Το εμβληματικό έργο Maman (1999) της Λουίζ Μπουρζουά φέρνουν στο ελληνικό κοινό ο Οργανισμός Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ και το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ). Η διάσημη γιγαντιαία αράχνη της Bourgeois -ένα από τα έργα που την έκαναν παγκοσμίως γνωστή- θα εκτεθεί στον χώρο της Εσπλανάδας του ΚΠΙΣΝ για διάστημα επτά μηνών, με ελεύθερη, ανοιχτή πρόσβαση στο κοινό.
Οι δύο φορείς συνεργάζονται για πρώτη φορά, προκειμένου για τη διάδοση της σύγχρονης τέχνης και την επαφή της με το ευρύ κοινό. Κοινός τους στόχος είναι ο επαναπροσδιορισμός του δημόσιου χώρου, καθώς και η αναβάθμιση της καθημερινότητας του πολίτη.
Η εικαστική εγκατάσταση του Maman -από την πλευρά του ΚΠΙΣΝ- πραγματοποιείται χάρη στη νέα δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) προς το ΚΠΙΣΝ για την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων και του προγραμματισμού για το 2022.
Μέσα από την τέχνη της, η Λουίζ Μπουρζουά εξέφρασε τις βαθύτερες σκέψεις και τους φόβους της, διαχειρίστηκε τα προβλήματά της και έδωσε μορφή στα συναισθήματά της. Στα χαρακτικά, τα σχέδια, τα υφάσματα, τις εγκαταστάσεις και τα γλυπτά της, για τα οποία έγινε περισσότερο γνωστή, η Μπουρζουά εξερευνά τις έννοιες της ενοχής, του φόβου, της μνήμης, της μητρότητας και της αγάπης.
Η τέχνη της Μπουρζουά ήταν έντονα επηρεασμένη από τη ζωή της, ιδιαίτερα από τα παιδικά της χρόνια. Δημιούργησε τα πρώτα της σχέδια με αράχνες στα τέλη της δεκαετίας του 1940, ενώ 50 χρόνια αργότερα δημιούργησε τις γιγαντιαίες τρισδιάστατες αράχνες για τις οποίες έχει γίνει τόσο γνωστή.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Το Maman, με ύψος πάνω από 10 μέτρα, δημιουργήθηκε το 2000, ως πρώτη ανάθεση για το Turbine Hall της Tate Modern, και στη συνέχεια χυτεύθηκε σε μπρούτζο, χάλυβα και μάρμαρο.
Όπως έχει δηλώσει η Μπουρζουά, το Maman συμβολίζει τη μητέρα της, η οποία ύφαινε και αποκαθιστούσε ταπισερί. Έχοντας δέκα μαρμάρινα αυγά στην κοιλιά-κλωβό της, το γλυπτό υποδηλώνει τη μητρική προστασία. Ωστόσο, η σχέση της καλλιτέχνιδας με τη μητρότητα ήταν αντιφατική και περίπλοκη. Κυριαρχώντας στον χώρο και παραπαίοντας πάνω σε λεπτά, αρθρωτά πόδια, το Maman προκαλεί επίσης φόβο και υποδηλώνει παγίδευση.
Λουίζ Μπουρζουά
Η Λουίζ Μπουρζουά γεννήθηκε στο Παρίσι την ημέρα των Χριστουγέννων του 1911. Ήταν το δεύτερο από τα τρία παιδιά μιας οικογένειας που αποκαθιστούσε και εμπορευόταν μεσαιωνικές και αναγεννησιακές ταπισερί. Στην τέχνη της είναι έντονες οι αναφορές στην παιδική της ηλικία, τη σχέση με τον αυταρχικό πατέρα της, την ασθένεια και τον θάνατο της μητέρας της. Μετά τις σπουδές γεωμετρίας στη Σορβόννη, η Bourgeois ξεκίνησε σπουδές στην τέχνη, ενώ το 1938 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη με τον σύζυγό της, τον Αμερικανό ιστορικό τέχνης Robert Goldwater.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1940 δημιούργησε τέσσερις, εμβληματικούς πλέον, πίνακες με τίτλο Femme Maison που πραγματεύονται τη γυναικεία ταυτότητα. Την ίδια περίπου περίοδο ξεκίνησε τα πρώτα γλυπτά της, Personages, μια σειρά από ανθρωπόμορφες αφηρημένες φιγούρες από ξύλο. Στη δεκαετία του 1960 δημιούργησε βιομορφικά, σωματικά έργα φτιαγμένα από οργανικά και εύκαμπτα υλικά – γύψο, λάτεξ, καουτσούκ και χυτή ρυτίνη. Στη δεκαετία του 1970, μετά τον θάνατο του συζύγου της, με το The Destruction of the Father (1974) εμφανίζεται ως πρωτοπόρος της καλλιτεχνικής φόρμας της εγκατάστασης, την οποία εξερεύνησε περαιτέρω από το 1991 και μέχρι τον θάνατό της, με τη σειρά Cells • αγχωτικά, αρχιτεκτονικά περιβάλλοντα γεμάτα αντικείμενα από το παρελθόν της μαζί με γλυπτά της.
Παρ’ όλο που εργάστηκε ως δημιουργός σύγχρονης τέχνης για επτά δεκαετίες, το έργο της Louise Bourgeois συγκέντρωσε προσοχή και ευρεία αναγνώριση μόνο όταν, σε ηλικία 71 ετών, έγινε η πρώτη γυναίκα γλύπτρια της οποίας αναδρομική έκθεση φιλοξενήθηκε στο ΜοΜΑ (1982). Σήμερα έργα της φιλοξενούνται, μεταξύ άλλων, στις συλλογές των Museum of Modern Art και Whitney Museum of American Art στη Νέα Υόρκη, Tate Gallery στο Λονδίνο και Centre Georges Pompidou στο Παρίσι, ενώ το 2022 θα παρουσιαστεί έκθεση με πίνακές της στο Metropolitan Museum of Art στη Νέα Υόρκη.
Με σκοπό την ενίσχυση της πρόσβασης στον πολιτισμό, η εγκατάσταση στο ΚΠΙΣΝ θα πλαισιωθεί από ένα πλούσιο παράλληλο πρόγραμμα που θα υλοποιηθεί μέσα από τη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και θα περιλαμβάνει θεατρικές αναγνώσεις, εκπαιδευτικά και σχολικά προγράμματα, εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες καθώς και ξεναγήσεις.