Συνέντευξη στην Λίλιαν Αλεξάκου.
Λίλιαν Αλεξάκου: Ποιός ήταν ο στόχος στο θεατρικό έργο ΚΑΤΣΑΡΙΔΑ με το οποίο κέρδισες το βραβείο Χόρν και εχει παρουσιαστεί σε πολλές σκηνές όπως τώρα στο Θέατρο Badminton;
Κώστας Γάκης: Ο δικός μας στόχος ήταν μέσα από μια επιφανειακά αφελή ιστορία, μία κατσαρίδα που θέλει να ανέβει στο φεγγάρι, να περάσουμε το προσωπικό όνειρο του καθενός. Υπάρχει έντονα η αίσθηση του αντί-ήρωα μέσα από την κατσαρίδα. Είναι κάτι σκοτεινό περισσότερο ανταποκρίνεται στα πιο κρυφά ένστικτα μας. Δίνουμε έναν εναλλακτικό τρόπο αφήγησης δηλαδή αντί να κλείσουμε τον τέταρτο τοίχο μπορούμε να τον ανοίξουμε και να αφήσουμε το κοινό να μπεί μέσα σ αυτό Αφίνουμε τις λέξεις να ειπωθούν πολύ απλά, πολύ απαλά σαν να τις ψάχνουμε εκείνη τη στιγμή μια αίσθηση ανακάλυψης, την οποία άν την βιώσεις εσύ εκείνη τη στιγμή σκηνικά, θα τη βιώσει και το κοινό μ΄ ένα τρόπο. Μετά μπαίνες λίγο στη λογική σαν να ξεκλειδώνεις κάτι στην ψυχή του καθενός και γενικώς ανακατεύουμε υλικά δεν θέλουμε να έχουμε πολύ ξεκάθαρη άποψη και νόημα δηλαδή ότι στο τέλος πρέπει να σκέφτεσαι αυτό,αλλά περισσότερο μια έννοια ταξιδιού και αυτοανίχνευσης. Απόψε νοιώθω κάπως έτσι, οπότε αυτό εκφράζω και σκεφθείτε ότι αυτό που νοιώθει ο καθένας σας αυτή τη στιγμή είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί μ αυτό μπορούμε να επικοινωνήσουμε αυτή τη στιγμή πάνω σ΄ αυτή την τέχνη του εφήμερου που είναι το θέατρο. Περισσότερο προσωπικές αισθήσεις μπορούμε να μοιραστούμε.
Λ. Α.: Γιατί έγινες ηθοποιός;
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Κ. Γ.: Στη δική μου περίπτωση δεν ήταν παιδικό όνειρο, όταν ήμουνα 23 χρονών σκεφτόμουνα ότι δεν θέλω να γίνω ηθοποιός. Εκείνη την εποχή ήμουνα στο τέταρτο έτος στο Πανεπιστήμιο στο Ιστορικό αρχαιολογικό και ασχολιόμουνα με το να γράφω μουσική για θεατρικές ομάδες στα πλαίσια του πανεπιστημίου ερασιτεχνικές. Μουσική και μόνο μουσική να είμαι στο σπίτι να γράφω μουσική να τη δίνω και από ΄κει και πέρα μην με ανακατεύετε εμένα με την σκηνή, όχι ότι ντρεπόμουνα καθόλου, απλά σκεφτόμουνα ότι όλος αυτός ο χώρος εμένα δεν μου πάει.
Αργότερα μου έγινε μια πρόταση να παίξω ως μουσικός σε μια παράσταση του Εθνικού θεάτρου, στη κεντρική σκηνή μάλιστα. Και εκεί βγαίνοντας για πρώτη φορά στη σκηνή ανίδεος δεν είχα κάνει κάν σπουδές, βρήκα μια μαγεία, μια πολύ λεπτή αίσθηση την οποία δεν μπορούσα να βρω στη μουσική, η οποία είναι η αίσθηση ακριβώς του εφήμερου. Παίζεις και τελειώνει, παίζεις και τελειώνει δηλαδή κάθε παράσταση τελειώνει ενώ στη μουσική έχεις μια κασέτα το γράφεις μετά το ακούς, το τραγουδάς με τους φίλους σου ξανά και ξανά η παράσταση είναι κάτι που θα τελειώσει δεν μένει. Κι΄ αυτό ήταν κάτι πολύ μαγικό γιατί εγώ είχα πάντα μία αίσθηση θανάτου.
Στο μπαλκόνι μου στην Ικαρία όταν πήγαινα από μικρός από τα εφηβικά μου χρόνια, έφευγα τριήμερα γιατί δεν είχα καθόλου παρέες στο λύκειο Στην εφηβεία μου είχα μια αίσθηση ότι θέλω πολύ να επιδιώκω την μοναξιά να γυρίζω προς τα μέσα, μου έλεγαν πάμε για καφέ αλλά σαν επιλογή μ ενδιέφερε να πηγαίνω βόλτες μόνος μου. Αυτό που έλεγα για το θάνατο, στην Ικαρία μπορούσα να βλέπω τη θάλασσα κι έλεγα αυτό πού κυλάει τώρα τελειώνει , κυλάει και φεύγει και οι σκέψεις μου πέφτουν μέσα σ΄ αυτό και όλα τελειώνουν Και όταν ανέβηκα στη σκηνή υπήρχε ακριβώς αυτή η αίσθηση των κυμάτων, που τα κύματα χρόνου και αισθήσεων και συγκινήσεων περνάνε και τελειώνουν, περνάνε και τελειώνουν κι αυτό εμένα μου λέει κάτι. Ήρθε και βρήκε κάτι έκανε αντίκτυπο μέσα μου οπότε αυτή ήταν μια πρώτη αίσθηση. Μετά στη σχολή έζησα τρία πάρα πολύ όμορφα χρόνια με άλλα δώδεκα παιδιά που ήμασταν δέκα ώρες μαζί , ιδρώναμε, ματώναμε, κάναμε πράγματα. Άρχισα να ζω μια κοινωνικότητα που δεν την είχα ποτέ, επειδή ήμουνα πολύ κλειστός δεν το είχα ζήσει ποτέ να πω την αλήθεια. Και ταυτόχρονα κράτησα τον μοναχικό μου βίο στη μουσική, έχω ένα μικρό στούντιο στο σπίτι μου.
Λ. Α.: Αλλάζει η συμπεριφορά των άλλων επειδή είσαι ηθοποιός;
Κ. Γ.: Ναι ξαφνικά υπάρχει μια αίσθηση αξιότητας και ώ! που παίζεις, είσαι στην τηλεόραση υπάρχει μια αίσθηση star system όπως και σε άλλα πράγματα που έχουν να κάνουν με το status Νομίζω στη δική μου περίπτωση θα ‘θελα να γνωρίζομαι μέσα από το τι θέλω να κάνω Αντί να πεις : Τι κάνεις στη ζωή σου; Να πεις τι σ΄ αρέσει; Μ΄ αρέσει να τρώω υποβρύχιο στο μπαλκόνι μου στην Ικαρία εσένα; Και να γνωριστείς έτσι! Υπάρχει μια αίσθηση προσωπικής πατρίδας στον καθένα, παιδικών χρόνων, μια πολύ γοητευτική μάζα ψυχική που αντί να ενδιαφερθούμε γι’ αυτή λέμε α! Αυτός είναι ηθοποιός! Παίζεις; Που παίζεις; Θα μου υπογράψεις αυτόγραφο; Προς Θεού δεν λέω ότι δεν θέλω να βγω στη σκηνή και να αρέσω αλλά είναι διαφορετικό απο το να το κάνεις στόχο ζωής και κέντρο ζωής. Η ζωή έξω είναι πολύ γοητευτική το να μην πάρεις το αμάξι σου ας πούμε, να περπατήσεις στην πλατεία κάτι που είναι πολύ ζεστό συναίσθημα!
Λ. Α.: Τι λές για το Star system και τα fame stories;
Κ. Γ.: Υπάρχει ένα προβαλλόμενο πρότυπο αυτός που είναι επιτυχημένος και τρέχει πίσω από το χρόνο και καταφέρνει να καβαλήσει πάνω στο χρόνο και νάναι φλεγόμενος Αστήρ. Αλλά μετά άμα αισθανθείς ότι όλα όσα έκανες όταν αισθανόσουν πολύ επιτυχημένος, ήταν ψάθα η οποία ξαφνικά ξεφτίζει; Θάθελα να υπάρχει μια αίσθηση σαν να πρόκειται να πεθάνω την επόμενη μέρα και κάθε στιγμή είναι γλυκιά δηλαδή είναι κάτι πολύ μακρινό το να πεις ότι θα γίνω ο τάδε, ο Γάκης ας πούμε. Θα περπατάω στο δρόμο και θα με ξέρουν ο Κώστας Γάκης! Γιατί; Πρέπει να γίνεις δεν είσαι ποτέ Δεν είσαι πρέπει να γίνεις, να φτάσεις κάπου!
