Λεωφόρος της Κοινωνίας των Εθνών: Έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη

Η έκθεση «Λεωφόρος της Κοινωνίας των Εθνών» και η ημερίδα των εγκαινίων συμπληρώνουν τις δράσεις μιας ομάδας διδασκόντων του Τμήματος Αρχιτεκτόνων ΑΠΘ. Αποτελείται από τους: Νίκο Καλογήρου, Μαρία Δούση, Δημήτρη Θωμόπουλο, Δημήτρη Κονταξάκη, Σοφοκλή Κωτσόπουλο και Θεμιστοκλή Χατζηγιαννόπουλο, οι οποίοι επιλέχθηκαν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στη Biennale Architettura 2021 της Βενετίας με εθνικό επίτροπο τον Γ.Γ. Xωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμιο Μπακογιάννη.

Αναζητώντας μιαν εναλλακτική απάντηση στο ερώτημα της Μπιενάλε «Πώς θα ζήσουμε μαζί;», στο πλαίσιο ενός νέου χωρικού κοινωνικού συμβολαίου, παρουσιάστηκε η Μεγάλη Χειρονομία του Άξονα της Αριστοτέλους στη Θεσσαλονίκη, που σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα-πολεοδόμο Ερνέστ Εμπράρ. Εξελίχθηκε στη διάρκεια ενός αιώνα, ως πολυπολιτισμικό σταυροδρόμι, στο πλαίσιο ενός ριζικού αστικού εκσυγχρονισμού.

Το 2021 λειτούργησαν δύο παράλληλες παρουσιάσεις στη Βενετία και στη Θεσσαλονίκη. Η έκθεση στο Ελληνικό Περίπτερο της Βενετίας επικεντρώθηκε στη σημερινή λειτουργία της Αριστοτέλους, αναδεικνύοντας τη χωρική συνύπαρξη κατοίκων, επισκεπτών, μεταναστών και προσφύγων. Η έκθεση στο Μπέη Χαμάμ παρουσίασε μια οπτική τεκμηρίωση, που προέκυψε από εργαστήρια του ΑΠΘ με συμμετοχή φοιτητών για τον εμβληματικό εγκάρσιο άξονα της Θεσσαλονίκης.

Κυκλοφόρησαν δύο εκδόσεις: το βιβλίο για «Το Παλίμψηστο της Αριστοτέλους: βυζαντινά οράματα και εκλεκτικός τοπικισμός» και δίγλωσσος κατάλογος, εμπλουτισμένος με απόψεις ειδικών, προτάσεις των προσκεκλημένων συμμετοχών και σχολιασμένων απεικονίσεων από τις δύο εκθέσεις.

Η εκπροσώπηση της Ελλάδας στη Μπιενάλε χρηματοδοτήθηκε από το ΥΠΕΝ μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2020. Πολύτιμη υπήρξε η συνεργασία του ΑΠΘ, της ΔΕΘ, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, του Δήμου και του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης.

Η παρούσα δράση γίνεται με συνεργασία του ΕΙΑ και του Μουσείου Μπενάκη. Αποτελεί ανασύνθεση και σχολιασμό σε ένα είδος μετά-έκθεσης. Θα περιέχει ψηφίδες από το μωσαϊκό της Αριστοτέλους που αναρτήθηκαν στη Βενετία, συμμετοχές και προτάσεις προσκεκλημένων, προπλάσματα και τεκμηριώσεις που παρουσιάστηκαν στη Θεσσαλονίκη, καθώς και σχετικές σχολιασμένες απεικονίσεις.

Κεντρικό γεγονός είναι η ολοήμερη εκδήλωση των εγκαινίων με παρουσιάσεις, εισηγήσεις και δράσεις.

ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ

Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής
Μουσείο Μπενάκη
Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης
Δήμος Θεσσαλονίκης

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

«ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ»: Ο γνωστός άξονας της Αριστοτέλους, University Studio Press, 2021
TO ΠΑΛΙΜΨΗΣΤΟ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ, University Studio Press, 2021

Νίκος Καλογήρου, Ομότιμος Καθηγητής ΑΠΘ

Δίπλωμα Αρχιτέκτονα (ΠΣ ΑΠΘ, 1975). Μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι στην Ιστορία, Γεωγραφία και Δημογραφία των Πληθυσμών και Κοινωνικών Ομάδων (DEA, EHESS, 1976), στην Πολεοδομία (Certificat, 1976, Diplôme de Formation Supérieure, 1979, CRU) και στη (Γεωγραφία Αστικής και Περιφερειακής Ανάλυσης, DEA Paris 1, 1977). Διδακτορικό δίπλωμα (Paris 1 – Panthéon – Sorbonne, 1979). Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 250 άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων. Υπάρχουν ακόμη 32 βραβεία-διακρίσεις και περισσότερες από 120 δημοσιεύσεις αρχιτεκτονικού και πολεοδομικού έργου στον ειδικό τύπο ή καταλόγους εκθέσεων. Έχει συγγράψει ή επιμεληθεί 36 βιβλία και τεύχη για την αρχιτεκτονική και την πολεοδομία.

Μαρία Δούση, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΑΠΘ

Δρ. Αρχιτέκτων Μηχανικός, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, με γνωστικό αντικείμενο: Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός. Αποκατάσταση και Επανάχρηση Ιστορικών Κτιρίων και Συνόλων. Το εφαρμοσμένο έργο της έχει δημοσιευτεί και εκτεθεί σε αρχιτεκτονικές εκθέσεις. Συμμετείχε σε σειρά αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, όπου απέσπασε βραβεία και διακρίσεις.

Δημήτρης Θωμόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ

Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ. Έλαβε δίπλωμα αρχιτεκτονικής και μεταπτυχιακό τίτλο στο ΕΜΠ. Έχει διδάξει στις αρχιτεκτονικές σχολές του ΔΠΘ και του πανεπιστημίου Frederick Κύπρου. Έχει λάβει διακρίσεις για το αρχιτεκτονικό του έργο σε διεθνείς και πανελλήνιους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, ενώ έχει συμμετάσχει σε πλήθος αρχιτεκτονικών εκθέσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Από το 2000 διατηρεί αρχιτεκτονικό γραφείο μελετών και έχει πληθώρα δημοσιεύσεων αρχιτεκτονικού έργου σε έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο και ερευνητικού έργου σε διεθνή έντυπα και επιστημονικές συναντήσεις.

Δημήτρης Κονταξάκης, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ

Αρχιτέκτονας Μηχανικός, Επίκουρος Καθηγητής Σύνθεσης και Κατασκευής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ. Το 2011 τιμήθηκε με το Βραβείο Νέου Αρχιτέκτονα της Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ) και με υποψηφιότητα για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκτονικής “Mies Van Der Rohe Awards”.

Σοφοκλής Κωτσόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ

Σπούδασε Αρχιτεκτονική (ΑΠΘ), με μεταπτυχιακό στην Αποκατάσταση Ιστορικών Κτιρίων και Συνόλων (Univ.Roma 3) και διδακτορικό στην Ιστορία Αρχιτεκτονικής 19ου – 20ου αι. (ΑΠΘ). Είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ και διδάσκει μαθήματα Ιστορίας Αρχιτεκτονικής και Αποκαταστάσεων σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Έχει επιστημονικές δημοσιεύσεις και συνθετικό έργο με διακρίσεις και παρουσιάσεις στον ειδικό τύπο.

Θέμης Χατζηγιαννόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ

Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, με θεωρητικό έργο και ερευνητικά ενδιαφέροντα που αφορούν στην αρχιτεκτονική συνθετική διαδικασία και την αμφίδρομη σχέση της με τις εξελίξεις στην τεχνολογία της δόμησης. Διαθέτει διακεκριμένο εφαρμοσμένο έργο με 11 βραβεία σε διαγωνισμούς, συμμετοχή σε 17 εκθέσεις και πάνω από 80 δημοσιεύσεις στον ειδικό και τον ευρύτερο τύπο.

Photo Credit: Ugo Carmeni, 2021