Λεονόρα αντίο: Η ταινία του Πάολο Ταβιάνι για το γεμάτο απρόοπτα ταξίδι της τέφρας του Πιραντέλλο

Η Weirdwave, στις 10 Νοεμβρίου, παρουσιάζει τη νέα ταινία του Πάολο Ταβιάνι «Λεονόρα αντίο (Leonora addio)» με θέμα το ταξίδι της τέφρας του Πιραντέλλο από τη Ρώμη στο Αγκριτζέντο, τη γενέτειρά του στη Σικελία…

Η ταινία θα προβάλλεται αποκλειστικά στον κινηματογράφο ΑΝΔΟΡΑ.

Ένα από τα ιερά τέρατα του ιταλικού και του παγκόσμιου σινεμά, ο Ταβιάνι, αφιερώνει την ταινία αυτή στον αδερφό του Βιτόριο με τον οποίο συν-σκηνοθέτησαν ως αδερφοί Ταβιάνι, μερικές από τις εμβληματικότερες ταινίες του ιταλικού σινεμά, όπως το Πατέρας αφέντης και το Χάος το οποίο επίσης εμπνεύστηκαν από νουβέλες του Λουίτζι Πιραντέλο.

Η ταινία απέσπασε το Βραβείο Fipresci στο Φεστιβάλ του Βερολίνου.

Υπόθεση

Ο Πιραντέλλο πέθανε το 1936, στα 69 του χρόνια, αφήνοντας ακριβείς οδηγίες: ούτε κηδεία ούτε γιορτή. Το μόνο που ήθελε ήταν η τέφρα του να καταλήξει σε έναν βράχο της πατρίδας του, της Σικελίας. Τελικά έγιναν τρεις κηδείες…

Η ταινία Λεονόρα αντίο αφηγείται την ιστορία του περιπετειώδους ταξιδιού της τέφρας του Πιραντέλλο από τη Ρώμη στο Αγκριτζέντο της Σικελίας, εν μέσω τραγελαφικών περιστατικών, δοσμένων με χιούμορ αλλά και ποίηση από τον Ταβιάνι, με την υποβλητική μουσική του Πιοβάνι, σε μία γοητευτικά μαυρόασπρη ταινία, που μόνο στα τελευταία της λεπτά γίνεται έγχρωμη.

Ατυχήματα, απρόοπτες συναντήσεις, παρεξηγήσεις, δεισιδαιμονίες και θρησκευτικές εμμονές στέκονται εμπόδιο στο σχεδόν σουρεαλιστικό αυτό ταξίδι που ξεκινά, δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του Πιραντέλλο, μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, σε μια Ιταλία που ακόμα παραπαίει, ηττημένη, προσπαθώντας να βρει τον βηματισμό της.

Ο θεατής συμπάσχει με τον υπάλληλο του Δήμου, ο οποίος, συγκλονισμένος που του έλαχε το καθήκον να μεταφέρει την τέφρα του σπουδαίου, βραβευμένου με Νόμπελ, δραματουργού και συγγραφέα, πασχίζει να την μεταφέρει άθικτη από την μία άκρη της Ιταλίας στην άλλη –κάτι που όπως αποδεικνύεται δεν είναι καθόλου εύκολο…

Εν τέλει οι στάχτες του Πιραντέλλο πετάχτηκαν από έναν βράχο με θέα τη θάλασσα της Σικελίας, δημιουργώντας το σχήμα ενός καρφιού. «Το Καρφί» ήταν το τελευταίο έργο του, εμπνευσμένο από έναν φόνο στο Μπρούκλιν και από τον χαρακτήρα του Bastianeddu, ο οποίος είχε ήδη εμφανιστεί στo Χάος. Ο Πιραντέλλο εμπνεύστηκε το συναρπαστικό και μυστηριώδες «Καρφί», διαβάζοντας μια είδηση σε αμερικανική εφημερίδα που έγραφε: «Ιταλάκι δολοφόνησε κοριτσάκι».

Ο Ταβιάνι αφηγήθηκε την ιστορία αυτή την οποία ενσωμάτωσε ως φινάλε στο Λεονόρα Αντίο.

Η ταινία γυρίστηκε με μεγάλες δυσκολίες εν μέσω πανδημίας, και πήρε τον τίτλο της από το ομώνυμο διήγημα του Πιραντέλλο, που όμως δεν αφορά την πλοκή της ταινίας.

Μόνος του πια, μετά τον θάνατο του Βιτόριο το 2018, ο Πάολο Ταβιάνι, στα 92 του χρόνια, αποδεικνύει πως διατηρεί ατόφια την διεισδυτική του ματιά αλλά και το χιούμορ του, με ένα φευγάτο, όσο και γοητευτικό φιλμ, που θα χαρίσει στους σινεφίλ 90 λεπτά γνήσιας κινηματογραφικής εμπειρίας. Ο μαέστρος ξέρει καλά πώς να δημιουργεί νέους κόσμους με τον φακό του, και να εντάσσει σ’ αυτούς τον θεατή. Το σύμπαν που δημιουργεί τώρα, είναι ένας φόρος τιμής στον Λουίτζι Πιραντέλλο, και ταυτόχρονα στον αδερφό του Βιτόριο που, όπως έχει πει ο Πάολο, αν και απών εν σώματι από την ταινία αυτή, ήταν παρών εν πνεύματι…

Πριν μερικά χρόνια το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ανακήρυξε τους αδερφούς Ταβιάνι επίτιμους διδάκτορες του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του.

Ταυτότητα ταινίας

Λεονόρα Αντίο (“Leonora addio”, Iταλία, 2022, 90’)

Σκηνοθεσία: Πάολο Ταβιάνι
Σενάριο: Πάολο Ταβιάνι
Ηθοποιοί: Φαμπρίτσιο Φερακάνε, Ματέο Πιτιρούτι, Ντάνια Μαρίνο, Ντόρα Μπέκερ