Λ. Α.: Έχεις παίξει παιδικό θέατρο σε νοσοκομείο;
Κ. Γ.: Είχα κάνει παιδικό θέατρο αλλά μέσα σε θέατρο.Υπάρχει μια διαφορά όταν τα παιδιά είναι υγιή και έρχονται στο θέατρο να δουν την παράσταση, παίζουν, ανεβαίνουν στη σκηνή , κάνουν πράγματα. Στο νοσοκομείο είναι διαφορετικά γιατί πάρα πολλά παιδιά είναι με τον ορό ή έχουν σπασμένο πόδι ή έχουν σκωληκοιδητιδα,.είναι προφανώς πιο κρατημένα, καταβεβλημένα δεν ξέρουν ότι θα δούν θέατρο.
Άλλες περιπτώσεις είναι πολύ σοβαρές παιδιά που έχουν αρρώστιες που η βιωσιμότητα είναι ένας χρόνος η κάνουν αιμοκάθαρση που είναι βαρύ. Εκεί το παιδί δεν θα παίξει αλλά πάλι μπορεί να ξεχαστεί κι εκείνη τη στιγμή να ζήσει κάτι διαφορετικό ένα όνειρο, αυτό το έργο ήταν για ένα κλόουν που ψάχνει να βρει το τσίρκο του σέ κείμενο του Σεργιου Γκάκα που μιλάει για ένα κλόουν που αποκοιμήθηκε σε κάποια περιοδεία έχασε το τσίρκο του και τώρα ψάχνει να το βρεί Ήμασταν τρείς ηθοποιοί σε πολλούς ρόλους, περίπου στην ίδια λογική με την κατσαρίδα, με μικρά σκηνικά αντικείμενα αλλά ηταν πάρα πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία για ’μας, γιατί παίζαμε μέσα σε θαλάμους, σε πολύ στενό χώρο ή σε σαλονάκια νοσοκομείων ή μέσα στα ιδρύματα για παιδιά με ειδικές ανάγκες Πολύ μεγάλη σημασία έχει ότι οι γονείς μπορεί να ξεχαστούν και να γελάσουν, γιατί υπάρχουν γονείς που βλέπεις ένα πρόσωπο πάρα πολύ απογοητευμένο προφανώς απ΄ όλα αυτά πού ζεί. Ειναι μια ενδιαφέρουσα εμπειρία που θέλει ψυχικό σθένος σίγουρα, αλλά λειτουργεί πολύ η αίσθηση της ομάδας εκεί επειδή άμα δείς αίμα μπορεί να αισθανθείς ότι λιποθυμάς δεν είμαστε τόσο συνηθισμένοι. Υπάρχουν στιγμές πού πέφτεις ψυχολογικά αλλά σε γενικές γραμμές σε ανεβάζει απίστευτα, γιατί νοιώθεις ότι δίνεις.
Λ. Α.: Έχεις ασχοληθεί με Παιδιά με ειδικές ανάγκες;
Κ. Γ.: Διδάσκω θέατρο σ΄ ένα σχολείο με παιδιά με ειδικές ανάγκες που έχουν κινητικά προβλήματα όχι νοητικά, ανεβάζουμε μαζί μια παράσταση. Από την αρχή του χρόνου είμαι κανονικά μέσα στο πρόγραμμα του σχολείου, τα παιδιά μου φέρνουν ιστορίες δικές τους κι΄ εγώ συνδέω αυτές τις ιστορίες για να φτιάξω ένα ενιαίο κείμενο παράστασης. Μ’ ενδιαφέρει πάρα πολύ να ανοίξει προς το κοινό γιατί τα άτομα αυτά κακώς αποκλείονται από πάρα πολλές δραστηριότητες που εμείς θεωρούμε δεδομένες και γενικότερα από τον κοινωνικό ιστό ενώ σε άλλες πρωτεύουσες όπως Βερολίνο τους βλέπεις καθημερινά να κινούνται να υπάρχουν ράμπες παντού. Θα μ΄ ενδιέφερε πάρα πολύ να το κρατήσω αυτό στη ζωή μου. Η μητέρα μου είναι κοινωνική λειτουργός και ο πατέρας μου κοινωνιολόγος οπότε υπήρχε μια αίσθηση πάντα προς το κοινωνικό, όχι απαραίτητα με κάποια πολιτική αντίληψη.
