γεγονός, ιδωμένο όχι υπό το πρίσμα του ντοκουμέντου, αλλά με μια διπλή οπτική (το πώς η Ιστορία προδιαγράφει το μέλλον ή, αντιστρόφως, το πώς το παρόν διασταυρώνεται με την Ιστορία) ο Νίκος Κυπουργός και ο Θοδωρής Αμπαζής κομίζουν ένα λιτό, περιεκτικό και μεστό από ιδέες, νοήματα και συναισθήματα θέαμα, βασισμένο επάνω στην πολυμορφική ερμηνευτική δεινότητα δώδεκα ηθοποιών και τεσσάρων μουσικών.
Το «Ματαρόα στον ορίζοντα» έχει ως θεματολογική αφετηρία την πρωτοβουλία που έλαβε το 1945 ο διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Οκτάβιος Μερλιέ μαζί με τον υποδιευθυντή Ροζέ Μιλλιέξ να φυγαδευτούν στη Γαλλία, ως υπότροφοι της Γαλλικής Κυβέρνησης, 125 φερέλπιδες εκπρόσωποι των Γραμμάτων, των Επιστημών και των Τεχνών.
Βεβαίως, οι δημιουργοί δεν αρκούνται σε εκείνη την εμβληματική πράξη προορατικότητας και ανθρωπισμού του Δεκεμβρίου του 1945, αλλά δημιουργούν γέφυρες και αναγωγές με το άλλο μεγάλο κύμα φυγής της, το brain drain, που έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης και του οποίου οι πληγές παραμένουν μέχρι και σήμερα ανοιχτές.
Η σκηνή της Εναλλακτικής Σκηνής μετατρέπεται σε τόπο αναμονής ενός πλοίου που δεν κατονομάζεται παρά μόνο στο τέλος, όταν ένας πρώην επιβάτης του «Ματαρόα» εμφανίζεται από το βάθος της συλλογικής μνήμης διατρανώνοντας σθεναρά μια συμφιλιωτική διάθεση με τις πληγές του χθες, αλλά και μια απόφαση για πορεία προς τα εμπρός με οδηγό τις φωτεινές σελίδες της Ιστορίας και καθετί ενωτικό και ειρηνοφόρο.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Καθ’όλη τη διάρκεια της παράστασης η αφαιρετικά σχεδιασμένη προβλήτα (σκηνικά, Κέννυ ΜακΛέλλαν), έτσι ώστε να εξυπηρετεί την αλληλοπεριχώρηση παρελθόντος και παρόντος, συμπυκνώνει εντός της το «τώρα» και το «τότε», το «εδώ» και το «εκεί», με ένα νήμα αμφίρροπης σχέσης να συνδέει τους δύο πόλους. Καθετί που συμβαίνει ορίζεται από συναισθήματα εξίσου οικεία και στις δύο περιγραφόμενες ιστορικές περιόδους: προσμονής, αγωνίας, φόβου, ελπίδας, ανάγκης για προσκόλληση στο οδυνηρό πραγματικό, αλλά και για απόδραση προς το φαντασιακό άγνωστο.
Οι δημιουργοί συνδυάζουν πρόζα, τραγούδι, οπερατικά σχήματα, στοιχεία παρλάτας, χορευτική κίνηση με μπουρλέσκ αισθητική, στυλιζαρισμένες πόζες και ομαδικά ταμπλώ. Η συνολική σύνθεση παραπέμπει ευθέως σε μια récuperation, όπου οι λέξεις λειτουργούν ως μέσα διακίνησης σημαινόντων ήχων και οι σκηνικές εικονοποιήσεις οργανώνονται με όρους μουσικούς. Με μια αντιστικτική λογική, η κατακλείδα σκηνή ανάμεσα στον Μανώλη Μαυροματάκη και τον Δημήτρη Ξανθόπουλο λειτουργεί ως ένα λυτρωτικό επιμύθιο μιας ασθμαίνουσας επιτελεστικής τελετουργίας, οπότε και ο λόγος γίνεται περισσότερο συμπαγής, αιχμηρός και αποκαλυπτικός.
Στους υπόλοιπους ρόλους, που, εν πολλοίς, παίρνουν τη μορφή ενός συντονισμένου χορικού «όλου», με μεγάλα αποθέματα ενεργητικότητας και ερμηνευτικής επάρκειας, καθώς και προσαρμογής στις εκάστοτε ψυχολογικές αποχρώσεις, η Αγγελική Στελλάτου, ο Γιάννης Εγγλέζος, η Ηλέκτρα Καρτάνου, η Ελίτα Κουνάδη, ο Μάριος Κρητικόπουλος, η Λένα Μποζάκη, ο Βασίλης Παπαδόπουλος, ο Στέφανος Πίττας, ο Περικλής Σιούντας, η Αντιγόνη Φρυδά δίνουν μαζί με τους μουσικούς Μαρίνο Γαλατσινό (κλαρινέτο, σαξόφωνο), Θάνο Πολυμενέα-Λιοντήρη (κοντραμπάσο), Θοδωρή Βαζάκα (κρουστά) και Χαρούλα Τσαλπαρά (πιάνο) ένα φρενήρες ρεσιτάλ υποκριτικής, τραγουδιού και κίνησης. Ο ενδυματολογικός κώδικας του Κέννυ ΜακΛέλλαν λειτουργεί σαν υπαινιγμός για την εισβολή του τραυματικού παρελθόντος στο παρόν, οι φωτισμοί του Νίκου Βλασόπουλου μεταφράζουν τις μεταπτώσεις που σκιάζουν τη διαδικασία της βασανιστικής αναμονής, ενώ η κίνηση της Σταυρούλας Σιάμου συστήνει ενσώματες παρουσίες άλλοτε δονούμενες και άλλοτε εύγλωττες μέσα στην εικαστική ακινησία τους.
Photo Credit: Α. Σιμόπουλος
Διαβάστε επίσης:
Ματαρόα στον ορίζοντα, των Νίκου Κυπουργού και Θανάση Αμπαζή στην Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ
