Τα τελευταία χρόνια ένας από τους πλέον φιλόξενους χώρους τέχνης, το BETON7, έχει γίνει πεδίο συστηματικής έρευνας στο θέατρο. Οι συνθέσεις, οι συζητήσεις, το ραδιόφωνο κάνουν πράξη, διακριτικά αλλά εύγλωττα, ένα αίτημα της σύγχρονης εποχής – το διάλογο της τέχνης με την κοινωνία σήμερα. Οι διαδρομές είναι δύσκολες και κάπου εκεί συναντήθηκα κι’ εγώ με την δημιουργική ομάδα του χώρου. Έχω παρουσιάσει ήδη δύο δουλειές στις Θεατρικές Συνθέσεις. H παράσταση που ετοίμασα φέτος με την ομάδα ηθοποιών και συνεργατών που δουλεύω τα τελευταία χρόνια, περιλαμβάνεται στο φετινό πρόγραμμα Θεατρικές Συνθέσεις 2016-2017 του BETON7 και έχει τον τίτλο «Η Μπάμπα Γιαγκά, το σκοτεινό τρυγόνι και ο γλάρος». Αφορμή στάθηκε η ρώσικη λογοτεχνική αφήγηση που ξεκινάει από τα λαϊκά παραμύθια και φθάνει ως τα κλασικά διηγήματα του Τσέχωφ, του Αντρέγιεφ και του Γκόρκι. Έχουμε και κάποιες νύξεις από το ρώσικο θέατρο και στη ρώσικη μουσική, όμως η επιλογή των κειμένων έγινε κυρίως από γνωστά, εμβληματικά έργα που έχουν γράψει οι πρωτοπόροι λογοτέχνες με άξονα το παιδί και τη φυσική και πνευματική του υπόσταση στην κοινωνία. Κατά τη γνώμη μου η επιρροή από τα κλασικά λαϊκά παραμύθια που αποτελούν «πνευματικές εξερευνήσεις που αποκαλύπτουν πώς βλέπουμε τη ζωή, πώς τη νιώθουμε ή πώς είναι μέσα μας», κατά τον Μπρούνο Μπετελχάιμ, παίζει τεράστιο ρόλο στην αφήγηση των ρώσων συγγραφέων.
Οι πρωταγωνιστές – μικρά παιδιά και έφηβοι- στην παράστασή μας, αφομοιώνουν το παραμύθι που καλλιεργεί τη φαντασία και την προσωπικότητά τους.
Το εξίσου σημαντικό σύγγραμμα του Βλαντίμιρ Προππ, Η μορφολογία του παραμυθιού είναι μια άλλη αναφορά μου, αφού από τον Προππ οδηγήθηκα στη δομή και στις μορφολογικές εκφράσεις και μεταβολές της αφήγησης. Μέσα από μια σκηνική ανάγνωση με μουσική και ονειρικές σκηνές, το κάθε παραμύθι που έχουμε επεξεργαστεί «μεταδίδει το μήνυμα ότι οι δυσκολίες της ζωής είναι αναπόφευκτες, απρόσμενες και συχνά άδικες, αλλά όποιος δεν λιγοψυχήσει και εξελιχθεί, κυριαρχεί σε όλα τα εμπόδια».
Στην σύνθεση αυτή του μύθου με τη λογοτεχνία αναπτύσσονται ζητήματα κακοποίησης παιδιών, παιδικής εργασίας / δουλείας και εκμετάλλευσης αλλά και παιχνίδια με τη φαντασία και προσδοκίες των μικρών ηρώων που ζουν με το όνειρο να καταφέρουν το αδύνατο, όπως οι δικοί τους αγαπημένοι ήρωες των παραμυθιών.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Στην σκηνή συναντιέται το όνειρο με τον εφιάλτη, οι αναμνήσεις με το παρόν, το μέσα με το πιο μέσα αλλά και το έξω. Ο χρόνος διαθλάται συμπαρασύροντας και το χώρο.
Ειδικά στις μέρες μας, μέρες ανθρωπιστικής κρίσης συνολικά, όπου αναδεικνύεται πιο επιτακτικό από ποτέ να αποδοθεί στα παιδιά και στους εφήβους η ζωή που τους πρέπει και το μέλλον που τους αξίζει, το έργο – σύνθεση προβληματίζει με την διαχρονική – ένας αιώνας που (δεν) έχει περάσει; – ομοιότητα σε συνθήκες και αποτελέσματα…
Θα ήθελα εδώ, μέσα από την παραπάνω διαπίστωση, να συνδέσω ιδεολογικά και εννοιολογικά τη συνολική φετινή δουλειά που έχω κάνει στις τρεις παραστάσεις που σκηνοθέτησα. Στο έργο «Αντίο … Συρία» – Θέατρο OLVIO – ένα κορίτσι αντιμετωπίζει την αποτρόπαιη σκληρή πραγματικότητα της προσφυγιάς και τα όνειρά του βουλιάζουν στα δεκατέσσερα χρόνια της ενώ και στο «Ημερολόγιο Επιστροφής» – Θέατρο ΑΛΚΜΗΝΗ – μαθαίνουμε πως στην θηριωδία του πολέμου και των ναζιστικών στρατοπέδων, τα παιδιά ήταν τα πρώτα και αναμφισβήτητα θύματα. Τα παιδιά χωρίς μέλλον λοιπόν σαν εφιάλτης της κοινωνίας μας, επανέρχονται στη λογοτεχνία και στη σκηνή, όσο δεν τους δίνεται ένας χώρος για να ακουμπήσουν τις ελπίδες και τις προσδοκίες τους.
Info: Η Μαρία Φραγκή σπούδασε φιλολογία και θέατρο (Ε.Κ.Π.Α. και Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης Ωδείου Πειραϊκού Συνδέσμου). Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές φιλολογίας και θεατρολογίας (PARIS III- INALCO) και έλαβε τον τίτλο του Διδάκτορα Γραμμάτων και Ανθρωπιστικών Σπουδών με ειδίκευση στο Θέατρο από το Πανεπιστήμιο PARIS X-Nanterre. Διδάσκει, γράφει, μεταφράζει, παίζει και σκηνοθετεί εδώ και τριάντα χρόνια, ενώ τα τελευταία χρόνια εργάζεται ιδιαίτερα πάνω στη διδασκαλία της θεωρίας και πράξης του Θεάτρου. Κατά την θεατρική περίοδο 2016-2017 σκηνοθέτησε και τις παραστάσεις Αντίο…Συρία (θέατρο OLVIO) και Ημερολόγιο Επιστροφής (θέατρο ΑΛΚΜΗΝΗ).
Παραστάσεις: 6 ,7 και 13, 14 Μαρτίου 2017, Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00
Κρατήσεις σχολείων: 6972290814
Online κρατήσεις: www.beton7.com
◊ Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση “Η Μπάμπα Γιαγκά , το σκοτεινό τρυγόνι και ο γλάρος” μπορείτε να δείτε, εδώ