Λ. Α.: Σ’ ενδιαφέρει να δουλεύεις με παιδιά;
Κ. Γ.: Πάρα πολύ! Κάνω ιδιαίτερα μαθήματα κιθάρας σε παιδιά. Νομίζω η παιδική ηλικία είναι στόχος , το να καταφέρεις στη ζωή σου να ξαναβρίσκεις αυτή την αθωότητα, το πρωτόγνωρο Την απόσταση αυτή προς τα πίσω φαντασιακά την διανύεις κάθε στιγμή. Είναι ενδιαφέρον μέσα από την τέχνη, στη μουσική πού γράφω και στο θέατρο να διανύεις αυτή την απόσταση προς τα πίσω με τόλμη, να βυθίζεσαι στα καλοκαίρια πίσω πρίν από δέκα, δέκα πέντε χρόνια όταν έσκαγε το κύμα πάνω σου πώς ήταν αυτές οι πρωτόγνωρες αισθήσεις.
Λ. Α.: Τι ρόλο παίζει η Μουσική στη ζωή σου;
Κ. Γ.: Νομίζω ειναι τόσο κλειστό το δωμάτιο που λέγεται μουσικη στη ζωή μου. Πάντα είναι στο πίσω μέρος του κεφαλιού μου ότι θέλω να κάνω κάτι όμως σε συνδιασμό με την μοναξιά μου και όχι με το άνοιγμα Σκέφτομαι οτι θάθελα οταν γίνω μεγάλος λίγο πρίν τον θάνατο να πω ένα τραγούδι που ειχα γράψει στην εφηβεία, κάτι πολύ αφελές που θα το λέει ενας παπούς μια τέτοια ποιητική αισθηση θα μ΄ενδιέφερε. Μ άρέσει πολύ ο Τόμ Γουέιτς έχει μια αξία σε ότι κάνει ο Νικ Κέιβ, η εναλλακτική ξένη ρόκ σκηνή. Μ ένδιαφέρει πολύ η Ελληνική μουσική παράδοση, είναι απύθμενη δηλαδή η Βυζαντινή μουσική είναι κάτι το εκλεκτό είναι μέλι .Το Πάσχα στην Ικαρία ακούω τους ύμνους της Μεγάλης Παρασκευής ή τα δώδεκα Ευαγγέλια , είναι κάτι πού έρχεται απο πίσω και σε πάει πιό πέρα, άσχετο με το ότι εγώ μπορω στην κατσαρίδα να γράφω χιπ-χόπ και όλο να ειναι πολύ μοντέρνο.Αυτά υπάρχουν μέσα σου και σε κάνουν να νοιώθεις άνετα με την υπόσταση σου με την φυλή σου, την ταυτότητα σου, απο πού έρχεσαι ποιός μας πέταξε εδώ χωρίς να μας ρωτήσει. Μ άρέσει πάρα πολύ η προκλασσική μουσική, λατρεύω Αναγέννηση και Μεσαίωνα ειδικά το ότι η μουσική τους έχει να κάνει πολύ με τον θόρυβο Παλιότερα υπήρχαν πάρα πολλά όργανα πού ειχαν την αίσθηση του θορύβου ο οποίος τώρα έχει φύγει απο την ζωή μας γιατί δεν είναι πολύ σικ, αντιθετως γεννούν πολύ υποχθόνια συναισθήματα. Γιάυτό μ ένδιαφέρει η αίσθηση του χιπ-χόπ που μιλάει χωρίς να λέει απαραίτητα κατι αλλά ειναι μια αίσθηση κάτι θέλω να πω αλλά δεν ξέρω ακριβώς, κάτι με τρώει. Η σκοτεινή πλευρά μ΄ενδιαφέρει στη μουσική.
Απο την άλλη υπάρχει πάντα ο Μπάχ ο οποίος είναι ο ουρανός, έκανε την απόλυτη υπέρβαση Στο τέλος της ζωής του έλεγε ότι ο όποιοσδήποτε είχε δουλέψει όσο εγώ θα ειχε γίνει οτι εχω γίνει εγώ ! Για τον Μπάχ δεν ήταν καθόλου θέμα δουλειάς ήταν μια σταγόνα απο κάποιον άγγελο, είναι θεική η υπόσταση του.
