Το Athens Baroque Festival έρχεται για να προσφέρει στο αθηναϊκό κοινό μουσικές εμπειρίες υψηλού καλλιτεχνικού επιπέδου, στο θέατρο Χώρος στο Βοτανικό. Στο πλούσιο πρόγραμμα της διοργάνωσης, το Σάββατο 30 Σεπτέμβρη, στις 21:00, θα παρουσιαστεί η συναυλία “Cantando con vihuela de mano”, όπου η ισπανική Αναγέννηση & η σεφαραδίτικη παράδοση θα συναντήσουν το σύγχρονο τραγούδι. Οι συντελεστές αυτής της βραδιάς είναι η Μαρία Παλάσκα & ο Lee Santana.
***
-Πείτε μας λίγα λόγια για τη μουσική παράσταση που θα παρουσιάσετε στο Athens Baroque Festival 2023.
To πρόγραμμά μας, Cantando con Vihuela de mano είναι ένα πρόγραμμα που έχει σαν κεντρικό άξονα το ρεπερτόριο για φωνή και Vihuela. Ξεκινάμε με έργα της ισπανικής Αναγέννησης και το συνθέτη βιρτουόζο της Vihuela Luis de Milan και στη συνέχεια θα παρουσιάσουμε ένα νέο κύκλο τραγουδιών του Lee Santana τα Eπτά σεφαραδίτικα τραγούδια από τη Θεσσαλονίκη.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
-Ποια είναι κάποια στοιχεία της μουσικής της ισπανικής Αναγέννησης;
Τον 15ο και 16ο αιώνα ήταν πολύ δημοφιλείς οι ρομάντσες, οι αφηγήσεις δηλαδή μιας ερωτικής ή ηρωικής ιστορίας με συνοδεία ενός οργάνου. Στην Ισπανία της εποχής συναντάται συχνά το θέμα της συνύπαρξης Αράβων και Χριστιανών, του πολέμου της reconquista και του ανεκπλήρωτου έρωτά ενός μαυριτανού για κάποια χριστιανή. Eπρόκειτο για αυλική μουσική, μια απλή μελωδία σαν ισοκράτημα ενώ το όργανο που συνοδεύει / συμπληρώνει την αρμονία με ποικίλματα και ορναμέντι ανάμεσα στις φωνητικές φράσεις.
-Τι σας γοητεύει στο έργο του Luis de Milán;
Πρόκειται για ένα πολύ μεθοδικό συνθέτη και παιδαγωγό που δημοσίευσε το συνολικο του έργο σε βιβλίο το 1536. Το ΕL ΜΑΕSTRO εκδόθηκε στη Valencia και περιλάμβανε εργα για σόλο vihuela η ως συνοδεία τραγουδιών. Τα έργα παρατίθενται με διαβάθμιση δυσκολίας από εύκολα έως πολύ δεξιοτεχνικά για τους μαθητές και σημειώσεις πάνω στο τέμπο του εκάστοτε έργου κάτι πρωτοπόρο για την εποχή. Πέρα από τη μεθοδικότητά του είναι ένας συνθέτης που στο έργο του αντικατοπτρίζεται το πνέυμα της ισπανικής αναγέννησης καθώς και οι μουσικές επιρροές των διαφορετικών παραδόσεων στην ιβηρική χερσόνησο.
-Ο ήχος του Milán είναι συνδεδεμένος με την νihuela, ένα μουσικό όργανο που ενδεχομένως να μη γνωρίζουν οι αναγνώστες μας. Πώς θα περιγράφατε αυτό και τον ήχο του;
Η Vihuela de mano είναι ο πρόδρομος της κιθάρας. Στο μεσαίωνα και την Αναγέννηση ήταν το τυπικό έγχορδο της Ισπανίας ενώ στην Ιταλία επικρατούσε αντίστοιχα το λαούτο. Έχει έξι διπλές χορδές, παίζεται με τα δάχτυλα και στον ύστερο 16ο αιώνα άρχισε σταδιακά να αντικαθίσταται από την κιθάρα. Από τον όρο vihuela προέκυψε ο όρος viola.
-Μαζί σας επί σκηνής θα βρίσκεται ο Lee Santana. Θα θέλατε να μας συστήσετε αυτόν τον σπουδαίο μουσικό;
O Lee Santana εμφανίζεται για δεύτερη φορά στην Αθήνα στο πλαίσιο του Athens Baroque Festival. Ο αμερικανός λαουτίστας με ισπανικές ρίζες είναι από τους πλέον καταξιωμένους στην Ευρώπη έχοντας παίξει με τα σημαντικότερα σύνολα μπαρόκ και αναγεννησιακής μουσικής. Εκτός από βιρτουόζος στo λαούτο είναι κι ένας πολύ ιδιαίτερος συνθέτης που τολμά να σμίγει τις μουσικές του προσλαμβάνουσες στο έργα του και χαίρομαι ιδιαιτέρως που θα παρουσιάσουμε το νέο κύκλο τραγουδιών του στις 30 Σεπτέμβρη.
-Με ποιο κριτήριο έχετε επιλέξει τα ποιήματα του προγράμματος;
Πυρήνας του προγράμματος είναι το τραγούδι με συνοδεία vihuela. Τα Επτά Σεφαραδίτικα τραγούδια από τη Θεσσαλονίκη είναι ο νέος κύκλος τραγουδιών του Lee Santana. Το 2021 έλαβα μια υποτροφία από το γερμανικό μουσικό συμβούλιο για τη δημιουργία του πρότζεκτ Melodia Mediterranea. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα με μελοποιήσεις παραδοσιακών τραγουδιών της Mεσογείου στον 20ο και 21ο αι. Έχοντας ζήσει στη Θεσσαλονίκη και γνωρίζοντας την ιστορία και παράδοση της πόλης, πρότεινα στον Lee Santana να μελοποιήσει σεφαραδίτικα κείμενα για το πρότζεκτ κι εκείνος επέλεξε ως όργανο τη Vihuela, καθώς ήταν διαδεδομένη ανάμεσα στους Σεφαραδίτες της Ισπανίας. Το έργο του Luis de Milan αποτέλεσε έμπνευση για τη σύνθεσή του. Τα ποιήματα που βρήκαμε από πηγές της Εβραίικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης – κι εδώ θα ήθελα να ευχαριστήσω τη Μαριάντζελα Χατζησταματίου για την πολύτιμη βοήθειά της- είναι γραμμένα στη Λαντίνο. Ορισμένα κείμενα έχουν ηρωικό/ ρομαντικό περιεχόμενο και σίγουρα πρόκειται για Ρομάντσες που έφεραν μαζί τους οι Σεφαραδίτες από την Ισπανία. Άλλα κείμενα είναι μεταγενέστερα με θέματα της καθημερινής ζωής στη Θεσσαλονίκη, με γλώσσα πιο λαϊκή ενώ συναντάμε τουρκικές κι ελληνικές λέξεις .
-Υπάρχει κάποιος στίχος που ξεχωρίζετε και θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας;
Από τα σεφαραδίτικα τραγούδια:
Tus caras son triantafilis
To πρόσωπό σου είναι τριαντάφυλλο
Διαβάστε επίσης:
Athens Baroque Festival 2023: Το μπαρόκ φεστιβάλ της πόλης επιστρέφει στο Θέατρο Χώρος