Μάνος Καρατζογιάννης: O Γιάνος κι ο Μάνος

Ο Μάνος Καρατζογιάννης γράφει για “Το Χέρι του Γιάνος” που παρουσιάζεται στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, και για τον ήρωά του που είναι ένας από εμάς…

___________

Ο Γιάνος, που υποδύομαι στην παράσταση, έχει ένα συνηθισμένο όνομα γιατί έχει ένα σύνηθες χαρακτηριστικό σε όλους τους ανθρώπους: είναι ικανός για το υψηλό αλλά και για το χαμηλότερο. Είναι μαλακός σαν το χόρτο, όπως γράφει και ο Σεφέρης στον Τελευταίο Σταθμό. Μετέωρος ακροβατεί ανάμεσα στην ανάγκη του για εξουσία και την αγάπη του για τη Ματίλντα. Με μοναδικό “πατέρα” τον Στάλιν, έχει αποφασίσει να επιβιώσει σε ένα ναρκοθετημένο δημόσιο χώρο πάση θυσία. Είναι ένας από εμάς.. Γίνεται γρανάζι του οποιοδήποτε συστήματος μέχρι να παρανοήσει και εν τέλει να θυσιαστεί. Με το χέρι του κινεί κατ’ ουσία ολόκληρη την ιστορία, πριν συνθλιβεί και ο ίδιος από αυτήν. Προσπαθεί να μην προδώσει και να μην προδοθεί. Τελικά κάνει και τα δύο. Μια και τον προδίδει το ίδιο του το νευρικό σύστημα…

Το όνομα του προέρχεται από τον Ιανό. Ο Ιανός (λατινικά: Ianus) είναι ένας από τους παλαιότερους θεούς των Ρωμαίων. Στην ετρουσκική μυθολογία αντιστοιχεί με το θεό Άνι. Υπάρχουν διάφοροι μύθοι για την προέλευσή του και μερικοί τον αναφέρουν ως θνητό βασιλιά του Latium, που κυβερνούσε μια πόλη σε έναν λόφο και είχε ως γιο τον Τίβερη.

Ο Ιανός ήταν ο θεός όλων των ενάρξεων και των μεταβάσεων. Απεικονιζόταν συχνά με δύο πρόσωπα και αποκαλείτο Janus bifrons, δηλαδή διπρόσωπος Ιανός. Έτσι, και ο Γιάνος προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στον ιδιωτικό του εαυτό και στον δημόσιο. Με διπλό όνομα και διπλή ταυτότητα δουλεύει για το καθεστώς.

Το βραβευμένο έργο του Daniel Dimeco Το Χέρι του Γιάνος, που παρουσιάζεται πρώτη φορά στην Ελλάδα, μας ταξιδεύει στη Σταλινική Ρωσία του 1938, την περίοδο της βίαιης διαδοχής της εξουσίας από τον Γιόζεφ στον Μπέρια. Λίγο πριν ξεσπάσει ο ´Β Παγκόσμιος Πόλεμος… Είναι η εποχή των μεγάλων εκκαθαρίσεων: από τη μια των ανθρώπων του Γιόζεφ και από την άλλη των Καλλιτεχνών, σύμβολα της ελεύθερης έκφρασης. Μια αλληγορία είναι το έργο μας, που κινείται ανάμεσα στο δίπτυχο εξουσία –  προδοσία.

Όσο το πρόσωπο της εξουσίας κάτω από τη μάσκα οποιουδήποτε χρώματος θα αγριεύει τόσο ο άνθρωπος θα εξευτελίζεται, είτε ασκεί την εξουσία, είτε είναι αυτός πάνω στον οποίον ασκείται, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Οσκαρ Ουάιλντ στην Ψυχή του Ανθρώπου στον Σοσιαλισμό. Έρμαιο των παθών του, αλλά και υπερασπιστής του καθήκοντος ο Γιάνος ακροβατεί ανάμεσα στο δημόσιο και τον ιδιωτικό του εαυτό, όπως όλοι οι αισθηματικοί άνθρωποι. Μετέωροι και αφύλακτοι αριστοκράτες της Ιστορίας..

Info:Ο Μάνος Καρατζογιάννης είναι αριστούχος της Δραματικής Σχολής  Γ. Αρμένη. Από το 2016 διδάσκει στη σχολή. To 2014 ξεκίνησε τη διδακτορική του έρευνα πάνω στη δραματουργία της Λούλας Αναγνωστάκη. Ήταν δύο φορές υποψήφιος για το βραβείο Χορν. Για τον Κρίστοφερ απέσπασε το πρώτο βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας του Αll4fun.gr. Με το μονόλογο H Λίστα απέσπασε το Βραβείο καλύτερης παράστασης στο Sarajevo Festival. Ως ηθοποιός έχει εργαστεί στο Εθνικό θέατρο, το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, στο Φεστιβάλ Φιλίππων, στην Ε. Λ. Σ, στο Μέγαρο Μουσικής, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, στην Α. Σ. Κ. Τ, σε ΔΗ.ΠΕ ΘΕ καθώς και στο Ελεύθερο Θέατρο. Σκηνοθέτησε για το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά σε δική του σύνθεση τις Ενέδρες της Ζωής – Λούλα Αναγνωστάκη mixage, το Σ’ Εσάς που με Ακούτε της Λούλας Αναγνωστάκη (Ι.Μ.Κ , Σημείο) Σκηνοθέτησε επίσης: Για την Ελένη (σε δικό του κείμενο, Εθνικό Θέατρο, Tempus Verum Εν Αθήναις),  Dikat του Enzo Corman (Γαλλικό Φεστιβάλ,ΙΜΚ) Πατρίδα Τώρα της Φωτεινής Τσαλίκογλου (σε δική του διασκευή, Θέατρο Τέχνης), Σκοινοβάτης του Ζενέ (Βijouxdekanthood). Έχει εργαστεί στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο.

◊ “Το Χέρι του Γιάνος” παρουσιάζεται πρώτη φορά στην Ελλάδα στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Περισσότερες πληροφοίες, εδώ