Λ. Α.: Με την χρήση υπολογιστή συνθέτεις μουσική;
Κ. Γ.: Μπορείς να γράψεις σκουπίδια μέχρι εκλεκτή μουσική. Αξιοσημείωτοι συνθέτες για παράδειγμα η Ελένη Καραίνδρου, ο Κηπουργός, ο Κουρουπός πολλοί άνθρωποι ηχογραφούν μουσική μέσα απο υπολογιστές ή φτιάχνουν φίλτρα για το όργανο, ο υπολογιστής είναι μέσα στη ζωή του μουσικού οπωσδήποτε. Πειραματίζομαι με ένα μίνι disc παίρνω διάφορους ήχους από βήματα ανθρώπων, ή παιδιά που παίζουν μπάσκετ ή σένα παιδικό σταθμό, τά βάζω στον υπολογιστή και κάνω ένα πάντρεμα με ήχους με μουσικές. Μ ένδιαφέρει κυρίως ο φυσικός ήχος αλλά γενικά ψάχνω, περισσότερο είμαι ένα παιδί μέσα σε γυάλινα μπουκαλάκια με διάφορα χρώματα. Πάρα πολύ μ΄ενδιαφέρει να γράφω τραγούδια, είναι ένα μικρό δωματιάκι το στούντιο στο μικρό σπίτι μου, κάθομαι με την κιθάρα και γράφω κάτι για φωνή. Όλα ξεκινάν απ΄τη φωνή για ένα μουσικό, κάτι τραγουδάει μέσα σου. Είσαι στο δρόμο και σφυρίζεις κάτι, είχα την τύχη να κάνω κλαρινέτο για λίγα χρόνια, εκεί πραγματικά είδα πώς όλο αυτό από μέσα σου εξωτερικεύεται στον ήχο του πνευστού. Το απο μέσα δηλαδή η πνοή σου γίνεται ήχος, αυτό είναι η φωνή.
Λ. Α.: Η γνώμη σου για την πόλη που ζούμε την πρωτεύουσα, Αθήνα;
Κ. Γ.: Την λατρεύω την Αθήνα, είναι απίστευτα βάρβαρη σε πολλά σημεία της, η κίνηση τα καυσαέρια, το άγχος της επιτυχίας , όλη αυτή η κατάσταση πού τρέχουμε πίσω από το τίποτα… Αλλά επειδή έχω μεγαλώσει εδώ οι μυρωδιές οι δρόμοι με τις λεμονιές, η Διονυσίου Αρεοπαγίτου, του Ψυρρή, ακόμα και το αγχωμένο μεσημέρι στην Πανεπιστημίου που κατεβαίνεις και υπάρχει αυτή η αίσθηση ότι ρέουν τα πράγματα. Εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο ζεις, εγώ είμαι παιδί της πόλης μεγάλωσα εδώ , όλη αυτή η ασχήμια έχει κάτι πολύ ποιητικό, μ’ αρέσει ότι αυτή η πόλη εκβάλλει στη θάλασσα, πολύ συχνά πηγαίνω σε παραλιακές περιοχές που δεν έχω ξανά επισκεφθεί ο Πειραιάς μ’ αρέσει πάρα πολύ Αισθάνομαι πολύ στο σπίτι μου δεν θάθελα να την εγκαταλείψω, πάντα στην πόλη αυτή θα φτάνεις νομίζω, κατά τον Καβάφη! Διατηρεί μια ποιητική διάσταση η Αθήνα, έχει μια αίγλη από παλιά, μία αίσθηση ξεπεσμού επίσης, δεν ξέρει ποια είναι η ταυτότητα της αλλά ταυτόχρονα έχει τόσα γοητευτικά σημεία Μπορεί να κάτσω εκεί στην Βιβλιοθήκη, εκεί που έχει τις δύο σκάλες , το βράδυ να βλέπω τ΄ αμάξια να περνάνε και να είμαι ευτυχισμένος μ΄ αυτό. Ίσως επειδή το φτιάχνω, έχει πολύ προσωπικό ποιητικό στοιχείο. Αξίζει ο καθένας να φτιάξει μια προσωπική μυθολογία για να αντέχει. Γιατί όλο αυτό όχι μόνο η πόλη αλλά γενικά η ζωή είναι λίγο ανείρμονη, δεν έχει ακριβώς ένα νόημα Αυτό πού έλεγα πρίν, μας έχουν πετάξει εδώ χωρίς να μας ρωτήσουν και μας λένε ζήσε, κάνε, παίξε, οπότε το πιο γλυκό πράγμα είναι να φτιάξεις εσύ τον ιδεοχώρο σου, αν υπάρχει αυτή η λέξη, να ζήσεις όμορφα μέσα σε πράγματα που φτιάχνεις.