Θα μπορούσε να πει κανείς πως το στοιχείο του αυτοσχεδιασμού δεν είναι κάτι καινούργιο στην Ελληνική μουσική. Αυτοσχεδιασμός υπήρξε παραδοσιακά σε πάρα πολλούς λαούς. Μέσα στον μεγάλο κόσμο της Τζαζ όμως ολοκληρώνεται και αναδεικνύει τον ελευθεριακό του χαρακτήρα. Έχει φυσικά και κοινωνικές προεκτάσεις. Περιέχει μεγάλο δυναμισμό. O αγώνας για τα δικαιώματα των Αφροαμερικάνων χαράχτηκε εξ’ αρχής βαθιά στις νότες των Μεγάλων της Τζαζ.
Πάντοτε η μουσική έχει την τάση να μπλέκεται και να ανακατεύεται με ό, τι βρίσκει μπροστά της. Η αφροαμερικάνικη παράδοση μπλέχτηκε από νωρίς με τους συνθέτες της δύσης αλλά και με την Λατινική Αμερική, την Ινδία και με ένα σωρό άλλους πολιτισμούς. Επηρέασε και επηρεάστηκε. Διαδόθηκε και επισύναψε δεσμούς που για τον καθένα από αυτούς μπορεί να σπαταλήσει κανείς ολόκληρη ζωή.
Για την Ελλάδα δυστυχώς η ανάπτυξη πρωτοποριακών τομέων πολλές φορές έρχεται με αργά βήματα και προϋποθέτει την ατομική προσπάθεια σε πολύ μεγάλο βαθμό. Η πολιτεία ιστορικά αντιλαμβάνεται με διαφορά φάσης τα μουσικά πεπραγμένα του τόπου μας με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται η άνθισή τους.
Ο Ελληνικός μουσικός πολιτισμός – τουλάχιστον για τον αιώνα που πέρασε – βασίστηκε κυρίως στο τραγούδι. Το τραγούδι είναι μια μικτή μορφή τέχνης διόλου ευκαταφρόνητη. Περιέχει και τον λόγο και μάλιστα στην μορφή αυτή (ποίηση) που κατά κάποιο τρόπο είναι και το δυνατό μας σημείο. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η χώρα που γέννησε κάποιους από τους μεγαλύτερους ποιητές ανατράφηκε κατά κύριο λόγο από το τραγούδι. Είναι απλό και λιτό στην μορφή του και μας ταιριάζει ιδιοσυγκρασιακά. Γι’ αυτό είναι τόσο δημοφιλές και τόσο αγαπητό.
Θα μπορούσε να πει κανείς όμως ότι και στην ορχηστρική ή οργανική μουσική και ειδικά όταν μιλάμε για την περίπτωση της Jazz και του αυτοσχεδιασμού διακρίνονται σπουδαίες δυνατότητες. Πρόκειται για ένα σχετικά παρθένο πεδίο στην χώρα μας και διαθέτει ένα πολύ διευρυμένο πεδίο έκφρασης. Η παλέτα δηλαδή περιέχει γκάμα χρωμάτων και αποχρώσεων ικανή να οπλίσει την φαντασία κάθε δημιουργικού ανθρώπου.
Παράλληλα αξίζει να παρατηρήσουμε ότι η jazz κατά κύριο λόγο αποτελείται από μικρά σύνολα που έχουν το χαρακτηριστικό της ισότητας μεταξύ των μελών. Αυτό είναι μια πολύ σημαντική συνθήκη για την μουσική έκφραση. Προκύπτουν δηλαδή για όλους εκτελεστικά και εκφραστικά οι ίδιες δυνατότητες αλλά και οι ίδιες ευθύνες. Αυτό το στοιχείο είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους αυτοσχεδιασμός και δημιουργικότητα είναι δύο λέξεις ταυτόσημες.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Συνοψίζοντας, η μουσική αυτή μπορεί να αποτελέσει νησίδα αυθεντικής καλλιτεχνικής έκφρασης. Η πολιτεία θα μπορούσε να επενδύσει σε αυτό με πολλούς τρόπους. Ένας από αυτούς είναι να το αναγνωρίσει επίσημα στα μουσικά σχολεία της χώρας διαδίδοντάς το με αυτό τον τρόπο στις νεαρές ηλικίες που είναι και το ζητούμενο. Μια τέτοια κίνηση θα άνοιγε τους ορίζοντες διδασκαλίας των σχολείων αυτών και δεν θα ήταν απίθανο να αποδώσει γρήγορα καρπούς.
Info: Ο Λεωνίδας Σαραντόπουλος γεννήθηκε το 1986 στην Αθήνα. Είναι φλαουτίστας και συνθέτης. Φοίτησε στο Πειραματικό Μουσικό Γυμνάσιο/Λύκειο Παλλήνης και έπειτα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών. Σπούδασε τζαζ φλάουτο με βασικό καθηγητή τον σαξοφωνίστα Δήμο Δημητριάδη αλλά και με τους Βασίλη Ρακόπουλο και Γιώργο Κοντραφούρη. Από το 2010 ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Κυκλοφόρησε το πρώτο του προσωπικό άλμπουμ με τίτλο Black Mamba (2012). Έχει συμμετάσχει με το προσωπικό τoυ γκρουπ στο 5ο Tinos Jazz Festival, στο Μέγαρο μουσικής Θεσ/κης (jazz now!) και σε άλλα φεστιβάλ και μουσικές σκηνές.
* Αναδημοσίευση από το περιοδικό Culturenow Mag, τεύχος 31